Icma.az
close
up
RU
Kritik seçim: Vaşinqton ya Ankaranı seçəcək, ya da...

Kritik seçim: Vaşinqton ya Ankaranı seçəcək, ya da...

Ayna portalından əldə olunan məlumata əsasən, Icma.az xəbər verir.

Tramp Suriyanı Türkiyənin ixtiyarına buraxacaqmı?

ABŞ-ın yeni seçilmiş Prezidenti Donald Trampın gələcək milli təhlükəsizlik müşaviri Mayk Uols deyib ki, ABŞ ordusu Suriyada olmamalıdır. O, müsahibəsində bu mövqeyin seçicilərin əksəriyyətinin dəstəklədiyi mandata uyğun olduğunu vurğulayıb.

“Prezident Tramp tamamilə haqlıdır. Amerikalıların əksəriyyəti bu mövqeyi dəstəkləyir: “Bizi Yaxın Şərq münaqişələrinə sürükləməyin”. Biz hərbçilərimizin Suriyada olmasını və oradakı əməliyyatlarda iştirakını istəmirik”, - deyə Uols bildirib.

Müşavir onu da qeyd edib ki, ABŞ bölgədəki hadisələri izləməyə davam edəcək, İŞİD terror təşkilatının addımlarına və İsrail sərhədindəki vəziyyətə xüsusi diqqət yetirəcək.

Bu qərarı gələcək ABŞ hökuməti nə dərəcədə düzgün hesab edə bilər? Amerika qoşunları Suriyanı tərk edərsə, Suriyada vəziyyət əhəmiyyətli dərəcədə dəyişə bilərmi? Bunun Yaxın Şərqə hansı faydaları ola bilər?

AYNA mövzunu tannmış əcnəbi ekspertlərlər müzakirə edib.

Rusiyalı politoloq, PolitRUS ekspert və analitik şəbəkəsinin yaradıcısı Vitali Arkov:

“Mən nümunə kimi Əfqanıstanı xatırladıram. 31 avqust 2021-ci il ABŞ silahlı qüvvələri, uzun illər Kabildəki əvvəlki rejimə dəstək verdikləri müharibədə bu ölkəni “Taliban”a verərək tərk etdi. Həm də bu ölkədəki bir neçə min müttəfiqini parça-parça etmək üçün “Taliban”a təslim edərək. Yəni, eks-prezident Əşrəf Qani kimi çox az adam qaça bildi.

Bu gün artıq heç kimə sirr deyil ki, “Taliban” hökuməti ABŞ-la fəal əməkdaşlıq edir, Vaşinqtondan Pekindən, Moskvadan və ya İslamabaddan aldığından daha çox pul alır – deyildiyinə görə, İŞİD-in “reenkarnasyasının” qarşısını almaq üçün. Bununla belə, məhz “Taliban”ın hakimiyyəti dövründə İŞİD-ın Əfqanıstan “qolu” – Vilayət Xorasan strukturda ən güclüyə çevrildi və onun liderləri bütün təşkilatda liderliyi inamla ələ keçirdilər.

Suriyadakı Amerika hərbi kontingenti rəsmi olaraq İŞİD-ə qarşı mübarizəni davam etdirir, baxmayaraq ki, bunu daha çox Suriya Demokratik Qüvvələrinin tərkibindəki kürd qoşunları edir. Amerikalılar da öz növbəsində Rojavanın (Suriya Kürdüstanı) arxasını türkiyəyönlü Suriya Milli Ordusunun hücumlarından qorudular. Tramp administrasiyası Amerika hərbi kontingentini Suriyadan çıxarsa, ölkənin şimal-şərqində yeni güclə müharibə başlayacaq, məqsədi kürdlərin muxtariyyətinin son məğlubiyyətidir.

10 il əvvəl İŞİD-ə qarşı beynəlxalq antiterror əməliyyatı zamanı ABŞ kürdlərə Şimali İraqda milli dövlət yaratmağı vəd etmişdi. Bununla belə, Türkiyənin bu halda tammiqyaslı hərbi əməliyyatlara başlamaq təhdidləri fonunda onlar paytaxt Ərbillə geniş muxtariyyət vədlərini “saxladılar”.

Suriyada da vəziyyət oxşardır. Kürdlərə (ərəblərdən sonra ikinci ən böyük xalq - təxminən 12%) Bəşər Əsəd rejiminin devrilməsində iştirakına görə ölkənin tam federallaşdırılması və parlamentdə və hökumətdə təmsil olunacağı vəd edilib. “Lakin Dəməşq və əksər valiliklər üzərində nəzarətin Heyət Təhrir əl-Şam qrupuna verilməsindən sonra onlar vədlərini “unutdular” – əvəzində türkiyəyönlü qüvvələr intiqamla kürdlərə hücum etdilər”, - deyə yazan “The Wall Street Journal” (WSJ) Suriya Demokratik Qüvvələrinin kürd birləşmələrinin komandiri general Mazlum Abdinin ABŞ hakimiyyətini Rəcəb Tayyib Ərdoğana təzyiq göstərməyə çağıran bəyanatına istinad edir.

Bununla belə, bunun əvəzinə Vaşinqton kürd müttəfiqlərini Ərdoğanın qüvvələri ilə baş-başa buraxaraq, Amerika hərbi kontingentini Suriyadan tamamilə çıxarmaq planlarını açıqladı. Ankaranın sədaqəti Vaşinqton üçün Ayn-İssanın taleyindən daha vacibdir”.

Rusiyalı şərqşünas və Yaxın Şərq üzrə ekspert Ruslan Süleymanov:

“Suriyadakı son hadisələr həqiqətən də Vaşinqtonun xeyrinə olub, onun üçün Yaxın Şərqdə prioritetlərdən biri həmişə İsrailin təhlükəsizliyi məsələsi olub və belə də qalır. İndi bu təhlükəsizlik daha da güclənir, çünki İran artıq Suriya ərazisindən Livan “Hizbullah”ına silah ötürə bilməz. Ən azından bu səbəbdən ABŞ məmnundur.

Amma eyni zamanda, amerikalıların öz eqoist maraqları var, çünki amerikalılar Suriyanın şimalındakı bütün ən böyük neft və qaz yataqlarına nəzarət edir, kürdlərlə əvvəlki kimi qarşılıqlı əlaqədə olurlar və Amerikanın Suriyada hərbi mövcudluğu məsələsinin həlli yolu budur. Amerika-Türkiyə münasibətlərinin xarakterini böyük ölçüdə müəyyən edəcək bir detaldır. Çünki Türkiyə kürd məsələsi deyilən məsələnin yekun həllində, yəni Suriyadakı bütün kürd silahlı qüvvələrinin tam ləğvində israrlıdır.

Bu məsələ digər məsələlərlə yanaşı, Tramp administrasiyasının hansı mövqe tutmasından asılı olacaq. Əgər o, Ərdoğanla razılığa gəlsə, o zaman amerikalılar həqiqətən də qoşunlarını geri çəkəcək və kobud desək, kürdlər öz başlarına qalacaqlar.

Amerikalıların Suriyada qalma variantına gəlincə, bu, çox güman ki, həm Vaşinqtonla Ankara arasında, həm də Ankara ilə kürd silahlı qüvvələri arasında hansısa sövdələşməyə gətirib çıxaracaq. Yəni, hələlik bu, yolda bir növ yolayrıcıdır və bu, təkrar edirəm, amerikalıların Suriyada qalmaq istəyi və ya istəməməsi məsələsi deyil. Bu, Vaşinqtonun Ankara ilə münasibətlərini necə qurmaq istədiyi məsələsidir. Bu amil həlledici olacaq”.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:97
embedMənbə:https://ayna.az
archiveBu xəbər 08 Yanvar 2025 10:19 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see265

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see236

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see180

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see173

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see169

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see136

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see136

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see133

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see132

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see128

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see126

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Bu məktəbdə pul yığımı, qohumbazlıq və intizamsızlıq iddiaları KONKRET

18 Oktyabr 2025 19:48see122

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see121

“Ramiz Mehdiyevin qurduğu şəbəkənin bütün üzvləri ifşa olunacaq”

18 Oktyabr 2025 23:45see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri