Niyə günəş işığı qəbul etməliyik?
Icma.az, News24 portalına istinadən məlumatı açıqlayır.
Günəş işığı əhvalınızı yaxşılaşdıra, qan təzyiqinizi aşağı sala, sümüklərinizi, əzələlərinizi və hətta immunitet sisteminizi gücləndirə bilər. Çöldə oturmaq, günəşdən həzz almaq və onun istiliyini dərinizdə hiss etmək fiziki və ruhi sağlamlığınız üçün çox faydalı ola bilər.
News24.az bildirir ki, D vitamini sümüklər, əzələlər və immunitet sistem üçün çox vacibdir. Birbaşa günəş işığı olmadan vücudunuz D vitamini istehsal edə bilməz.
Yaz aylarında günəş işığından faydalana bilmək, qış aylarında ehtiyac duyduğumuz D vitamini səviyyələrini qorumaq üçün çox yaxşı bir fürsətdir. Qış yuxusuna gedən canlılar kimi, yayda saxladığımız D vitamini də qış boyu bizə dəstək olmaq üçün yağ ehtiyatlarımızda saxlanılır.
Bir çoxumuz qış aylarında aşağı səviyyədə D vitamini ilə qarşılaşırıq və bu, demans, otoimmün xəstəliklər və diabet kimi müxtəlif xəstəliklərlə əlaqələndirilir.
Sağlam qalmaq üçün yay aylarında səviyyələrimizi yüksək tutmalıyıq. Ancaq D vitamini günəşin tək faydası deyil.
Əhvalınızı yaxşılaşdırır
Hamımız bilirik ki, günəş işığı çox vacibdir. Bu, günəşə məruz qaldıqda beynimizin ifraz etdiyi serotonin hormonunun artması ilə əlaqədardır. Serotonin də sakit və diqqətli hiss etməyinizə kömək etməkdə mühüm rol oynayır.
Bir araşdırma, insanların qanında serotonin səviyyəsinin buludlu günlərlə müqayisədə günəşli günlərdə daha yüksək olduğunu müəyyən edib. Bu araşdırma beyində serotonin istehsal sürətinin parlaq günəş işığının müddəti ilə birbaşa əlaqəli olduğunu ortaya qoyub.
Bundan əlavə, bəzi tədqiqatlar göstərir ki, birbaşa günəş işığı dəri hüceyrələrini endorfinlər istehsal etməyə təhrik edə bilər ki, bu da özünüzü daha xoşbəxt hiss edə bilər.
Qan təzyiqinizi aşağı salır
Günəş işığının qan təzyiqini birbaşa aşağı saldığı da müəyyən edilmişdir.
Edinburq Universitetinin alimləri sübut ediblər ki, dəridə azot oksidinin istehsalını artırmaq üçün qolu cəmi 20 dəqiqə günəşə çıxarmaq kifayətdir.
Bu, qan damarlarınızın genişlənməsinə, qan təzyiqinizin aşağı düşməsinə səbəb olur.
Gücləndirir
D vitamini hər yaşda sümük sağlamlığı üçün vacibdir. Hətta sizi daha güclü edə bilər.
Bu yaxınlarda edilən bir araşdırma, D vitamini qəbulunun idmançılarda əzələ gücünü artırdığını göstərdi. Bunun əzələ hüceyrələrinin böyüməsinə imkan verdiyi üçün ola biləcəyi düşünülür.
Tənəffüs yolu infeksiyalarından qoruya və immunitet sisteminizi gücləndirə biləcəyinə dair sübutlar da var.
D vitamini almağın ən yaxşı yolu günəş işığıdır
Qidadan da D vitamini almaq mümkündür, lakin kafi miqdarda olacağını deyə bilmərik.
Bunun üçün ən yaxşı qida mənbələri qızılbalıq, skumbriya və sardina kimi yağlı balıqlardır.
Əgər siz vegetariansınızsa, hələ də yumurta sarısı və göbələkdən D vitamini ala bilərsiniz. Amma ehtiyac duyduğunuz bütün D vitaminini təkcə qidadan almaq çətindir.
Nə qədər günəş kifayətdir?
D vitaminini optimal şəkildə istehsal etmək üçün nə qədər günəşə ehtiyacınız olduğu dəri tipinizdən, yaşadığınız yerdən və günəşə qarşı həssaslığınızdan asılıdır.
Əsas odur ki, dəriniz yanmasın.
Qaranlıq dəriyə sahib olanlarda dərini radiasiyadan qorumaq üçün təbii günəşdən qoruyucu kimi çıxış edən melanin piqmenti daha çox olur.
Lakin bu qoruma həm də D vitamini istehsalını çətinləşdirə bilər.
Günəş işığı dərinizə çatmalıdır
Üzünüzə günəş vurmağın kifayət olduğunu düşünə bilərsiniz, amma həqiqətən fayda əldə etmək üçün qollarınızı və ayaqlarınızı da günəşə məruz qoymalısınız.
Hava buludlu olsa belə, çölə çıxmaq faydalı bir hərəkətdir. Çünki ultrabənövşəyi şüalar hətta yüngül buludlardan da keçə bilir.
Əgər uzun müddət çöldə olacaqsınızsa və yanma riski varsa, dərinizi qorumağa diqqət edin.
Dərinizin yanıq ola biləcəyini düşündüyünüz yerlər varsa, onları örtmək faydalı ola bilər. Və ya günəşdən qorunma faktoru ən azı 30 olan günəş kremləri də sizi qorumağa kömək edə bilər.
Az-az, lakin tez-tez
Günəş işığı əldə etməyin ən yaxşı yolu onu az-az, lakin tez-tez almaqdır.
Bütün günəş ehtiyaclarınızı bir gündə əldə etməyə çalışmaq cazibədar ola bilər. Ancaq D vitamini adətən açıq havada vaxtınızın erkən mərhələlərində istehsal olunur.
Uzun müddət günəş işığına məruz qalmanın məhdudlaşdırılması da yanma riskini minimuma endirməyə kömək edə bilər.
Həssas dəriniz varsa və ya dərinizin günəşə qarşı həssaslığını artıra biləcək dərman qəbul edirsinizsə diqqətli olun.
Tərkibində retinol və ya digər güclü aşındırıcı maddələr olan dəriyə qulluq məhsulları istifadə edirsinizsə, çölə çıxmazdan əvvəl mütləq günəşdən qoruyucu sürtməlisiniz. Bu məhsullar günəşə qarşı həssaslığı artıra bilər.
Bəzi insanlar üçün kifayət qədər çıxmaq çətin ola bilər. Bu səbəbdən bir çox insan qış aylarında D vitamini əlavələri qəbul etməyi seçə bilər. Bu gözəl vitamindən faydalanmaq üçün gündə cəmi 10 mikroqram və ya 400 beynəlxalq vahid kifayətdir.
Səma


