“O siyahıda qərəz yoxdur, tam demokratik hazırlanıb” “Şərəf” ordeni alan plastik cərrah

Tibb Universitetinin professoru, tanınmış plastik-rekonstruktiv cərrah Vaqif Qələndər musavat.com-a müsahibə verib.

Redaktor.az həmin müsahibəni təqdim edir:

O, son dövrlər plastik cərrahlarla bağlı yaranan qalmaqallara və narazılıqlara aydınlıq gətirib.

– Əvvəlcə sizi təbrik edirik, Avropa "Şərəf" ordeni ilə təltif olunmusunuz...

– Bəli, Avropa Elmlər Akademiyası Almaniyanın Hannover şəhərində yerləşən bir qurumdur. Bu mükafat ölkəmiz üçün önəmli nailiyyətdir. Amerikada mənim metodikalarım tədris olunur, 6 yeni cərrahiyyə metodum və 78 elmi məqaləm xarici jurnallarda və beynəlxalq konfrans materiallarında dərc olunub. Bu nailiyyətlərim Avropa Akademiyasının diqqətini çəkdi, fəaliyyətimə elmi qiymət verildi və məni akademiyanın həqiqi üzvü seçdilər. Qeyd edim ki, bu mükafata layiq görülmüş ilk azərbaycanlıyam ki, Avropanın ən nüfuzlu təltiflərindən biri olan Avropa Şərəf Ordeninə layiq görülmüşəm.

– Son zamanlar ölkəmizdə plastik cərrahlarla bağlı qalmaqallar yaşanır. Bu sahənin qeyri-peşəkarların əlində olduğu iddia edilir. Plastik cərrahlarla bağlı son açıqlanan siyahıdan sonra narazılıqlar ortaya çıxdı. Bəziləri onlara qarşı haqsızlıq edildiyini, qərəzli yanaşıldığını bildirirlər...

– Bu prosesdə qeyri-adi heç nə yoxdur. Azərbaycanda tibbi sahədə aparılan islahatlardan biri də rezidentura ilə bağlıdır. İndi artıq baza təhsilindən sonra 5 illik ixtisas mərhələsi var.

2013-cü ildən etibarən plastik cərrahiyyə üzrə rezidentlər hazırlanmağa başlayıb. Əvvəllər bu sahədə çalışanların çoxu plastik cərrahiyyə üzrə ixtisaslı deyildilər.

Səhiyyə Nazirliyi bu məsələ ilə bağlı araşdırma apardı. Hər kəs yalnız öz sahəsində əməliyyat edə bilər, plastik-rekonstruktiv əməliyyatlar isə yalnız müvafiq ixtisası olanlara icazə verilir.

Dörd qurumun nümayəndələrindən ibarət Təftiş Komissiyası bütün detalları yoxladı – beş illik rezidentura keçib-keçmədiyi, hansı ixtisas üzrə təhsil alındığı, xarici təhsilin mötəbərliyi, transkriptlər və s. Əgər xaricdə oxuyublarsa, həmin ölkədən təhsil sənədləri tələb olunub. Ola bilər, bəziləri hələ sənədlərini təqdim edə bilməyiblər. Bu da nəzərə alınıb. Səhiyyə Nazirliyinin saytında qeyd olunub ki, 42 nəfər plastik cərrah kimi fəaliyyət göstərə bilər. Komissiya qərəzsiz çalışıb – dörd müxtəlif qurum yoxlama aparıb. Uyğun olanlar bu sahədə işləyə biləcəklər. Mənim də sənədlərim yoxlandı, heç kim diqqətdən kənarda qalmayıb. Bəlkə də proses hələ davam edir. Türkiyədə plastik cərrahiyyə ixtisası yarananda ümumi cərrahiyyədən keçənlər olub. Orada da bizim kimi ələmə və keçid dövrü yaşanıb.

– Gözəllik salonlarında da ciddi yoxlamaların olacağı deyilir. Bu sahədə nələr dəyişməlidir?

– Kosmetoloqlar xüsusi tibbi kurslardan keçməlidirlər. Tibb təhsili olmayan şəxslərin kosmetoloq kimi çalışması düzgün deyil. İnsan anatomiyasını bilmədən hər hansı müdaxilə etmək təhlükəlidir. Bu sahədə çox sayda şikayətlər var. Yəqin ki, bu istiqamətdə də təftişlər aparılacaq. Kosmetologiya sahəsini müasirləşdirmək üçün əlavə araşdırmalar və tədbirlər görüləcək.

– Plastik cərrahların əsas narazılığı budur ki, vaxtilə Azərbaycanda rezidentura olmadığı üçün əksəriyyəti Rusiyada və digər ölkələrdə təhsil alıb. İndi isə bu sənədlərin tələb olunmasını ədalətsiz hesab edirlər...

– Rusiyada da ötən ilin 24 avqust tarixindən etibarən bütün sahələrdə beşillik ixtisas mərhələsi tətbiq olunmağa başladı. Bəziləri iki il oxuyub bitirib və ya başqa ölkələrdə oxuyublar. Bu zaman kreditlər yetər olmaya bilər, belə olan halda ixtisasartırma və ordinaturaya keçiblər. Bəlli meyarlar var və nazirlik bu meyarları əsas götürərək qərar verir.

– Bütün bu proseslərdən sonra həkimlərə qarşı sanki bir inamsızlıq hökm sürür. Həkim reputasiyasını bərpa etmək mümkün olacaqmı?

– Əvvəllər bu sahə ilə qeyri-peşəkarlar da məşğul olurdu. İndi isə Səhiyyə Nazirliyi nəzdində fəaliyyət göstərən komissiya kimlərin bu ixtisasa uyğun olduğunu müəyyənləşdirib. Bundan sonra müəyyən qədər problemlərin qarşısı alınacaq. Türkiyədə də vaxtilə belə bir vəziyyət yaşanmışdı.

Azərbaycanda da vəziyyət getdikcə daha yaxşı olacaq. İnsanlar artıq düzgün mütəxəssislərə müraciət edə biləcəklər. Son vaxtlar sosial şəbəkələrdə özlərini plastik cərrah kimi təqdim edənlər çox idi. Artıq onlar da özlərinə "çəki-düzən" verməli olacaqlar.