Icma.az
close
up
RU
Orta Asiya deyil, Türküstandır

Orta Asiya deyil, Türküstandır

Icma.az bildirir, Demokrat.az saytına əsaslanaraq.

Son illərdə türk dünyasında formalaşan əlaqələr və inkişaf dinamikası bütün dünyanın diqqətini cəlb edir. Tarixən müxtəlif səbəblərdən ayrı düşmək məcburiyyətində qalan türk xalqları fərqli formalarda inkişaf etməyə məcbur qalıb. Yerləşdiyimiz coğrafi şərait bizi bir-birimizdən ayırsa da, tarixən güclü bağlarla bağlıyıq. Çar və Sovet Rusiyası bizi ayıraraq, hökm etməyə başlamışdı. İndi isə hər bir türk dövləti müstəqil və öz müqəddaratını həll edəcək gücə sahibdir. Regionda olduğu kimi türk dünyası masasında da Azərbaycan və Türkiyə aparıcı rola sahibdir. Prezident İlham Əliyev birliyə böyük önəm verir. Dövlətlərarası münasibətlərin güclənməsi üçün fərqli istiqamətlərdə böyük əməkdaşlıqlara imza atılır.
Türkiyədə Təhsil Nazirliyi yeni dövrdə tarix dərsliklərində “Orta Asiya” əvəzinə “Türküstan” anlayışından istifadə edib. Bu çox böyük addım hesab olunur. Vaxtı ilə bu anlayış haqqında fikir bildirən hər kəs sürgün edilir, güllələnirdi. İndi isə rahatlıqla dərsliklərə qeyd edilir.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan “Önümüzdəki dövrdə Türk Dövlətləri Təşkilatını genişləndirərək bir Türk dövrü yaradacaq, çiyin-çiyinə çalışacağıq" deyib.
Bəli, çiyin-çiyinə!
Bizim çiynimizi yaslaya biləcəyimiz tək birlik məhz Türk Dövlətləri Birliyidir.
Tarixçilər bu işdə gələcək nəsillərin türk şüuru, milli şüur və vətənpərvərlik hissi ilə böyüməsinin vacib olduğunu vurğulayırlar. 
Demokrat.az Türküstan adının haradan gəldiyini və sonradan necə ortadan qaldırıldığını araşdırıb:
Türklərin yurdu mənasını verən Türküstan sözü tarixin ən erkən dövrlərindən işlənməyə başlanmışdır. 19-cu əsrin ikinci yarısında başa çatan rus işğalı nəticəsində Orta Asiya anlayışı formalaşmışdır. 
Türküstan hazırki İranın Xorasan bölgəsindən başlayır, Pamir və Hinduş-Kunlun dağlarının şimal ətəklərindən, Şimali Əfqanıstan da daxil olmaqla, Çinin Tun-huanq bölgəsinə qədər uzanır, oradan Mancuriyanın qərbinə çatır, bütün Cənubi Sibiri əhatə edir. Monqolustanla, qərbdə isə Ural dağları ilə birlikdə Volqa çayının Xəzər dənizinə çatdığı yerə qədər uzanır. Tarixi mənbələrdə bu ərazinin adı XIX əsrin ortalarına qədər Türküstan olmuşdur.
Çar Rusiyası dövründə Buxara və Xivə xanlarının general qubernatorluğuna daxil olmadığı Türküstan bölgəsi beş inzibati ərazi vahidinə bölünmüşdü.
Bolşevik inqilabı zamanı Türküstanda Türküstan Sovet Sosialist Respublikası, Buxara Sovet Xalq Respublikası və Xorəzm Sovet Xalq Respublikası kimi yerli təşkilatlar yarandı.
Müstəqillik tərəfdarlarına qarşı bolşevik ruslarla əməkdaşlıq edərək Türküstanda kommunizmin qurulmasına töhfə verdilər.
Türküstan adı 1924-cü il sentyabrın 16-da Sovet rəhbərliyi tərəfindən tamamilə aradan qaldırıldı.
Tarixçilər qeyd edirlər ki, Türk dünyasının ortaq tarixi, ortaq coğrafiyası, ortaq ədəbiyyatı, ortaq xəritəsi və ortaq əlifbası ilə bağlı çox mühüm addımların atıldığı bu dövrdə TürkiyəTəhsil Nazirliyinin Türküstan anlayışına yenidən nəfəs verməsi çox əhəmiyyətli bir addımdır. 
Türkiyəli tarixçilər məsələ ilə bağlı bildiriblər ki, bizim layihəmiz həm türk dünyamız, həm də türk dövlətlərinin tərəfdaş ölkələri üçün çox əhəmiyyətli bir başlanğıc və çox əhəmiyyətli bir xidmətdir. 
Əfsanə Kamal
Demokrat.az
Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:106
embedMənbə:https://demokrat.az
archiveBu xəbər 19 Noyabr 2024 18:17 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Somalilend ABŞ dan tanınma qarşılığında liman və hava bazası təklif edir

13 Aprel 2025 12:26see135

Azərbaycanlı rəssam ABŞ də yenidən birinci oldu

13 Aprel 2025 16:02see134

Fransa 2026 cı il büdcə kəsirindən 40 milyard avro qənaət edəcək

13 Aprel 2025 17:12see134

DOGE səmərəliliyi qeyd ediləndən aşağı ola bilər

13 Aprel 2025 23:11see133

Premyer Liqa: Araz Naxçıvan Kəpəz lə heç heçəyə razılaşdı

13 Aprel 2025 19:17see131

Van Damm istintaq altında: Kannda 10 il əvvəl baş verən insan alveri haqqında YENİ FAKTLAR

13 Aprel 2025 06:33see129

Nazirlərin aylar sonra ilk görüşü: İrəvan nəyə çalışır?

13 Aprel 2025 09:02see125

Çində küləklə bağlı narıncı xəbərdarlıq elan edilib

14 Aprel 2025 05:53see122

Elektrikli avtomobillər qlobal istiləşmə ilə mübarizədə faydasızdır

14 Aprel 2025 07:57see122

İŞİD ə qarşı tarixi ittifaq: 5 ölkə güclərini birləşdirir

13 Aprel 2025 15:26see120

Bu bürclər yaxın zamanda varlanacaq ÇOX AZ QALDI

13 Aprel 2025 09:18see119

Şəhid mayorun xanımına vəzifə verildi FOTO

14 Aprel 2025 09:50see118

Bakıda FACİƏ: iki qardaş...

13 Aprel 2025 13:46see118

Azər Bağırov 0:0 ı belə şərh etdi

13 Aprel 2025 20:54see115

Zelenski beynəlxalq ictimaiyyətə səsləndi: “Rusiyaya qarşı daha sərt tədbirlər görün!”

13 Aprel 2025 16:15see115

Günah müğənnilərdə deyil, onlardadır

14 Aprel 2025 16:46see114

Netanyahu: Hədəfimiz israilli məhbusları azad etməkdir

14 Aprel 2025 19:44see114

Heydər Əliyev Mərkəzinin parkında gəzinti istirahət və incəsənət gözəlliyini seyr etmək üçün sevilən məkan FOTO

13 Aprel 2025 11:33see112

ABŞ da göyərtəsində 6 nəfərin olduğu təyyarə qəzaya uğrayıb

13 Aprel 2025 08:23see111

Kişilərin uğur qazanmasına mane olan 6 VƏRDİŞ

13 Aprel 2025 10:19see110
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri