Icma.az
close
up
RU
Orta Asiya deyil, Türküstandır

Orta Asiya deyil, Türküstandır

Icma.az bildirir, Demokrat.az saytına əsaslanaraq.

Son illərdə türk dünyasında formalaşan əlaqələr və inkişaf dinamikası bütün dünyanın diqqətini cəlb edir. Tarixən müxtəlif səbəblərdən ayrı düşmək məcburiyyətində qalan türk xalqları fərqli formalarda inkişaf etməyə məcbur qalıb. Yerləşdiyimiz coğrafi şərait bizi bir-birimizdən ayırsa da, tarixən güclü bağlarla bağlıyıq. Çar və Sovet Rusiyası bizi ayıraraq, hökm etməyə başlamışdı. İndi isə hər bir türk dövləti müstəqil və öz müqəddaratını həll edəcək gücə sahibdir. Regionda olduğu kimi türk dünyası masasında da Azərbaycan və Türkiyə aparıcı rola sahibdir. Prezident İlham Əliyev birliyə böyük önəm verir. Dövlətlərarası münasibətlərin güclənməsi üçün fərqli istiqamətlərdə böyük əməkdaşlıqlara imza atılır.
Türkiyədə Təhsil Nazirliyi yeni dövrdə tarix dərsliklərində “Orta Asiya” əvəzinə “Türküstan” anlayışından istifadə edib. Bu çox böyük addım hesab olunur. Vaxtı ilə bu anlayış haqqında fikir bildirən hər kəs sürgün edilir, güllələnirdi. İndi isə rahatlıqla dərsliklərə qeyd edilir.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan “Önümüzdəki dövrdə Türk Dövlətləri Təşkilatını genişləndirərək bir Türk dövrü yaradacaq, çiyin-çiyinə çalışacağıq" deyib.
Bəli, çiyin-çiyinə!
Bizim çiynimizi yaslaya biləcəyimiz tək birlik məhz Türk Dövlətləri Birliyidir.
Tarixçilər bu işdə gələcək nəsillərin türk şüuru, milli şüur və vətənpərvərlik hissi ilə böyüməsinin vacib olduğunu vurğulayırlar. 
Demokrat.az Türküstan adının haradan gəldiyini və sonradan necə ortadan qaldırıldığını araşdırıb:
Türklərin yurdu mənasını verən Türküstan sözü tarixin ən erkən dövrlərindən işlənməyə başlanmışdır. 19-cu əsrin ikinci yarısında başa çatan rus işğalı nəticəsində Orta Asiya anlayışı formalaşmışdır. 
Türküstan hazırki İranın Xorasan bölgəsindən başlayır, Pamir və Hinduş-Kunlun dağlarının şimal ətəklərindən, Şimali Əfqanıstan da daxil olmaqla, Çinin Tun-huanq bölgəsinə qədər uzanır, oradan Mancuriyanın qərbinə çatır, bütün Cənubi Sibiri əhatə edir. Monqolustanla, qərbdə isə Ural dağları ilə birlikdə Volqa çayının Xəzər dənizinə çatdığı yerə qədər uzanır. Tarixi mənbələrdə bu ərazinin adı XIX əsrin ortalarına qədər Türküstan olmuşdur.
Çar Rusiyası dövründə Buxara və Xivə xanlarının general qubernatorluğuna daxil olmadığı Türküstan bölgəsi beş inzibati ərazi vahidinə bölünmüşdü.
Bolşevik inqilabı zamanı Türküstanda Türküstan Sovet Sosialist Respublikası, Buxara Sovet Xalq Respublikası və Xorəzm Sovet Xalq Respublikası kimi yerli təşkilatlar yarandı.
Müstəqillik tərəfdarlarına qarşı bolşevik ruslarla əməkdaşlıq edərək Türküstanda kommunizmin qurulmasına töhfə verdilər.
Türküstan adı 1924-cü il sentyabrın 16-da Sovet rəhbərliyi tərəfindən tamamilə aradan qaldırıldı.
Tarixçilər qeyd edirlər ki, Türk dünyasının ortaq tarixi, ortaq coğrafiyası, ortaq ədəbiyyatı, ortaq xəritəsi və ortaq əlifbası ilə bağlı çox mühüm addımların atıldığı bu dövrdə TürkiyəTəhsil Nazirliyinin Türküstan anlayışına yenidən nəfəs verməsi çox əhəmiyyətli bir addımdır. 
Türkiyəli tarixçilər məsələ ilə bağlı bildiriblər ki, bizim layihəmiz həm türk dünyamız, həm də türk dövlətlərinin tərəfdaş ölkələri üçün çox əhəmiyyətli bir başlanğıc və çox əhəmiyyətli bir xidmətdir. 
Əfsanə Kamal
Demokrat.az
Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:133
embedMənbə:https://demokrat.az
archiveBu xəbər 19 Noyabr 2024 18:17 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see263

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see236

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see179

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see176

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see169

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see160

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see153

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see152

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see136

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see133

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see131

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see130

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see126

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see126

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see125

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see123

Ferhat Göçer Bakıda!

18 Oktyabr 2025 17:07see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri