Icma.az
close
up
RU
Orta Asiya deyil, Türküstandır

Orta Asiya deyil, Türküstandır

Icma.az bildirir, Demokrat.az saytına əsaslanaraq.

Son illərdə türk dünyasında formalaşan əlaqələr və inkişaf dinamikası bütün dünyanın diqqətini cəlb edir. Tarixən müxtəlif səbəblərdən ayrı düşmək məcburiyyətində qalan türk xalqları fərqli formalarda inkişaf etməyə məcbur qalıb. Yerləşdiyimiz coğrafi şərait bizi bir-birimizdən ayırsa da, tarixən güclü bağlarla bağlıyıq. Çar və Sovet Rusiyası bizi ayıraraq, hökm etməyə başlamışdı. İndi isə hər bir türk dövləti müstəqil və öz müqəddaratını həll edəcək gücə sahibdir. Regionda olduğu kimi türk dünyası masasında da Azərbaycan və Türkiyə aparıcı rola sahibdir. Prezident İlham Əliyev birliyə böyük önəm verir. Dövlətlərarası münasibətlərin güclənməsi üçün fərqli istiqamətlərdə böyük əməkdaşlıqlara imza atılır.
Türkiyədə Təhsil Nazirliyi yeni dövrdə tarix dərsliklərində “Orta Asiya” əvəzinə “Türküstan” anlayışından istifadə edib. Bu çox böyük addım hesab olunur. Vaxtı ilə bu anlayış haqqında fikir bildirən hər kəs sürgün edilir, güllələnirdi. İndi isə rahatlıqla dərsliklərə qeyd edilir.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan “Önümüzdəki dövrdə Türk Dövlətləri Təşkilatını genişləndirərək bir Türk dövrü yaradacaq, çiyin-çiyinə çalışacağıq" deyib.
Bəli, çiyin-çiyinə!
Bizim çiynimizi yaslaya biləcəyimiz tək birlik məhz Türk Dövlətləri Birliyidir.
Tarixçilər bu işdə gələcək nəsillərin türk şüuru, milli şüur və vətənpərvərlik hissi ilə böyüməsinin vacib olduğunu vurğulayırlar. 
Demokrat.az Türküstan adının haradan gəldiyini və sonradan necə ortadan qaldırıldığını araşdırıb:
Türklərin yurdu mənasını verən Türküstan sözü tarixin ən erkən dövrlərindən işlənməyə başlanmışdır. 19-cu əsrin ikinci yarısında başa çatan rus işğalı nəticəsində Orta Asiya anlayışı formalaşmışdır. 
Türküstan hazırki İranın Xorasan bölgəsindən başlayır, Pamir və Hinduş-Kunlun dağlarının şimal ətəklərindən, Şimali Əfqanıstan da daxil olmaqla, Çinin Tun-huanq bölgəsinə qədər uzanır, oradan Mancuriyanın qərbinə çatır, bütün Cənubi Sibiri əhatə edir. Monqolustanla, qərbdə isə Ural dağları ilə birlikdə Volqa çayının Xəzər dənizinə çatdığı yerə qədər uzanır. Tarixi mənbələrdə bu ərazinin adı XIX əsrin ortalarına qədər Türküstan olmuşdur.
Çar Rusiyası dövründə Buxara və Xivə xanlarının general qubernatorluğuna daxil olmadığı Türküstan bölgəsi beş inzibati ərazi vahidinə bölünmüşdü.
Bolşevik inqilabı zamanı Türküstanda Türküstan Sovet Sosialist Respublikası, Buxara Sovet Xalq Respublikası və Xorəzm Sovet Xalq Respublikası kimi yerli təşkilatlar yarandı.
Müstəqillik tərəfdarlarına qarşı bolşevik ruslarla əməkdaşlıq edərək Türküstanda kommunizmin qurulmasına töhfə verdilər.
Türküstan adı 1924-cü il sentyabrın 16-da Sovet rəhbərliyi tərəfindən tamamilə aradan qaldırıldı.
Tarixçilər qeyd edirlər ki, Türk dünyasının ortaq tarixi, ortaq coğrafiyası, ortaq ədəbiyyatı, ortaq xəritəsi və ortaq əlifbası ilə bağlı çox mühüm addımların atıldığı bu dövrdə TürkiyəTəhsil Nazirliyinin Türküstan anlayışına yenidən nəfəs verməsi çox əhəmiyyətli bir addımdır. 
Türkiyəli tarixçilər məsələ ilə bağlı bildiriblər ki, bizim layihəmiz həm türk dünyamız, həm də türk dövlətlərinin tərəfdaş ölkələri üçün çox əhəmiyyətli bir başlanğıc və çox əhəmiyyətli bir xidmətdir. 
Əfsanə Kamal
Demokrat.az
Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:140
embedMənbə:https://demokrat.az
archiveBu xəbər 19 Noyabr 2024 18:17 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya Ukrayna danışıqları dalana dirənib

04 Dekabr 2025 14:36see407

Əxlaqsızlıq yuvasında tutulan kişini cəza gözləyirmi?

04 Dekabr 2025 00:27see275

Tulin Ələkbərova və tələbəsi saxlanıldı

05 Dekabr 2025 09:49see250

Rusiyada 21 yaşına çatmamış şəxslər tütün və spirtli içkilərin satışı ilə məşğul ola bilməyəcək

05 Dekabr 2025 01:45see209

ABŞ də 2025 ci ildə ən çox səhv tələffüz edilən sözlər hansıdır?

05 Dekabr 2025 01:11see195

Kosmosdakı 5 sm lik peykimiz nəyə yarayır?

05 Dekabr 2025 08:03see175

Çempionlar Liqası: Araz Naxçıvan qapını bərk çırpa biləcək?

05 Dekabr 2025 09:34see146

Gəncədə yeniyetmə və 22 yaşlı qadını bıçaqlayan şəxslər saxlanılıb

05 Dekabr 2025 09:28see145

Abşeron Xəstəxanasında xəstə 3 cü mərtəbədən yıxılıb

03 Dekabr 2025 23:01see144

Bakıda torpağın sotu 425 min oldu 41 faiz bahalaşma var VİDEO

05 Dekabr 2025 09:37see141

“Əmək müqavilələrinin sayı 45 faiz artıb, əməkhaqqı fondu isə 3,2 dəfə yüksəlib” Nazir

05 Dekabr 2025 12:02see137

10 nəhəng qida şirkəti insan sağlamlığını belə məhv edir... Siyahıda “Coca cola , Nestle” kimi şirkətlər var

04 Dekabr 2025 11:53see133

Bakıda Şaxta baba lar dalaşdı VİDEO

04 Dekabr 2025 17:37see132

Qurudulmuş meyvələr hansı şəraitdə saxlanmalıdır? Mütəxəssis xəbərdarlığı

04 Dekabr 2025 07:15see132

Neymar və het trik

04 Dekabr 2025 09:17see131

Kiyevdə gərgin gecə: GUR sanatoriyaya hücum etdi, hərbçilər saxlanıldı

04 Dekabr 2025 00:14see130

Aralıq dənizində 4 bal gücündə zəlzələ olub

04 Dekabr 2025 00:29see130

GÜNÜN QOROSKOPU: Sevgi münasibətlərində xoş sürprizlər mümkündür

04 Dekabr 2025 00:31see129

Dövlət Turizm Agentliyi ölkəyə turist axınının azalmasına münasibət bildirib

04 Dekabr 2025 11:02see125

İsrail Avroviziyaya qatılacaq 4 ölkədən boykot qərarı

05 Dekabr 2025 01:11see124
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri