Orta aylıq əməkhaqqının əcaib hesablanma üsulu: Rəqəmlər özündə vergini əks etdirmir, reallıqdan uzaqdır

İl təzə başlayıb. Hələ də keçən ilin yekunlarını aparmaq olar. Rəsmi qurumlar da belə davranır. Müxtəlif statistikalar açıqlanır, təhlillər təqdim olunur. Hesabatlarda, əsasən, yüksək fikirlər əksini tapır. Guya iqtisadiyyat yalnız irəli addımlayıb, əhalinin də nominal gəlirləri artıb. İlin sonuna yaxın orta aylıq əməkhaqqının da yenidən 1000 manatı keçdiyi açıqlanmışdı. Lakin bütün deyilənlər və yazılanlar reallıqdan uzaq düşüb.

Bizimyol.info xəbər verir ki, Bakıda Dünya Bankının “Dünya İnkişaf Hesabatı 2024” təqdimatında Azərbaycanın orta gəlirli 54 ölkə arasında yer almasından danışılıb. Burada qeyri-neft sektorunun ümumi daxili məhsuldakı payının son 15 ildə 19 faiz artdığı bildirilib. Digər yandan Dövlət Statistika Komitəsi də qeyd edir ki, Azərbaycan əhalisinin 2024-cü ildə nominal gəlirləri 6 faizdən çox artıb. İqtisadiyyat Nazirliyi də vəziyyətin yaxşı olduğunu deyir. Əhalinin hər nəfərinə düşən ümumi daxili məhsul artıbmış.

Ekspertlər bildirir ki, Azərbaycanın orta gəlirli ölkələr sırasına aid edilməsi mübahisəlidir. Çünki bizim ölkədə adambaşına düşən ümumi daxili məhsul 7 min dollar civarındadır. Həmin ölkələrin əksəriyyətində isə bu göstərici 10 min dolları aşır.

Ümumiyyətlə, bütün bəzəkli iqtisadi göstəricilər əhaliyə xidmət etməlidir. Əhali bu “artım”ları həyatında hiss etmir. Hər şeydən əvvəl məvaciblər aşağıdır. Orta aylıq əməkhaqqının hesablanması xeyli mübahisəli görünür. Əvvəlcə hər sektor üzrə orta maaş çıxarılır, sonra isə sektorların sayına bölünür. Bu heç bir halda gerçək mənzərəni əks etdirə bilməz. Üstəlik, orta aylıq əməkhaqqının məbləği açıqlananda vergi nəzərə alınmır. Yəni əhalinin real gəlirləri çox aşağıdır.

Böyük neft pulları dönəmində əhali haqqında çox düşünülməyib. İndi camaata rəqəm “yedizdirməyə” çalışırıq. Biz tərifləməklə iqtisadi vəziyyət yaxşılaşmır. Gerçəkliyi dilə gətirib durumdan çıxış yolları axtarmaq lazımdır. Bəsit cümlə ilə yazsaq, ölkədə ailələrin əksəri pis dolanır. İqtisadiyyat irəli gedirsə, onda missiyasını da düz yerinə yetirsin.

Aytən, Bizimyol.info