Icma.az
close
up
RU
Otizm kişilərdə niyə daha çox rast gəlinir? Alimlər narahatdır

Otizm kişilərdə niyə daha çox rast gəlinir? Alimlər narahatdır

Icma.az bildirir, Sherg.az portalına istinadən.

Araşdırmalara görə, oğlan uşaqlarında otizm və DEHB (diqqət çatışmazlığı və hiperaktivlik pozuntusu) diaqnozu alma ehtimalı qızlara nisbətən 3 dəfə çoxdur. 


Sherg.az xəbər verir ki, alimlər bunu “sonsuz kimyəvi maddələr” kimi tanınan toksik birləşmələrlə əlaqələndirirlər.


Kişi beyni daha həssasdır

Rochester Universitetinin alimləri iddia edir ki, oğlan beyinləri bu zəhərli maddələrə qarşı daha həssasdır. Bu kimyəvi maddələr beyin siqnallarını poza, sosial narahatlıq, hiperaktivlik və yaddaş pozuntuları kimi uzunmüddətli davranış dəyişikliklərinə səbəb ola bilər.


Hər yerdə olan təhlükə

Bu maddələr plastik qablaşdırmalardan geyimlərə və hətta içməli suya qədər geniş yayılıb və minlərlə il təbiətdə qalır. Xərçəng, sonsuzluq və doğuş qüsurları ilə də əlaqələndirilir.

Araşdırmada PFHxA adlı kimyəvi maddənin təsiri öyrənilib. Hamilə və süd verən siçanlara bu maddə verildikdə, onların erkək balalarında daha az fiziki aktivlik, artmış narahatlıq və yaddaş pozuntusu müşahidə olunub. Dişi balalarda isə bu təsirlərə rast gəlinməyib. Bu dəyişikliklər illər sonra belə davam edib.


PFAS maddələrinə diqqət artır

Tədqiqatçılar bu ilkin nəticələrin beyin fəaliyyətinə daha genişmiqyaslı təsirini araşdırmağı planlaşdırır. Bu da DEHB və otizm diaqnozlarının artdığı bir dövrə təsadüf edir. Təkcə Britaniyada 2,5 milyon insan DEHB ilə yaşayır, 200 min nəfər isə otizm diaqnozu üçün növbədədir.


Otizm xəstəlik deyil, fərqlilikdir

Otizmli uşaqlar adətən göz təması qurmaz, adlarına reaksiya verməz və fərqli davranışlar sərgiləyə bilər. Bu bir xəstəlik yox, doğuşdan gələn bir fərqlilikdir. Qızlarda isə simptomlar daha az görünə bilər, çünki onlar ətrafdakıları təqlid etməklə əlamətləri gizlədə bilirlər.

Mütəxəssislər “sonsuz kimyasallar”ın otizm və DEHB hallarının artmasında rol oynaya biləcəyindən narahatdırlar. 500 tədqiqatın ümumiləşdirildiyi hesabat bu maddələrin immun sistemini zəiflədə və xərçəng kimi ciddi problemlərə səbəb ola biləcəyini göstərir.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:102
embedMənbə:https://sherg.az
archiveBu xəbər 06 İyul 2025 09:41 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Ərdoğan xalqa müraciət edəcək

10 İyul 2025 00:57see196

Analitik baxış verilişində Əbu Dabi görüşü müzakirə edilib

11 İyul 2025 01:24see178

Tokayevdən rüsumların tətbiqi ilə bağlı Trampa CAVAB

10 İyul 2025 13:13see160

Kasatkin ABŞ tələbi ilə Fransada saxlanıldı

10 İyul 2025 07:03see128

“Komedixana”nın aktrisasının ailəsində sevincli GÜN FOTO

10 İyul 2025 16:25see128

PSJ Real ı darmadağın edib ikinci finalçı oldu

10 İyul 2025 01:41see128

Professor Rəhman Bədəlov vəfat edib

09 İyul 2025 22:28see127

Taksilərə nəzarət artırılır Süni intellektin rolu nədən ibarət olacaq?

11 İyul 2025 01:36see124

Cica “Qarabağ”dan ayrıldı yeni klubu da məlumdur

10 İyul 2025 21:14see122

Afranı Saraçoğlunu seriala çəkmək baha başa gəldi

10 İyul 2025 13:28see120

Hacı Əliyev: Çalışıram ki, Azərbaycan güləşi daim zirvələrdə olsun AÇIQLAMA

10 İyul 2025 16:25see118

BƏƏ görüşü təcili qabağa çəkildi: Əliyev sabah Əbu Dabidən dünyaya sürpriz edəcək?

09 İyul 2025 22:50see117

Ərdoğan xalqa müraciət edəcək

10 İyul 2025 06:46see117

Sabah dan güclüyük Riera

11 İyul 2025 01:40see115

Bugünkü döyüşü uduzduq, amma hələ müharibəni uduzmamışıq Sabah ın baş məşqçisi

10 İyul 2025 23:02see113

Vaşinqtonda Reynir vulkanı yaxınlığında sirli seysmik aktivlik: Bir gecədə yüzlərlə zəlzələ oldu

10 İyul 2025 04:03see113

ABŞ da aqrar proqramlarda irq və cinsiyyət amilləri artıq nəzərə alınmayacaq

10 İyul 2025 16:26see112

Bakıya karbon qazını udan süni “ağac” lazımdır?

10 İyul 2025 16:22see112

“Ümid işığı” tamaşasının premyerası keçirilib

09 İyul 2025 22:38see111

İranlı rəsmidən Trampa təhdid: “Dron onu vura bilər”

10 İyul 2025 21:09see109
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri