Ozon dəliyi ötən il 2020 2023 cü illərlə müqayisədə daha da kiçilib

Berlin, 16 sentyabr, AZƏRTAC

Ozon dəliyi ötən il 2020-2023-cü illərlə müqayisədə daha da kiçilib. Bu göstərici 1990-2020-ci illərin orta səviyyəsindən də aşağıdır.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatının (WMO) 16 sentyabr - Dünya Ozon Günü ilə bağlı yaydığı məlumatda qeyd olunub. Kiçilməyə illik dalğalanmalara səbəb olan təbii atmosfer hadisələri ilə yanaşı, son onilliklərdə insan fəaliyyəti nəticəsində ozon təbəqəsinə zərər verən maddələrin azalmasıdır. Bu maddələr əvvəllər soyuducular, kondisionerlər, yanğınsöndürmə köpükləri və saç spreylərində istifadə olunurdu.

Qeyd edək ki, BMT-nin Ozon Təbəqəsinin Qorunması haqqında Konvensiyasının 1985-ci ildə qüvvəyə minməsindən iki il sonra Monreal Protokolu qəbul edilib. WMO-nun məlumatına görə, protokolun müddəaları sayəsində ozon təbəqəsinə zərər verən fluor-xlor-karbon (FCKW) kimi maddələrin 99 faizindən çoxu indiyədək istifadədən çıxarılıb. Nəticədə ozon təbəqəsinin yaşadığımız əsrin ortalarına qədər 1980-ci illərin səviyyəsinə yenidən çatması gözlənilir. 2022-ci il analizinə görə, tam bərpa Arktika üzərində 2045-ci, Antarktika üzərində isə 2066-cı ildə baş verəcək.

Ozon təbəqəsi Günəşin ultrabənövşəyi şüalarının Yer səthinə çatmasının böyük ölçüdə qarşısını almaqla insanların, heyvanların və bitkilərin sağlamlığını qoruyur.

Elvin Mövsüm

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Berlin