Papa 14 cü Leo Türkiyəyə gəlmək istəyir

Katoliklərin yeni ruhani lideri Papa 14-cü Leo da sələfi Papa Fransisk kimi bu il Birinci İznik Şurasının ildönümündə Türkiyəyə gəlmək istəyir.

Sherg.az xəbər verir ki, Papa 14-cü Leo Birinci İznik Şurasının 1700-cü ildönümü münasibətilə İznik şəhərini ziyarət etməyə hazırlaşdığını açıqlayıb. Fransiskə, jurnalistlər tərəfindən İznikə səfər etmək niyyəti xatırladılaraq onun da ora gedib-getməyəcəyi sualı verilib. O isə “Bunu bilirəm. Hazırlaşırıq” cavabını verib.

İtaliyanın ANSA xəbər agentliyinin məlumatına görə, əgər Papa 14-cü Leo Türkiyəyə səfər etsə, Fənər Rum Patriarxı I Bartholomeos ilə də görüşə bilər.

Birinci İznik Şurası Xristianlıq tarixində önəmli yerə sahibdir. Şura, Roma imperatoru I Konstantinin çağırışı ilə, kilsəyə bağlı bütün yepiskopların iştirakı ilə 325-ci ildə keçirilmişdi. Xristianlıq tarixi baxımından əhəmiyyətli hesab edilən bu toplantıda bir sıra dini məsələlər müzakirə olunub və qərara bağlanıb.

Britannica ensiklopediyasındakı məlumata görə, Birinci İznik Şurası eyni zamanda kilsənin ilk ümumdünya (ekumenik) şurası hesab olunur. Başqa sözlə, bütün inanclıların təmsil olunduğu bir toplantı idi.

I Konstantin şuranın açılış mərasiminə özü sədrlik etmiş, müzakirələrə və fikir mübadiləsinə də qatılmışdı. O, bu şura vasitəsilə Şərq kilsəsində "Arianizm" axınının yaratdığı problemin həll olunacağına inanırdı. İsgəndəriyyəli Ariusa bağlı olan bu inanc, İsanın müqəddəs olmadığını, yaradılmış olduğunu iddia edirdi.

Birinci İznik Şurasında İsgəndəriyyəli Arius lənətləndi və “eyni mahiyyətdən gələn” (homoousios) ifadəsi İznik Etirafına əlavə olundu. Bununla da “Ata” və “Oğul”un mütləq bərabərliyi rəmzləşdirildi. Bundan əlavə, Arianizm Xristianlıqda bir “sapqınlıq” olaraq qəbul olundu; imperator Konstantin isə daha sonra Ariusu sürgün etdi və kilsə ilə dövlətin həmrəyliyini vurğuladı.

Şurada Pasxa bayramının ortaq bir tarixdə qeyd olunması məsələsində razılıq əldə edilməyə çalışılsa da, bu mövzuda uğur qazanılmadı. Bununla yanaşı, yepiskopların necə müqəddəsləşdiriləcəyi, din adamlarının faizlə pul verməsinin qınanması və yepiskop, keşiş və diyakonların bir kilsədən digərinə keçməsinin qadağan olunması kimi məsələlərdə də qərarlar qəbul edildi.

Papa I Silvestr özü şurada iştirak etməsə də, ora nümayəndə göndərmişdi.

Bəs, daha əvvəl hansı Papalar Türkiyəyə səfər edib?

Qeyd edək ki, Papa 14-cü Leo İznikə gələrsə, Türkiyəyə səfər edən ilk papa olmayacaq.

Türkiyəyə ilk papa səfəri 1967-ci ildə Papa VI Pavel tərəfindən reallaşdırılıb. Daha sonra Papa II İohann Pavel 1979-cu ildə, Papa XVI Benedikt 2006-cı ildə, Papa Fransisk isə 28-30 noyabr 2014-cü il tarixlərində Türkiyəni ziyarət edib.

“Türk Papa” təşəbbüs göstərmişdi

Anadolu Agentliyinin yaydığı məlumata görə, Vatikanın İstanbul nümayəndəsi olaraq 1935–1944-cü illər arasında fəaliyyət göstərmiş və daha sonra 1958-ci ildə papa seçilmiş Angelo Roncalli (Papa XXIII İoannes) Türkiyədə “Türk Papa” adı ilə tanınırdı. Onun təşəbbüsü ilə 1960-cı ildə təsis olunan diplomatik əlaqələr çərçivəsində bu günə qədər Vatikan tərəfindən Türkiyəyə üç yüksək səviyyəli ziyarət baş tutub.

Papa VI Pavel vəzifəyə gəldikdən üç il sonra, beşinci apostolik səfərini Türkiyəyə etmişdi. O dövrdə səfərini İstanbul və Selçukdakı Məryəm Ana Evi ilə məhdudlaşdırmış, Fənər Patriarxı I Atenagoras ilə kilsələrarası dialoqun inkişaf etdirilməsi üçün görüşmüşdü.

Əslən polyak olan Papa II İohann Pavel də vəzifəsinin ikinci ili tamam olmadan dördüncü apostolik səfərini Türkiyəyə reallaşdırıb.

Onun ardından gələn Papa XVI Benedikt də vəzifəsinin ikinci ilində beşinci apostolik səfərini Ankaranı, İstanbul və Selçukdakı Məryəm Ana Evini əhatə edən proqramla həyata keçirib. İstanbul səfəri zamanı Sultanahmət məscidində dönəmin İstanbul müftisi Mustafa Çağırıcı ilə birlikdə dua etmişdi.

Papa XVI Benediktin 2013-cü ilin fevralında gözlənilməz şəkildə istefa verməsinin ardından keçirilən konklavda, Papa Fransisk seçilmiş və 266-cı papa olaraq 2014-cü ildə altıncı apostolik səfərini Türkiyəyə reallaşdırmışdı.