Icma.az
close
up
RU
Parisin avtobus zolaqları: bizimkindən fərqi nədir? FOTO

Parisin avtobus zolaqları: bizimkindən fərqi nədir? FOTO

Icma.az, Avtosfer portalından verilən məlumatlara əsaslanaraq xəbər verir.

Əslində avtobus zolaqları dünya miqyasında yeni hal deyil. Avropa və ABŞ şəhərlərində belə xətlər İkinci dünya müharibəsindən sonra geniş vüsət alıb. Azərbaycanda isə buna ehtiyac son 10 ildə yaranıb. Bəs düz 60 il əvvəl, 15 yanvar 1964-cü ildə xüsusi avtobus zolaqları ilə tanış olan Parisdə vəziyyət necədir? Bu zolaqlar sakinlərin davranışına, nəqliyyatdan istifadəyə nə dərəcədə təsir edir? Bir qədər əvvələ qayıdaq.

60-cı illərin Parisində hərəkət indiki Bakıdakı kimi idi. Saatlarla davam edən tıxac, tüstü, intervalı bəzən 1 saata çatan avtobuslar. Bir yandan bələdiyyələr avtobusların zərərlə işlədiklərini deyir, digər tərəfdən əhali saatlarla yolda qalırdı. Tramvayın ləğvi (fransızlar bu səhvlərinə görə peşiman oldular və onu düzəltdilər) ilə vəziyyət daha da pisləşmişdi. Nəqliyyatın orta sürəti 9 km/saata enmişdi. Yəni, bəzən bir yerə piyada daha tez çatmaq mümkün idi. 

Belə olan təqdirdə Paris bələdiyyəsi 1964-cü ilin yanvarında Luvr muzeyi qarşısında 990 metrlik avtobus zolağı ayırdı. Paris üçün kiçik məsafə olsa da, səmərə hiss olundu. Lakin bələdiyyə bu yolla həm də özünə düşmən qazandı. 
Cəmi 1 kilometrlik yola görə bələdiyyəyə tənqidlər yağmağa başladı. Ən əsası isə, bələdiyyə sədri insan hüquqlarını pozmaqda (tanış deyilmi!) ittiham edildi. 
Lakin yollardakı sıxlıq avtobus zolaqlarının sayının artırılmasını diktə edirdi. Sonradan bəzi zolaqlar uzadıldı, dəyişiklik edilib başqa təyinatla istifadə edildi. Hazırda Parisdə avtobus zolaqlarının uzunluğu 190 km-ə yaxındır. 80- ci illərdə ləığv edilmiş zolaqlarda isə əsasən tramvaylar şütüyür. Parisin mərkəzində tramvay xətlərinin uzunluğu 186 kilometrdir. 
Avtobus zolaqlarının salınması və ümumilikdə ictimai nəqliyyatın yaxşılaşması öz nəticəsini verdi: 50 ildə Parisdə şəxsi avtomobillərdən istifadə 50% azalıb, sakinlərin avtomobil almağa marağı azalıb. Müasir Parisdə Bakıdaki kimi tıxaca az hallarda rast gəlmək mümkündür. 
Bəs avtobus zolağına digər nəqliyyat vasitələri çıxa bilərmi? Bu məsələ Fransanın Yol hərəkəti qanunu ilə tənzimlənir. Qanunun 412-7-ci maddəsinə görə, avtobus zolağına heç bir digər nəqliyyat vasitəsi daxil ola bilməz. Bu qayda pozuntusu 135 avro cərimə ilə cəzalandırılır. 

Lakin bəzi istisnalar mövcuddur: taksilər salonda sərnişin olduqda, və ya kimisə mindirmək və ya düşürmək lazım gəldikdə bu zolağa daxil ola bilər. Bu istisna yalnız lisenziyalı taksilərə aiddir. Bununla belə, zolaqdan sui-istifadə yolverilməzdir. 

Kuryerlər, çatdırılma xidmətləri və velosipedlər də bu zolaqdan zəruri hallarda istifadə edə bilər. Lakin zolaqda velosiped və ya motosiklet park etmək qadağandır. 
Nəhayət, xüsusi nəqliyyat vasitələri – təcili yadım, yanğınsöndürən, polis, jandarma və sair də bu yoldan müvəqqəti istifadə edə bilər. 
Taksilərin tramvay yolunda hərəkəti qadağandır. Formal olaraq velosipedçi və motokuryerlərin də tramvay xəttinə çıxması qadağan edilsə də, bu məsələyə praktik olaraq nəzarət mümkün deyil. 

Əgər 60-cı illərdə gecə saatlarında şəxsi avtomobillərin avtobus zolağına daxil olmasına icazə verilirdisə, indi qadağandır. Prinsip etibarı ilə müasir Parisdə buna ehtiyac da yoxdur. Ən çox əhalisi olan Avropa şəhərlərində belə, gecə və həftə sonları həyat belə demək mümkünsə “ölür”.

Müqayisə yanlış olsa da, bir məsələni deməyi borc bilirəm: Avtobuslar üçün xüsusi zolaq ayıran azərbaycanlı məmurların vəziyyəti 60-cı illərdəki fransız məmurlarla oxşardır. Hər ikisi avtomobil sahiblərinin, küçələri genişləndirmək kimi absurd təklif verənlərin ittihamları ilə üzləşib. Elə həmin Parisdə 60-cı illərin təcrübəsi göstərdi ki, yolları genişləndirmək sıxlığı azaltmaq üçün çıxış yolu deyil. Yeganə çarə ictimai nəqliyyatın inkişafıdır. Ən əsası isə, avtobus zolaqları ümumi maraqlara xidmət etdiyi üçün xüsusi maraqlara qurban verilə bilməz.

Vüqar Yaşaroğlu

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:145
embedMənbə:https://avtosfer.az
archiveBu xəbər 27 Noyabr 2024 14:26 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see250

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see239

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see201

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see201

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see196

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see189

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see179

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see171

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see164

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see162

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see142

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see138

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see135

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see135

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see134

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see131

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see131

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see126

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see126

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri