Politoloq : Qarabağ Zəfərindən sonra Türk Dövlətləri Təşkilatı yeni mərhələyə qədəm qoyub

Bakı, 29 avqust, AZƏRTAC

2020-ci ildə əldə olunmuş Qarabağ Zəfərindən sonra Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) fəaliyyətində yeni bir mərhələyə qədəm qoyub. Türk dövlətləri arasında yaranmış sinerji konkret nəticələr doğurub və təşkilatın inkişaf trayektoriyasını müəyyənləşdirib.

Bu fikirləri AZƏRTAC-a açıqlamasında türkiyəli politoloq Hüsaməddin İnaç bildirib.

Onun sözlərinə görə, Qarabağ Zəfəri ilə Türk Dövlətləri Təşkilatının imkanları da genişlənib və bu istiqamətdə çox ciddi addımlar atılıb.

“TDT fəaliyyəti ilə Avropa İttifaqına bənzər bir inteqrasiya modelinə çevrilir. Bu model iqtisadi əməkdaşlıqdan başlayaraq, mədəni və siyasi sahələri də əhatə etməkdədir. Xüsusilə Orta Asiya, - bizim Türküstan adlandırdığımız məkan, - hazırda Rusiya və Amerika arasında geosiyasi rəqabət meydanı kimi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu səbəbdən regionun Türk dünyasının müstəqil iradəsi ilə formalaşması strateji baxımdan son dərəcə vacibdir”, - deyə politoloq qeyd edib.

O bildirib ki, bölgə həm enerji resursları, həm də geostrateji mövqeyi baxımından böyük önəm daşıyır. Zəngəzur dəhlizinin işə düşməsi ilə regionda yeni bir sinerji məkanı formalaşacaq. Bu dəhliz həm Çinlə Avropanı birləşdirən “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsünün mühüm həlqəsinə çevriləcək, həm də Ukrayna-Rusiya müharibəsi səbəbindən bağlanan Şimal dəhlizinin və Yaxın Şərqdəki münaqişələr ucbatından sabitliyi pozulan Cənub dəhlizinin əvəzləyici alternativi olacaq. Beləliklə, Çin istehsalı olan malların Avropaya çatdırılması baxımından Zəngəzur dəhlizinin əhəmiyyəti daha da artacaq.

Politoloqun sözlərinə görə, Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv ölkələr arasında logistika, enerji, ticari-iqtisadi və digər sahələr üzrə əməkdaşlığın inkişafı inteqrasiya prosesini yeni mərhələyə çıxarır. Bu təşkilat zamanla Avropa İttifaqında olduğu kimi vahid valyuta, ortaq müdafiə və xarici siyasətdə koordinasiya kimi addımların atılmasına imkan yaradacaq. Beləliklə, TDT getdikcə inkişaf edən, transformasiya olunan bir inteqrasiya modelinə çevriləcək.

“Türk Dövlətləri Təşkilatı Rusiyada müəyyən dairələr tərəfindən Qərbin bölgəni əhatə etmək siyasəti kimi dəyərləndirilsə də, cari beynəlxalq şərait bu inteqrasiyanın qarşısını ala bilmir. Ukrayna-Rusiya müharibəsi Moskvanın təşkilatın dərinləşməsinə, inteqrasiyasına mane olmasına imkan vermir. Digər tərəfdən, türk dövlətləri ABŞ-dan asılı olmadan kifayət qədər müstəqil siyasət yürüdür. Yaxın gələcəkdə siyasi, iqtisadi və mədəni sahələri əhatə edərək geniş əməkdaşlıq platformasına çevrilmiş təşkilatın qlobal geosiyasətdə ciddi dəyişikliklərə gətirib çıxaracağını görəcəyik”, - deyə Hüsaməddin İnaç vurğulayıb. Hazırda Türk Dövlətləri Təşkilatının inkişafını əngəlləyəcək ciddi amilin mövcud olmadığını deyən politoloqun qənaətinə görə, yaxın gələcəkdə də belə bir maneənin yaranması gözlənilmir.