Icma.az
close
up
RU
Qar havanı həmizləyir, amma... AÇIQLAMA

Qar havanı həmizləyir, amma... AÇIQLAMA

Icma.az, Manset portalına istinadən məlumatı açıqlayır.

“Qar cəmiyyətə və iqtisadiyyata aktiv təsir göstərən ən geniş yayılmış təbiət hadisələrindən biridir. Qar örtüyü ekosistemlərin fəaliyyətində mühüm rol oynayır. O, iqlimə, relyefə, hidroloji və torpaq əmələ gətirən proseslərə, bitki və heyvanların həyatına əhəmiyyətli təsir göstərir. Qar örtüyünün dinamikasının müşahidəsi iqlim və ekosistemin hərtərəfli monitorinqinin vacib komponentidir”.

Manset.az Metbuat.az-a istinadən xəbər verir ki, bunu meteoroloq Cavid Hüseynov deyib. Onun sözlərinə görə, qarın təbiətə və canlı aləmə təsiri müxtəlif formalarda özünü göstərir:

“Qar albedosunun artması nəticəsində yer səthinə çatan günəş radiasiyasının miqdarı azalır və bu da atmosferdə istilik mübadiləsinə təsir edərək temperatur balansını qoruyur. Yüksək əks etdirmə qabiliyyətinə malik olan qar xüsusilə uzun qütb gecələrinin olduğu ərazilərdə işıqlandırmanı artırır. Bununla yanaşı, qar örtüyü torpağın atmosferə buraxdığı istiliyi saxlayaraq onun donmasının qarşısını alır ki, bu da torpağın münbitliyinə müsbət təsir göstərir. Əriyən qar torpağı nəmləndirir və qidalandırır, nəticədə kənd təsərrüfatı üçün əlverişli şərait yaradır. Qar örtüyü bitkilərin və heyvanların soyuqdan qorunmasına da kömək edir. Qar və torpaq arasında əmələ gələn izolyasiya olunmuş hava təbəqəsi termal vakuum yaradır ki, bu da bitkiləri donmaqdan, torpağın isə həddindən artıq donmasından qoruyur. Nəticədə, çoxillik bitkilərin kökləri, eləcə də taxılların tumurcuqları zədələnmədən qış fəslini keçirə bilir. Qar örtüyü eyni zamanda vegetasiya dövrünün müddətini, bitkilərin fenofazalarının başlama tarixlərini və məhsuldarlığını müəyyən edən əsas amillərdən biridir. Bundan əlavə, qar örtüyü canlıların həyat formalarının inkişafına və ekosistemlərdə növ müxtəlifliyinin artmasına şərait yaradır”.

C.Hüseynov bildirib ki, qar su dövranında mühüm yer tutur:

“Qar çayların qidalanmasında və axınındakı suyun əsas hissəsini təşkil edərək illik axım miqdarını müəyyən edir. Yaz dövründə qarın əriməsi daşqınların səviyyəsinə və çayların buz rejiminə təsir göstərir. Qar həmçinin dağlarda termal aşınmaya kömək edir və atmosferin çirkləndiricilərdən təmizlənməsinə şərait yaradır. Qarın insan sağlamlığına da müəyyən müsbət təsirləri var. Qar yağıntısı zamanı havadakı toz, allergenlər və digər çirkləndiricilər yerə çökərək atmosferi təmizləyir ki, bu da xüsusilə allergiya və astma xəstələri üçün faydalıdır. Soyuq hava insan orqanizminin müqavimətini artırır, immun sistemini gücləndirərək infeksiyalara qarşı dözümlülüyü yüksəldir. Bədən temperaturunun sabit qalması üçün daha çox enerji sərf edildiyindən maddələr mübadiləsi sürətlənir və bu, arıqlamağa kömək edir. Eyni zamanda soyuq hava qan dövranını yaxşılaşdırır, dərinin sağlam görünüşünü qoruyur. Qar yağışı insanlarda psixoloji rahatlıq yaradır və stressi azaldır. Günəş işığının qar tərəfindən əks olunması D vitamini sintezini davam etdirərək sümüklərin və immun sisteminin güclənməsinə kömək edir”.

Mütəxəssis qarın mənfi təsirlərini də istisna etməyib:

“Qar atmosferi çirkləndiricilərdən təmizləsə də, yazda ərimə zamanı bu çirkləndiricilər torpağa və su hövzələrinə qarışaraq ekosistemlərə zərər verə bilər. Qısa müddətli ərimə baş verdikdə isə qarın səthi buza çevrilir və buz təbəqəsi əmələ gəlir ki, bu da bitkilərin oksigen tədarükünü məhdudlaşdıraraq onların çürüməsinə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, qar insanların iqtisadi fəaliyyətinə də həm müsbət, həm də mənfi təsir göstərir. Qar örtüyü qış turizmini və qış idman növlərinin inkişafını təşviq etsə də, digər tərəfdən nəqliyyat və sənaye sahələrinə ciddi problemlər yaradır. Qış mövsümündə magistral yolların, dəmir yollarının və şəhərlərin qar təmizlənməsi üçün böyük həcmdə maliyyə vəsaiti tələb olunur. Şəhər nəqliyyatı və sənaye müəssisələrinin fəaliyyəti ləngiyir, tikinti sektorunda işlər çətinləşir”.

Meteoroloq vurğulayıb ki, qar atmosfer hadisələri arasında xüsusi yer tutur və təbiətə, kənd təsərrüfatına, ekosistemlərə və insan həyatına mühüm təsir göstərir. Ona görə də qar örtüyünün dinamikasını öyrənmək, onun idarə olunması və təsirlərindən səmərəli istifadə etmək vacib məsələlərdən biridir.

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:76
embedMənbə:https://www.manset.az
archiveBu xəbər 27 Fevral 2025 08:23 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see277

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see249

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see182

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see139

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see130

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see129

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see129

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see128

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see128

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see125

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see123

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see120

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri