Qara dəliklər yaxın 10 ildə partlaya bilər Bu, elmi fantastika deyil, realdır!

Qara dəliklərin partlaması, ilk baxışda elmi fantastika filmi kimi görünə bilər, amma Massaçusetsdəki alimlər, 2035-ci ilə qədər ən azı bir qara dəliyin partlama ehtimalının 90 faiz olduğunu bildirirlər. Bu, bizə nə kimi təsir edər və təhlükəli olarmı?

Bizimyol.info xəbər verir ki, UMass Amherstin fizika professoru və tədqiqatın aparıcı müəllifi Michael Baker bildirib: "Biz bunun bu onillikdə mütləq baş verəcəyini demirik. Ancaq bunun baş vermə ehtimalı 90 faizdir."

Qara dəliklər, öz güclü cazibə qüvvəsi ilə toz, qaz, planetlər və hətta başqa qara dəlikləri özünə çəkir. Ulduzları parçalayıb, yaxınlaşan hər şeyi udurlar. Əvvəllər qara dəliklər sabit və təhlükəsiz hesab olunurdu, çünki onların partlama ehtimalı çox aşağı idi. Lakin 1970-ci illərdə, fizika sahəsində inqilabi bir nəzəriyyə irəli sürüldü: Britaniyalı fiziki Stiven Hokinq, "ilkin qara dəliklər" (PBH-lər) adlanan xüsusi növ qara dəliklərin Böyük Partlayışdan sonra yaranıb və zamanla yavaş-yavaş "Hokinq radiasiyası" yayaraq partlaya biləcəyini irəli sürdü.

Bu nəzəriyyəyə görə, PBH-lər çox kiçik və olduqca isti olub, radiasiya yayaraq sürətlə çökürlər. 1970-ci illərdə alimlər PBH-lərin yalnız 100.000 ildən bir partlaya biləcəyini düşünürdülər, amma yeni araşdırmalar göstərir ki, bu partlayışlar daha tez-tez baş verə bilər – hətta hər on ildən bir. Bu, qara dəliklərin partlayışının çox daha yaxın olduğunu göstərir.

PBH partladıqda, biz bunu adi gözlə görə bilməyəcəyik. Lakin kosmik teleskoplar vasitəsilə bu partlayışı müşahidə edə bilərik. Partlayışın nəticəsi olaraq, kainatın yaranışı və elementar hissəciklər haqqında yeni məlumatlar əldə oluna bilər. Hətta bu partlayışlar, bəşəriyyətin "kainat haradan gəlir?" sualına cavab tapmasına kömək edə bilər.

"Physical Review Letters" jurnalında dərc olunan yeni araşdırmada alimlər, "partlayan PBH-ləri müşahidə etməyin inandırıcı bir yolu olduğunu" bildirirlər. Onlar, PBH-lərin tapılmasının "fizikanı inqilabi şəkildə dəyişdirəcəyini və kainatın tarixini yenidən yazacağını" vurğulayırlar.

Qadir, Bizimyol.info