Qədim dünyanın sirrini gizlədən 3000 illik xəritə VİDEO

Təxminən 3000 ilədək yaşı olduğu güman edilən və alimlərin fikrincə, dünyanın ən qədim xəritəsi kimi qəbul edilən bu tarixi abidə nəhayət deşifrə edilib. Belə ki, bu qədim Babildən olan gil lövhədə tanış bir hekayə danışılır.

AzPost bildirir ki, Böyük Britaniya Muzeyi təxminən 3000 il yaşı olduğu deyilən, qədim dünyanın əks olunduğu Babil xəritəsinin uzun illər gizli qalan sirrini həll edə bilib.

Coğrafi və mifoloji obyektlərin sxematik təsvirləri, həmçinin akkad dilində mətni olan gil lövhə dünyanın ən qədim xəritəsi hesab olunur. Bu qədim xəritə İraqın Əbu Həbbə Sippar şəhərində tapılıb və nadir tapıntı 1882-ci ildən İngiltərəyə gətirilib. Gil lövhə bu günə qədər Böyük Britaniya Muzeyində saxlanılır.

Yer adlarının formasına əsaslanan, İmaqo Mundi kimi tanınan artefakt eramızdan əvvəl 7-ci əsrə aiddir. Bu gil lövhədə çox şərti formada Mesopotamiyanın xəritəsi var: Fərat düzbucaqlı ilə göstərilib, eləcə də kiçik dairələr, həmçinin düzbucaqlılar müxtəlif şəhərləri, yaşayış məntəqələrini və Babili təmsil edir. Bütün bunlar xəritə üzərində “acı çay” adlandırılan halqalarla əhatə olunub ki, bu da “duz su” mənasını verir. Yazılarda nəzərdə tutulan həmin su ərazilərinin Aralıq dənizi ilə Fars körfəzi olduğu deyilir.

Muzey işçisi, qədim mixi yazı mütəxəssisi olan İrvinq Finkel xəritəni belə izah edib: “Bu pasta diaqramı, tarixilik baxımından çox qiymətli olan qədim xəritə insanların yaşadığı, çiçəkləndiyi və həmçinin öldüyü bütün məlum dünyanı ehtiva edir”.

Xəritənin üstündə və planşetin arxasında dünyanın yaradılmasını və müəllifin onun hüdudlarından kənarda olan, səkkiz uzaq bölgəni əhatə etdiyinə, yəni gil lövhənin üzərində iş aparan adamın inancını təsvir edən mixi yazının bir neçə bəndi də var.

Bu qədim abidənin 1995-ci ildə tapılmış, daha öncə məlum olmayan digər hissəsi alimlərə mətni deşifrə etməyə çox kömək edib. Burada həm də, bizim eradan əvvəl 1800-cü ildə baş vermiş tufan haqqında Bibliya hekayəsinin Babil versiyasından bəhs edilir. Rəvayətdə deyilir ki, Allahın göstərişi ilə padşah Utnapiştim böyük bir gəmi tikdi və həmin gəminin qalıqları “acı çayın” arxasındakı dağın yamacında tam təhlükəsiz qorunub saxlanıldı.

3000 il yaşı olduğu söylənilən və həm də üzərində mixi yazısında təsvirlər olan bu gil lövhə, həmçinin qədim dünya xəritəsi qiymətli tarixi məlumatlarla yanaşı eləcə də babillilərin yaradılış tanrısı Marduka, əqrəb adama, Anzu adlı şir başlı quş kimi digər mifik canavarlara olan inancları da təsdiqləyir.