Icma.az
close
up
RU
Qlobal siyasi iqtisadi dinamika və adaptasiya qabiliyyəti Rusiyanı sanksiyalardan hələ də qoruyur

Qlobal siyasi iqtisadi dinamika və adaptasiya qabiliyyəti Rusiyanı sanksiyalardan hələ də qoruyur

Icma.az, Bizimyol portalına istinadən məlumat yayır.

Avropa Şurası Rusiyaya qarşı 18-ci sanksiyalar paketini qəbul edib. Sanksiya paketi ölkəyə təzyiqi daha da artırmaq, Ukrayna üçün ədalətli və davamlı sülhə nail olmaq və AB-nin məqsədini dəstəkləmək məqsədi daşıyır.Avropa İttifaqının hazırladığı 18-ci sanksiyalar paketi Rusiyaya necə təsir edəcək?

Politoloq Nicat İsmayılov Bizimyol.info xəbər portalına açıqlamasında bildirib ki, Avropa İttifaqının (Aİ) Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi 18-ci sanksiyalar paketi, xüsusilə neft qiymətləri və "kölgə donanması"na qarşı tədbirlər nəzərə alınaraq, strateji və iqtisadi cəhətdən mürəkkəb təsirlərə malikdir.

Nicat İsmayılov

“Avropa İttifaqının Rusiyaya tətbiq etdiyi sanksiyaların effektivliyi və Rusiyanın davamlılığı bir çox amillərdən asılıdır.  Yeni sanksiyaların əsas komponentləri və məqsədi, neft qiyməti tavanının azaldılması. Aİ-in əsas hədəfi Rusiyanın neft ixracından əldə etdiyi gəlirləri kəsməkdir. Əvvəlki sanksiyalarda (məsələn, 60 dollar/barrel tavanı) qeyri-rəsmi yollarla (kölgə donanması, sığorta saxtakarlığı) aşılırdı. Yeni tədbirlər bu boşluqları bağlamağa çalışsa da, Rusiya artıq alternativ bazarlar (Hindistan, Çin) və ödəniş üsulları (yuan, dirhəm) yaratdığı üçün təsir məhdud ola bilər. Statistika göstərir ki, 2023-cü ildə Rusiyanın neft gəlirləri ildə 200 mrd dollar olub, sanksiyalara baxmayaraq, ixrac həcmi 2024-cü ildə 5 milyon barrel/günə qədər artıb (Çin və Hindistan üçün).

"Qara siyahı"ya daxil edilən 105 gəmi (ümumi donanmanın ~20%-i) və onların sığortasının ləğvi nəzərdə tutulur. Lakin Rusiyanın kölgə donanması artıq 1000+ gəmidən ibarətdir və hər ay yeni köhnə tankerlər alınır. Bundan əlavə, İran və Venezuela ilə təcrübə göstərir ki, sanksiyalı ölkələr qeyri-rəsmi şəbəkələr qurmaqda uğurludur”-deyə Nicat İsmayılov qeyd edib.

Nicat İsmayılov Rusiyanın sanksiyalara qarşı mövcud iqtisadi adaptasiyasından da söz açıb. Politoloq bildirib ki, Rusiya 2022-ci ildən bəri cənub və şərq sərhədlərindən Çin, Türkiyə, Qazaxıstan vasitəsilə idxalı artırıb: “Məsələn; Avropa maşınları və komponentləri Çin/Hindistan markaları ilə əvəz olunur. Nümunə olaraq, 2023-cü ildə Rusiyada istehsal edilən avtomobillərin 70%-i Çinli hissələrdən yığılır”.

Maliyyə sisteminin izolyasiyası

SWIFT-dən kənarlaşdırılma və xarici ehtiyatların dondurulmasına baxmayaraq, Rusiya öz ödəniş sistemini (SPFS) və qızıl/xammal ehtiyatlarını istifadə edir. 2024-cü ilin birinci yarısında Rusiyanın qızıl ehtiyatları 150% artıb.

Sanksiyaların Uzunmüddətli TəsirləriMakroiqtisadi sabitlik

Rusiya iqtisadiyyatı 2024-cü ildə 3% böyümə proqnozu ilə resesiyadan çıxsa da, bu, əsasən hərbi sənaye (GDP-nin ~40%) və dövlət xərcləri hesabınadır. İnflyasiya (~7%) və faiz dərəcələri (16%) yüksək qalır. Zəif nöqtəsi olaraq, texnoloji gerilik (mikroçip çatışmazlığı) və ixtisaslı işçi çatışmazlığı (mühacirət və səfərbərlik səbəbilə) uzunmüddətli problem yaradır.

Politoloqun fikrincə, geosiyasi nəticələr onu göstərir ki, Rusiyanın Şərqə yönəlməsi, Rusiya Çinlə ticarəti 2023-cü ildə 240 milyard dollara çatdırıb (2021-ci illə nisbətən +60%). Avrasiya İqtisadi Birliyi (EAEU); Belarus, Qazaxıstan və Ermənistan vasitəsilə dolayı ticarət artır. Qərbin birlik problemi; Macarıstan, Slovakiya kimi ölkələrin sanksiyalara etirazı Aİ daxilində parçalanma riski yaradır.

Sanksiyalar niyə hələ də tam effektiv deyil?

Nicat İsmayılov bildirib ki, hərbi sənaye və dövlət investisiyaları ilə qısamüddətli sabitlik qorunur, lakin xalqın həyat səviyyəsi aşağı düşür (2024-cü ildə 20% əhalisi yoxsulluq həddində).

“Neft sanksiyaları tam effektiv olmaq üçün ABŞ, Çin və Hindistanın koordinasiyasını tələb edir, bu da mümkün deyil. Ukrayna faktoru da burada qaçılmazdır. Sanksiyaların əsas hədəfi Rusiyanın hərb maşınıdır, lakin müharibənin gedişatı daha çox hərbi yardımlardan asılıdır.

Gələcək onu göstərir ki, qısa müddət ərzində Rusiya kölgə iqtisadiyyatı və siyasi repressiyalarla sabit qalacaq. İnsan kapitalının itkisi, texnoloji izolyasiya və enerji bazarında rəqabət (ABŞ-nin LNG ixracı) təzyiqi artıra bilər. Ən kritik amil, Ukrayna müharibəsinin nəticəsidir. Müharibə uzandıqca, sanksiyaların kumulyativ təsiri artacaq, lakin dərhal çöküş gözləmək real deyil.

Yekun olaraq, 18-ci sanksiyalar paketi Rusiyanı zəiflətmək istiqamətində məntiqli addımdır, lakin qlobal iqtisadi dinamika və Rusiyanın adaptasiya qabiliyyəti nəzərə alınanda, tək başına qəti nəticə verməyəcək. Siyasi dəyişiklik və ya müharibənin gedişatı kimi faktorlar daha həlledici ola bilər”-deyə Nicat İsmayılov qeyd edib.

İradə Cəlil, Bizimyol.info

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:82
embedMənbə:https://www.bizimyol.info
archiveBu xəbər 21 İyul 2025 16:26 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see271

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see249

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see180

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see169

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see136

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see128

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see127

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see126

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see123

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see122

“Ramiz Mehdiyevin qurduğu şəbəkənin bütün üzvləri ifşa olunacaq”

18 Oktyabr 2025 23:45see121

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see121

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri