Icma.az
close
up
RU
Qohumla nikahın fəsadları

Qohumla nikahın fəsadları

Saglamolun portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

Qohum nikahların fəsadları barədə maarifləndirmə işlərinə baxmayaraq, Azərbaycanda bu gün də kifayət qədər qohumlar arasında nikahlar bağlanır.

"Əmiqızı ilə əmioğlunun kəbini göydə kəsilib" və ya "Özümüzünkülərdən alaq, ətimizi yesə də, sümüyümüzü çölə atmaz" deyimləri bizdə çox məşhurdur və qohum nikahlar adət halını alıb. Ekspertlərin fikrincə, xüsusilə də, kənd və rayonlarda qohum nikahlar çox qurulur və belə nikahlardan doğulan uşaqların xəstə olması riski çox yüksəkdir.

Gencaile.az bildirir ki, Elmi Tədqiqat Mamalıq və Ginekologiya İnstitutunun böyük elmi işçisi, tibb üzrə fəlsəfə doktoru Aynurə İsmayılova bildirir ki, qohum nikahdan doğulan uşaqlar qohum olmayanların nikahından doğulan uşaqlarla müqayisədə daha çox xəstə olurlar: "Qohum nikahların əsas fəsadı doğulan uşaqlarda genetik xəstəliklərin rastgəlmə tezliyinin daha çox müşahidə olunmasıdır. Qohumlar arasında bağlanmış nikah sonsuzluğun da səbəbi ola bilər, ya da dünyaya gələn uşaqlarda əzələ, sinir sistemi xəstəlikləri olur və ya bu uşaqlar anadangəlmə qüsurlarla da dünyaya gələ bilər. Şikəst uşaqların doğulmasında genetik yaxın olan xəstəlik daşıyan genlərin büruzə verilməsidir".

Elə də qohum nikahlar var ki, onların uşaqları sağlam doğulur. Böyük elmi işçi bununla bağlı bildirib ki, onların uşaqları sağlam olsa da, həmin uşaqlardan gələcəkdə dünyaya gələn uşaqlar xəstə doğula bilər: "Belə bir araşdırma aparıblar ki, qohum nikahlardan sağlam uşaqlar doğula bilər, amma sonradan onlar ailə qurduqda müəyyən nisbətdə sonsuzluğun rast gəlinmə tezliyi daha yüksəkdir. Yəni, birinci nəsildə yox, ikinci nəsildə bunun fəsadları üzə çıxa bilər".

Həmsöhbətimiz qeyd edir ki, tərəflər qohum nikahı qurmağı qərara alıblarsa, genetikin qəbulunda olmalıdırlar. Həkim genetik onların nəslində hansı xəstəliklərin olduğunu araşdırır. Onların qohumlarında ya əzələ zəifliyi, ya ifliclə doğulan uşaqlar, ya sinir sistemlərində problemləri, ya da anadangəlmə genetik problemləri olan uşaqlar varsa, bu araşdırılır. "Eləcə də, nikaha daxil olmaq istəyən tərəflərin talassemiya daşıyıcısı olub-olmaması da yoxlanılır. Əgər hər iki tərəf daşıyıcıdırsa, onlardan dünyaya gələn uşağın talassemiya xəstəliyinə tutulma riski çox yüksəkdir. Məsələn, Türkiyədə nikaha girməyən insanlarda belə talassemiya daşıyıcısı olub-olmaması yoxlanılır. İnsanlar bilirlər ki, kim talassemiya daşıyıcısıdır, kim deyil. Əgər iki daşıyıcı bunu bilirsə, onlar özləri ailə həyatı qurmaqdan çəkinirlər. Türkiyədə bununla talassemiya xəstəliyinin qarşısını alıblar, talassemiya xəstəliyi ilə doğulan uşaqların sayı getdikcə ildən-ilə azalır".

Ümumiyyətlə, İsmayılova qohumların nikaha daxil olmasını tövsiyə etmir: "Tərəflərə vaxtında demək lazımdır ki, qohum nikahlardan çəkinsinlər. Qohum nikahların azalması xəstə uşaqların doğulma riskini azaldır. Qohum olmayan cütlüklərdə daha sağlam uşaqlar dünyaya gəlir. Çünki burada genlərin yenilənməsi prosesi gedir. Eyni, yaxın genlər olan zaman bir xəstəlik varsa, bu, özünü tez bürüzə verir. Amma qarışıq genlərdirsə, yad insanlardırsa, genetik informasiya daha müxtəlif olur və onların izidvacından daha sağlam uşaqlar doğulur".

Onun sözlərinə görə, savadlı insanlar qohum nikahların hansı fəsadlarının, problemlərin olduğunu bilirlər. Bu səbəbdən də qohumla nikaha girməkdən çəkinirlər. "Amma kənd, rayon yerlərində, demək olar ki, qohumla nikah qurmaq adəti qalıb. Regionlarda bu səpkidə maarifləndirmə işi zəif olduğundan qohum nikah problemi aktualdır. Kənd yerlərində qohum nikahların tərəfdarı olanlar çoxdur. Bu səbəbdən də rayon və kənd yerlərində qohum nikahların fəsadları ilə bağlı maarifləndirmə işlərinə ehtiyac var".

Qeyd edək ki, qohum nikahlar Cənubi Hindistanda çox geniş yayılıb. Qohum evliliklərdə problemli uşaqların doğulma riski digərlərinə nisbətən, ikiqat artaraq 8-9 faiz təşkil edir. Almaniya qohum evliliklərinə çox az təsadüf edilən ölkələrdəndir. Xalqın təhsil səviyyəsi və genetik xəstəliklər mövzusundakı məlumatının artması, bu cür evliliklərin 0,3 faizdən aşağı düşməsinə, hətta böyük şəhərlərdə daha da azalmasına səbəb olub. Yaponiyada isə qohum evlilikləri 6 faiz nisbətindədir, hətta adalarda 29 faizə yüksəlməkdədir. Ərəb ölkələri, Cənubi Hindistan, Misir və Türkiyə kimi ölkələrdə isə bu nisbət daha da yüksəkdir. Avropa və Amerikada isə qohum evliliklərindən doğulacaq uşaqların qüsurlu, irsi xəstəliklər və əqli qüsurlu olma vəziyyəti geniş yayılıb. Qohum evliliyində olan problem, sağlam olan şəxslərin genlərində daşıdıqları xəstəliklərin uşaqlarına keçməsidir. Birinci dərəcə qohumlar arasında evliliklərdə genlərin 1/8-i paylaşıldıqda genetik olarak aşkarlanan xəstəlik riski 3 faizdir. Aralarında qan bağı olmayan ata-analardan doğulan uşaqlarda isə 2 faizdir. Birinci dərəcədən qohumlar arasındakı evliliklərdə uşaqlarda düşmə, ölü doğum, beyin iflici göstərilir.

Saglamolun.Az


Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:141
embedMənbə:https://saglamolun.az
archiveBu xəbər 17 Noyabr 2024 06:59 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see248

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see217

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see202

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see199

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see197

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see164

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see151

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see149

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see149

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see142

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see139

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see136

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see130

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see128

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see128

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see127

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see127

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see126

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see125

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri