Səkkiz qunduz hökumətin milyon dollarlıq bənd planını həyata keçirib

Bizimyol.info "trthaber"ə istinadən xəbər verur ki, Çex hökuməti Brdı bölgəsində su problemlərini həll etmək üçün nəzərdə tutulan bəndin tikintisinə yeddi ildir başlaya bilməyib.

Layihə lazımi icazələri ala bilmədiyi üçün dayanıb. Amma yanvar ayında səlahiyyətlilər anladı ki, bənd tikilib və tamamilə pulsuzdur. Bu işi səkkiz qunduz həyata keçirib.

Çex Təbiət və Landşaftın Mühafizəsi Agentliyinin Mərkəzi Bohemiya ofisinin rəhbəri Yaroslav Obermajer təbiətin öz həllini yaratdığını vurğulayaraq: “Qunduzlar hər zaman ən yaxşısını bilir”, - deyə qeyd edib.

Suda-quruda yaşayan gəmiriciləri olan qunduzlar palçıq, daş və ağac budaqlarından istifadə edərək axar suların qarşısını kəsərək gölməçələr yaradıblar. Bu gölməçələr təkcə özləri üçün deyil, bir çox başqa heyvan növləri üçün də yaşayış yerini təmin edib.

Qunduz bəndləri; Su həşəratlarından balıqlara, suda-quruda yaşayanlardan leyləklərə, hətta maral və bizonlara qədər bir çox canlılar üçün yeni yaşayış yerləri müəyyən edib. O, həmçinin təbii yanğın maneələri və karbon ehtiyatları yaradır, daşqınların qarşısını almağa kömək edir.

Bavariya Federal Təbiəti Mühafizə Assosiasiyasının qunduz meneceri Gerhard Şvab, qunduzların qısa müddətdə bir ərazini su altında saxlaya biləcəyini, lakin əsl bəndin tikintisinin həftələr çəkə biləcəyini söyləyib. Qunduzların işi bitənə qədər insanlar yəqin ki, fərqinə varmayıb. Alimlər ətraf mühitini dəyişdirərək ekoloji tarazlığa töhfə verən heyvanları "ekosistem mühəndisləri" adlandırırlar. Qunduz bu tərifin ən məşhur nümunələrindən biridir.

Ağacları dişləmək, meşələri formalaşdırmaq və bəndlər tikmək üçün güclü dişlərindən istifadə edirlər.

Hətta Kanadadakı "Wood Buffalo" Milli Parkındakı nəhəng qunduz bəndinin uzunluğu təxminən yeddi futbol meydançası qədərdir və hətta kosmosdan da görünə bilər.

Jurnalist və yazar Ben Qoldfarb bu canlıların təbiətə verdiyi böyük töhfəyə diqqət çəkərək: "Onların etdikləri heç bir şey artıq məni təəccübləndirmir", - deyib.

Qunduzların təkcə təbiətə deyil, insanlara da fayda verdiyinə dair çoxlu nümunələr var. ABŞ-ın Oreqon ştatında bir neçə milyon dollarlıq çirkab su təmizləyici qurğunun yanında qunduzlar tərəfindən tikilmiş bəndlər ağır metalları və digər çirkləndiriciləri süni sistemdən iki dəfə səmərəli şəkildə süzə bilib.

Kaliforniyadakı Yurok qəbiləsi qunduz saxlanmasının qadağan olduğu ərazilərdə “qunduz bəndinə bənzər strukturlar” tikərək təbiəti xilas edirlər. Beləliklə, ekoloji tarazlığı təmin etməklə yanaşı, bu ərazilərə qunduzların cəlb edilməsi şansı var.

Aydahoda baş verən böyük Sharps yanğınından sonra qunduzların məskunlaşdığı vadilərin hələ də sulu və nəm qalması bu canlıların təbiətə müsbət təsirini bir daha sübut edir.

Avropanın yerli növlərindən biri olan Avrasiya qunduzları keçmişdə həddindən artıq ovlanma səbəbindən nəsli kəsilmək təhlükəsi ilə üzləşib. Lakin son illərdə aparılan konservasiya işləri sayəsində bir çox bölgələrdə onların sayı yenidən artıb.

Hakimiyyət Brdydə tikdikləri bəndi dağıtmaq əvəzinə qunduzları olduğu kimi qoyaraq oranı tərk etmək qərarına gəlib.

"Bu, planlaşdırdığımız bir şey deyildi, lakin qunduzlar ekoloji funksiyalarını mükəmməl şəkildə yerinə yetirirlər. Biz onların davam etməsinə icazə verəcəyik", - deyə təbiətə öz tarazlığını tapmaq imkanı verməyi seçən ekspertlər bildiriblər.

Kunduz mütəxəssisi Şvab, sahə araşdırmalarından sonra: "Qunduzsuz çay sadəcə sudur", - deyib və bu ekosistem mühəndislərinin təbiətə unikal təsiri olduğunu söyləyib.

Qadir, Bizimyol.info