Sənət adamlarımızla təhlükəsizlik kəməri arasındakı “Qurd yağı” FOTO

İşin dilçilik tərəfindən başlayaq. Azərbaycan frazeologiyasında “arasına qurt yağı sürtülüb” ifadəsi var. İfadə məcazi anlamda kiminsə hansı işə şiddətli dərəcədə nifrət etməsini bildirir. Cadugərlik tərəfi isə bizi maraqlandırmır. 

Oktyabrın 3-də ATV-də növbəti serialın yayımı başladı. Elə onun da adı “Qurd yağı” idi. Serialın bədii tərəfi və rejissor işini bir kənara qoyaraq 6-7-ci dəqiqələrdəki bir səhnənin üzərində dayanmaq istəyirəm.

Personaj BYD markalı avtomobilə əyləşərək telefonla danışır və kəmər taxmayıb. Hörmətli oxucu haqlı olaraq deyə bilər ki, parklanmış avtomobildə kəmər taxmamaq və mobil telefondan istifadə  heç bir məsuliyyət yaratmır. Bəli, doğrudur, amma...

Kadrdan görünür ki, kəmər taxılıdır, daha doğrusu hər zaman taxılı vəziyyətdə olur. Fraqmentdə kəmər sürücünün arxasındadır. 30 ildən çoxdur bütün istehsalçılar ətalətli təhlükəsizlik kəməri tətbiq edirlər. Yaylı mexanizm onun hardasa ilişib qalmasına imkan vermir. 

Bu səhnədə rejissor bizim gündəlik həyatda gördüyümüz səhnəni ekrana daşıyıb: sürücü sadəcə olaraq avtomobilə əyləşəndə kəmərin bir hissəsini sinəsinə və ya qoluna keçirir, vəssalam. Əsas odur kamerada kəmər görünsün, ya da polis görsün, vəssalam. Təhlükəsizlik ikinci dərəcəlidir.

Serialda çalışan heyətin bunu qəsdən, yaxud bilərəkdən etdiyini demək çətindir. Lakin bir məsələ aydındır ki, belə səhnələr insanlara pis nümunə olur. Məqsəd və məzmunundan asılı olmayaraq hər bir serial bu və ya digər dərəcədə publikaya təsir edir. Bu səhnədə kəmərin sürücünün arxasında olması da çox pis təbliğatdır. 

Rejissor iddia edə bilər ki, sürüş səhnələrində personajlar təhlükəsizlik kəmərindən istifadə ediblər. Bu iddia da doğrudur. Lakin düzgün istifadə edib-etmədikləri ayrı mövzudur. Serialın ilk dəqiqələrindəki fraqment pis nümunə kimi kifayətdir. 

Əslində sənət adamlarımızın təhlükəsizlik kəmərindən istifadə etməməsi, daha doğrusu yol hərəkəti qaydalarına barmaqarası baxması ilk hal deyil. Buna aid internetdə çox sayda nümunə olduğundan təkrar xatrırlatmaq istəmirəm.

Lakin, bir faktı əminliklə deyə bilərəm: bu gün Almaniyada, Britaniyada və ya Fransada hansısa məşhur aktyor və ya müğənni “mən kəmər taxmıram”, “qaydalara əməl etmirəm” kimi ifadələri açıq səsləndirə bilməz. 
Televiziyalarda (Türkiyə və Azərbaycandan fərqli olaraq) sənət adamlarına “ilk maşınınız nə olub?”, “maşınınızın qiyməti neçədir, markası nədir?” tipli suallar verilmir. Kliplərdə isə lüks avtomobildən istifadəyə “sine qua non” (onsuz olmaz) prinsipi tətbiq edilmir.

Vüqar Yaşaroğlu