Səudiyyədə cəhənnəm qapıları : Alimlər 9000 illik sirri açmağa yaxındır

Arxeoloqlar Səudiyyə Ərəbistanının şimal-qərbində yerləşən böyük lav sahəsi - Harrat Xaybarda yüzlərlə sirli daş quruluş aşkarlayıblar. Bu tapıntılar ərazidə təxminən 9000 il əvvəl insanların yaşadığını və burada iz buraxdığını göstərir. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu məlumatı "Daily Galaxy" yayıb.

Harrat Xaybar vulkanik izləri və səhralıq mənzərəsinə görə "cəhənnəm qapıları" adlandırılır. Peyk texnologiyaları vasitəsilə müəyyən olunub ki, bu landşaft qədim insanların fəaliyyəti nəticəsində formalaşıb. Lakin quruluşların əksəriyyətinin dəqiq təyinatı hələ də alimlər üçün sirr olaraq qalır.

Qeyd olunur ki, bu abidələr ilk dəfə 2017-ci ildə Qərbi Avstraliya Universitetinin professoru Devid Kennedinin araşdırmasında elmi ictimaiyyətə təqdim olunmuşdu. NASA-nın məlumatına görə, Harrat Xaybarda son vulkanik fəallıq eramızın 600–700-cü illərində qeydə alınıb. İndi isə alimlər burada neolit dövründə icmaların mövcudluğunu təsdiqləyən yeni sübutlar aşkarlayıblar.

Tapıntılar arasında primitiv kəndlər, mürəkkəb daş hasarlar, eləcə də "səhranın hava ilanları" və "qapılar" adlanan qeyri-adi formalar var. Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, bu quruluşlardan heyvanların istiqamətləndirilməsi və idarə olunması üçün istifadə olunub və bu, erkən maldarlıq üsullarının təməli ola bilər.

Ən böyük maraq doğuran isə "qapılar" adlanan tikililərdir. Onlar adətən vulkanik qübbələrin üzərində yerləşir və kobud şəkildə yığılmış alçaq daş divarlardan ibarətdir. Professor Kennedinin sözlərinə görə, bu quruluşlar Harrat Xaybarda ən qədim insan əli ilə yaradılmış tikililər ola bilər. Lakin onların hansı məqsədlə istifadə olunduğu hələ də məlum deyil: "Onlar nə yaşayış yeri, nə də heyvan tələsi və ya məzar yerlərinə bənzəyir".

Sidney Universitetindən doktor Hyu Tomas isə bildirib ki, neolit dövründə Harrat Xaybar bugünkündən fərqli olaraq daha yaşıl və münbit olub, buradan saysız-hesabsız insan qrupları və heyvan sürüləri keçib. Hazırda isə həmin ərazilər səhralaşıb.

Aydın