Sosial şəbəkələrdə tərbiyə böhranı

Rəqəmsal dövrün gətirdiyi imkanlarla yanaşı, ciddi sosial və tərbiyəvi problemlər də meydana çıxmaqdadır. Sosial şəbəkələr bu gün yalnız əyləncə vasitəsi olmaqla kifayətlənmir; onlar həm də uşaqların formalaşan şəxsiyyətini müəyyən edən əsas amilə çevrilib. Xüsusilə valideynlərin nəzarətinin zəiflədiyi, uşaqların internetdə sərbəst hərəkət etməyə başladığı bu dövrdə, sosial şəbəkələrin təhsil, davranış və psixologiya üzərindəki təsiri gündəmdəki ən mühüm məsələlərdən biridir.

Tərbiyəvi təsirlər və məhdudiyyətlər
Sosial şəbəkələrdəki sərhədsiz məzmun axını, xüsusən də qeyri-real həyat tərzləri, uşaqların dünyaya baxışını ciddi şəkildə dəyişdirir. Məktəb yaşına çatmamış uşaqların belə, Instagram və TikTok kimi platformalarda saatlarla vaxt keçirməsi, onların özləri haqqında yanlış fikirlər formalaşdırmasına gətirib çıxarır. Bu cür tərbiyə, “influencer”lərin həyatını nümunə götürən gənclərin, real həyatla sosial media arasında təbii sərhədi itirməsinə səbəb olur.

Ən təhlükəli tərəf isə, sosial şəbəkələrin “qeyri-səhih” təsirinin uzun müddətli olmasıdır. Uşaqlar, bəzən yalnız “gözəl şəkil” çəkib paylaşmaq uğrunda, özlərini təhlükəyə atır, ya da sosial media da populyar olmaq üçün başqalarının şəxsi məlumatlarını, hətta həssas həyatlarını ifşa edirlər.

Valideyn nəzarətinin əhəmiyyəti
Valideynlər üçün bu təhlükələri görməməzlikdən gəlmək artıq mümkünsüzdür. Çünki əksər valideynlər uşaqlarının internetdəki fəaliyyətlərini izləmədiyi halda, onların real həyatda qarşılaşdığı problemləri də görməyəcəklər. Sosial şəbəkələrdəki dərin izlər, bəzən psixoloji çətinliklər, depressiya və digər fəsadlarla nəticələnə bilər. Bunun qarşısını almaq üçün, valideynlərin uşaqlarının rəqəmsal həyatını nəzarətdə saxlaması və onların daha sağlam, doğru məlumatlarla böyümələrinə şərait yaratması vacibdir.

Gələcəyin nəsli üçün nə etmək lazımdır?
Sosial şəbəkələrdəki tərbiyə böhranı ilə mübarizə üçün həm dövlətin, həm də təhsil sisteminin yeni yanaşmalar gətirməsi lazımdır. Məktəblərdə rəqəmsal savadlılıq dərslərinin daha geniş şəkildə tədrisi, gənclərin sosial media istifadəsini düzgün yönləndirmək məqsədini daşımalıdır. Yalnız texnologiya ilə yanaşı, dəyərlərimizə hörmətlə yanaşan bir təhsil sistemi uşaqları daha sağlam yetişdirə bilər.

Süleyman İbrahimli

Paylaş