Sosioloq: Sadəcə, parlaq nömrə və bahalı telefon yetərlidir

Cəmiyyətin əsas dəyərləri – savad, əməksevərlik, dürüstlük və səmimiyyət kölgədə qalır

Nümunəvi insan anlayışı tədricən dəyişir: artıq nüfuzlu olmaq üçün ali təhsil və vicdanlı əməyə ehtiyac qalmayıb

Bugünkü cəmiyyətimizdə sosial statusu nümayiş etdirməyin yeni və getdikcə daha çox rast gəlinən yollarından biri də bahalı telefon nömrələri və xüsusi avtomobil dövlət nömrə nişanlarıdır. Bəzi şəxslər üçün bu nömrələr – "050 777 77 77", "10-AA-001" və ya "99-ZZ-999" – sadəcə rabitə və qeydiyyat vasitəsi deyil, güc və üstünlük simvoluna çevrilib.

Mütəxəssislərin fikrincə, bu fenomenin arxasında ciddi psixoloji və sosial komplekslər dayanır. Bahalı və nadir nömrələrin nümayişkaranə istifadəsi çox zaman şəxsi nailiyyət yox, süni şəkildə qazanılmış statusun vitrində sərgilənməsi cəhdidir. Əslində, cəmiyyət üçün bu nömrələr şəffaf bir maskadır – altında isə bəzən qanunsuz gəlirlər, qeyri-rəsmi imtiyazlar və ya sadəcə "özünü göstərmək" ehtiyacı gizlənir. Bahalı nömrələrlə özünü xalqdan fərqli göstərməyə çalışanlar, əslində, ictimai təbəqələşməni dərinləşdirir, sosial ədalət duyğusunu zədələyirlər.

Qeyd edək ki, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidməti (ƏMDX) "Azercell Telekom" MMC-yə məxsus mobil telefon nömrələrini açıq hərraca çıxarır. Hərrac mayın 29-da, saat 10:00-da Əmlak Xidmətləri Məkanında (Bakı şəhəri, Nizami rayonu, Xəlil Rza Ulutürk küçəsi, 20 ünvanında) keçiriləcək.

Hərraclarda iştirak etmək istəyən şəxslər lazımi sənədləri hərracın başlanmasına ən geci 3 bank günü qalana qədər Əmlak Xidmətləri Məkanına təqdim etməli, ƏMDX-nin Hərracların Təşkili Mərkəzinin hesabına beh ödəməlidir.

36 min manata təklif olunan nömrə üçün 3600 AZN,10 minə  təklif olunan nömrə üçün 1000 AZN beh tələb olunur. 

Bu tendensiya, xüsusilə zənginliyini nümayiş etdirmək istəyən yeni elit təbəqə və ya özünü o təbəqənin bir parçası kimi göstərmək istəyən şəxslər arasında yayılıb. Əslində isə bahalı nömrə real dəyər və hörmət gətirmir – bu, daha çox psixoloji kompensasiya vasitəsidir. İnsanlar bəzən əslində sahib olmadıqları nüfuzu nömrə ilə "satın almağa" çalışırlar. Sosial mediada bu nömrələrin paylaşılması və nümayişkaranə istifadəsi isə cəmiyyətdə qeyri-sağlam təqlid psixologiyasını gücləndirir. Gənclər bu cür simvolik atributları uğur və nüfuzla eyniləşdirərək, əsl dəyərin – bilik, zəhmət və əxlaqi keyfiyyətlərin – arxa planda qalmasına səbəb olurlar.

Sosioloq Elçin Bayramlı Sherg.az-a açıqlamasında deyib ki, Azərbaycanda son illər getdikcə güclənən simvolik istehlak meylinin psixoloji və sosial təhlilinə imkan yaradır. Ekspert vurğulayıb ki, bəzi insanlar bahalı mobil telefon və “elit” nömrə vasitəsilə özlərini cəmiyyətə təqdim etmək və süni şəkildə sosial status qazanmaq istəyirlər. Bu hal özündə bir neçə vacib problemin izlərini daşıyır: