Tramp ABŞ üçün “Qızıl donanma” yaratmağı təklif edir...

...ABŞ prezidenti Donald Tramp ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələri üçün "Qızıl Donanma" yaratmağı təklif edərək, güclü bir donanmanın milli təhlükəsizlik, iqtisadiyyat və Amerikanın dünyadakı təsiri üçün əhəmiyyətini vurğulayıb.

Hərbi Dəniz Qüvvələri katibi Con Filanın sözlərinə görə, donanmaya yeni Amerika freqatları, modernləşdirilmiş tankerlər və dəstək gəmiləri, eləcə də pilotsuz yerüstü və sualtı döyüş sistemləri daxil olacaq,

SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə The National Interest yazır.

Freqatlar bu yaxınlarda ləğv edilmiş və Fransız-İtaliya dizaynlarına əsaslanan Constellation sinifli gəmilərdən fərqlənəcək.

Filan hazırda detalları gizli saxlanılan "Böyük gözəl gəmi"dən bəhs etdi.

Tarix göstərir ki, ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələri dirçəlməyə qadirdir. Vətəndaş müharibəsindən sonra donanma demək olar ki, tamamilə ləğv edildi, lakin 19-cu əsrin sonlarında modernləşdirmə ABŞ-a İspaniya-Amerika müharibəsində İspaniyanı məğlub etməyə imkan verdi.

1907-ci ildən 1909-cu ilə qədər "Böyük ağ donanma" dünyanı gəzərək Amerika donanmasının gücünü və birliyini nümayiş etdirdi.

Lakin, 21-ci əsrdə Amerika gəmiqayırması çətinliklərlə üzləşir: gəmi tikintisi proqramları tez-tez gecikir və büdcədən artıqdır.

Məsələn, Zumwalt esminesləri, sahil döyüş gəmiləri (LCS) və Gerald R. Ford təyyarədaşıyan gəmilərində olduğu kimi. Amerika gəmiqayırma zavodunun istehsalı Çinin tonnajının 1 faizdən azını təşkil edir və işçi qüvvəsi çatışmazlığı hələ də kritik olaraq qalır. Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, tamamilə yeni bir gəmi sinfinin qurulması vaxt və böyük maliyyə resursları tələb edir.

ABŞ-da LCS və Zumwaltda olduğu kimi səhvlərə yer yoxdur. Qızıl və lüksə meyli ilə tanınan Tramp "Qızıl donanma"nı güc və prestij simvolu kimi görür.

Bununla belə, ekspertlər hesab edirlər ki, strateji planlaşdırma Prezident Teodor Ruzveltin "Böyük ağ donanma" ilə etdiyi kimi, vizyonu praktik imkanlarla birləşdirə bilən mütəxəssislərdə qalmalıdır.

Donanma yaratmaq yalnız gözəl bir ad deyil, həm də tikinti, personal və texnologiyaya səriştəli yanaşma tələb edir; əks halda, layihə keçmişin səhvlərini təkrarlaya bilər.

Əli Babayev