Türkiyə üçün çətin günlər başlayır Suriya hadisələrinin NƏTİCƏSİ KONKRET

“Suriyada 13 il davam edən birinci pərdə Dəməşq rəhbərliyinin süqutu ilə başa çatdı. İndi Türkiyə üçün real riskləri ehtiva edən ikinci pərdə başlayır”.

KONKRET.az xəbər verir ki, bu fikirləri özünün analitik materialında Mehmet Ali Güller bildirib.

O, daha sonra fikirlərini belə davam etdirib:

“Təəssüf ki, Ankaranın birinci pərdədə necə tutduğu xəttin strateji müstəvidə çox böyük səhv olduğu ikinci pərdədə daha yaxşı başa düşüləcək. Xəbərdarlıqlara məhəl qoymayan və indi Dəməşq rejiminin süqutunu qələbə kimi qeyd edənlər, təəssüf ki, İraqdan sonra Suriyada eyni səhvə yol verdilər.

ABŞ-ın “müttəfiqlik”lə gözünü kəsdiyi Ankara 34 ildə iki dəfə eyni tələyə düşdü; Birincidə Özalın “bir qoyub üç almaq” xəyalı ilə, ikincidə Ərdoğan-Bahçelinin “82. “Hələb vilayəti” xəyalı ilə…

Birincidə İraqda “Səddamı şeytanlaşdırmaqla” şimalda hakimiyyət boşluğu yaradıldı və Türkiyə indi Bərzani dövlətinin qonşusudur!

İkincisi, Suriyada Əsədi “şeytanlaşdırmaqla” şimalda iqtidar boşluğu yarandı və Türkiyə indi PYD dövlətinin qonşusudur!

Suriya Milli Ordusunun (MSO) Fərat çayının qərbindəki bölgədə hökmranlığı həm tələ, həm də müvəqqəti olacaq. Çünki ABŞ-ın son məqsədi Fəratın qərbi ilə şərqini birləşdirməkdir. Vaşinqton üçün PYD-HTS iş bölgüsü aralıq mərhələdir.

SURİYANIN YOX OLMASI TÜRKİYƏ ÜÇÜN TƏHLÜKƏDİR

ABŞ və İsrail əvvəldən Suriyanı dörd yerə bölmək istəyirdilər. Onlar sünnilər, nusayrilər, kürdlər və druzlar arasında bölünəcək Suriya üçün çalışırdılar.

Bəşər Əsəd isə Vaşinqton və Təl-Əvivin bu məqsədinə qarşı ölkəni bir yerdə saxlaya biləcək aktyor idi. Çünki təbliğ edilənin əksinə olaraq Şam idarəsi azlıq Nusayri idarəsi deyildi, əksinə sünnilər çoxluq təşkil edirdi.

Əsədsiz Suriya və dünyəvi Baas rejimi həm etnik, həm də dini təriqətlərə bölünmək təhlükəsi ilə üz-üzədir. Bu pərakəndəlikdən pay götürməyi qazanc hesab edən, hətta bundan daxili siyasətdə qələbə kimi istifadə etmək istəyənlər təəssüf ki, uzunmüddətli perspektivdə öz ölkələrinin milli maraqlarını böyük riskə atıblar.

CİHADİZM-SİONİZM ƏMƏKDAŞLIĞI

İsrail Hələb-Həma xəttini havadan vuraraq HTŞ-nin quruda gedişini asanlaşdırıb. Cihadçılar İsrailin məqsədini yerinə yetirirlər.

İsrail Baş Qərargah rəisi Halevi vəziyyətdən məmnundur və “İranın Suriyadan çıxmasını görmək istəyirik” deyib. Üstəlik, belə görünür ki, İsrail bu vəziyyəti daha da öz xeyrinə çevirmək üçün addımlar atacaq. Suriyanın 1967-ci ildən işğal etdiyi Qolan bölgəsinə qoşun yeridir. Suriya parçalanarkən İsrail də ərazisini genişləndirmək istəyir.

Beləliklə, Ankaranın nəzarəti altında olan İdlibdən çıxan silahlı cihadçı qrupların Dəməşqi ələ keçirməsi və İsrailin Qolanı işğal etməsi yeni məhəlləni doğurdu: İsrail-HTS məhəlləsi.

AKP iqtidarının başından bəri “nə cür Suriya görmək istəyirlər” məsələsi bu prosesin hara gəlib çatması baxımından önəmli olub. Əvvəlcə Dəməşqə 7 nəfərlik Qardaşlıq siyahısını verdilər və Əsədə dedilər ki, bu siyahı qəbul olunmayanda Suriya Milli Şurası, mühacirətdə olan Suriya hökuməti və Azad Suriya Ordusu (sonradan) yaratdılar. Suriya Milli Ordusu həmin hökumətə bağlıdır. Əslində o dövrdə PYD-yə “Əsədin əleyhinə ÖSO ilə hərəkət etdiyiniz müddətcə muxtariyyətinizə qarışmayacağıq” dedilər.

Təəssüf ki, Ankaranın məqsədi etnik və dini qrupları unitar strukturda saxlaya biləcək dünyəvi rejimi məhv etmək idi. O rejim olmasaydı, Suriyanın parçalanması daha asan olardı.

Lakin Suriyanın “siyasi birliyi” həm Suriyanın ərazi bütövlüyünün, həm də təsir gücünə görə Türkiyənin ərazi bütövlüyünün təminatıdır. Hələb qələbəsinə aldananlar Türkiyəni bu ağır qiymətə riskə atırlar.

İndi biz mübarizə aparacağıq ki, ölkəmiz bu ağır bədəli yaşamasın və bu vəziyyətdən çıxsın”.

Natiq Səlim,

KONKRET.az