“Tyançjin Bəyannaməsi” qəbul olunub ŞƏT bütün münaqişələri pislədi, amma...

Çin Xalq Respublikasında keçirilən Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) sammitinin yekununda "Tyançjin Bəyannaməsi" qəbul olunub. 

“AzPolitika” xəbər verir ki, sənəddə dövlətlərin daxili işlərinə müdaxilə etməmə, zor tətbiq etməmə və birtərəfli sanksiyaların qəbul edilməsinə qarşı çıxış prinsipləri əks olunub.

Sammit iştirakçıları təhlükəsizlik sahəsində, o cümlədən süni intellektin inkişafı ilə bağlı risklər üzrə əməkdaşlığa hazır olduqlarını bildiriblər və hərbi sahədə əməkdaşlığın genişləndirilməsi niyyətini açıqlayıblar.

Eyni zamanda, "ABŞ və İsrailin İrana endirdiyi zərbələr pislənib", nüvə obyektlərinə ziyan vurulmasının yolverilməzliyi vurğulanıb. Avropa ölkələrinin təşəbbüsü ilə "BMT Təhlükəsizlik Şurasının İran əleyhinə sanksiyalarının bərpası ideyası" rədd edilib.

Bəyannamədə həmçinin terrorizmə qarşı mübarizə, "ikili standartların" rədd edilməsi, Əfqanıstanın stabilləşdirilməsinə yönəlmiş səylərin dəstəklənməsi, nüvə silahlarının yayılmaması və "kosmosun hərbiləşdirilməsinin qarşısının alınması" ilə bağlı mövqelər yer alıb.

Sənəddə dövlətlərin öz sərhədləri daxilində interneti tənzimləmə hüququ tanınıb, narkotrafiklə mübarizədə əməkdaşlığın gücləndirilməsi, eləcə də “müşahidəçi” və “dialoq tərəfdaşı” statuslarının birləşdirilməsi qərara alınıb.

Ukrayna məsələsi isə bəyannamədə birbaşa qeyd olunmayıb.

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin sammitdə çıxışında bildirib ki, Moskvanın mövqeyi belədir: “Bir ölkənin təhlükəsizliyi digərinin təhlükəsizliyi hesabına təmin edilə bilməz". 

O əlavə edib ki, "Ukrayna böhranının əsas səbəbləri aradan qaldırılmalı və ölkənin NATO-ya qoşulmasının qarşısı alınmalıdır."

Sammit çərçivəsində Rusiya Prezidenti Ukrayna böhranının həlli ilə bağlı Hindistanın Baş naziri Narendra Modi və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla görüşüb. Bildirilir ki, Modi və Ərdoğan sammitdən əvvəl Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski ilə də əlaqə saxlayıblar. Zelenski Modiyə bildirib ki, "Rusiya rəhbəri ilə görüşə hazırdır". Hindistan Baş naziri bu mesajı Moskva tərəfinə çatdırmağa razılaşıb.

Putin Ərdoğanla görüşdə Türkiyəni "etibarlı tərəfdaş" adlandırıb və Ankaranın Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin həllinə verdiyi töhfəni yüksək qiymətləndirib.

Kiyev sammitdə səslənən bəyanatlara hələlik rəsmi münasibət bildirməyib. ABŞ və Avropa İttifaqı isə Ukrayna və Rusiya liderlərinin görüşünün keçirilməsini dəstəklədiklərini açıqlayıblar.

Rasim Əliyev

“AzPolitika.info”

-