ÜMT: Asiyada istiləşmə qlobal orta göstəricidən iki dəfə sürətlidir

Bakı, 24 iyun, AZƏRTAC

Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatının (WMO) yeni hesabatına görə, Asiya qitəsi qlobal orta göstəricidən iki dəfə sürətlə istiləşir. Heç bir zəifləmə əlaməti göstərməyən bu istiləşmə tempi bütün regionda həyat və dolanışıq vasitələri üçün dağıdıcı nəticələrə gətirib çıxarır.

İyunun 23-də ÜMT-nin baş katibi Seleste Saulo bildirib ki, ekstremal hava artıq qəbuledilməz dərəcədə yüksək fəsadlar törədir. Təşkilatın hesabatında Asiyanın böyük quru kütləsi səbəbindən qlobal orta göstəricidən iki dəfə daha sürətlə istiləşdiyi, temperaturun dəniz üzərində olduğundan yüksək səviyyəyə çatdığı bildirilir.

Hesabatda deyilir: “Səthin temperaturunun dəyişməsi təbii sistemlərə və insanlara böyük təsir göstərir. Hind və Sakit okeanlarda 2024-cü ildə rekord səviyyəyə çatan səth temperaturu ilə yanaşı, Asiya ətrafındakı okeanlarda da temperatur artımları müşahidə olunur. Üstəlik, həm quruda, həm də dənizdə uzun müddət davam edən istilik dalğaları bölgədə dağıntılara səbəb olub, buzlaqların əriməsinə və dəniz səviyyəsinin qalxmasına gətirib çıxarıb”.

ÜMT qeyd edir ki, Asiyanın bəzi ölkələri və icmaları rekord miqdarda yağıntı nəticəsində dağıntılara məruz qalıb. Məsələn, Hindistanın Şimali Kerala ştatında 350-dən çox insanın ölümünə səbəb olan torpaq sürüşməsi baş verib. Minlərlə buzlağın olduğu Qazaxıstanda rekord miqdarda yağan yağış və qar əriməsi son 70 ilin ən böyük daşqınlarına səbəb olub. Bunun əksinə, Çində uzun sürən yay quraqlığı 4,76 milyondan çox insana təsir edib və yüz minlərlə hektar əkin sahəsinə ziyan vurub.

Hesabatda vurğulanıb ki, getdikcə qütbləşən hava nümunələrinə uyğunlaşmaq üçün yeganə yol icmaların potensialın gücləndirilməsi tədbirləri çərçivəsində daha əhatəli erkən xəbərdarlıq sistemlərinin quraşdırılmasıdır.

Hesabatın sonunda qeyd edilib: “Milli Meteorologiya və Hidrologiya xidmətlərinin və onların tərəfdaşlarının fəaliyyəti insanların həyatını və dolanışıq vasitələrini xilas etmək üçün həmişəkindən daha vacibdir”.