Unudulmaqda olan peşələr: Bu peşələr artıq tarixə qarışır

Zaman keçdikcə texnologiyanın inkişafı, həyat tərzinin dəyişməsi və kütləvi istehsal bəzi qədim peşələrin və sənətlərin unudulmasına səbəb olub.

BAKU.WS xəbər verir ki, vaxtilə Azərbaycan kənd və şəhərlərində geniş yayılmış, insanlar tərəfindən nəsildən-nəslə ötürülən bir sıra yerli peşələr bu gün ya tamamilə yox olub, ya da yalnız bir neçə ustanın yaddaşında yaşamaqdadır.

Misgərlik 

Bir vaxtlar bazarların və küçələrin səsi misgərlərin çəkic səsləri ilə dolu idi. Əl ilə hazırlanan mis qablar, çaydanlar və sinilər yalnız mətbəx üçün deyil, həm də sənət əsəri kimi dəyərli sayılırdı. Bu gün isə misgərlik sənəti demək olar ki, unudulub. Fabrik istehsalı və paslanmayan polad məmulatlar bu sənəti kölgədə qoyub.

Dəmirçilik 

Dəmirçi ustalar kəndlərin əsas simalarından biri idi. Qapı, at nalı, bıçaq və digər zəruri alətlər bu peşənin məhsulu idi. Amma artıq bu məhsullar fabriklərdən alındığı üçün dəmirçilik də tədricən yoxa çıxır.

Nalbəndlik

At arabalarının, nallı atların geniş yayıldığı dövrdə nalbəndlər olmadan kənd həyatı mümkün deyildi. Atların ayaqlarına nal vurmaq xüsusi bacarıq tələb edirdi. Amma nəqliyyat vasitələrinin dəyişməsi ilə bu peşə də tarixə qarışıb.

Zərgərlik

Əl işləri ilə hazırlanan gümüş və qızıl bəzək əşyaları bir vaxtlar toy-düyünlərin, cehiz sandıqlarının ayrılmaz hissəsi idi. Bu gün isə zərgərlik daha çox texnoloji üsullarla istehsal olunur, ənənəvi əl işi zərgərlər isə barmaqla sayılacaq qədər qalıb.

Xalçaçılıq 

Azərbaycanın xalçaçılıq ənənəsi UNESCO tərəfindən qeyri-maddi mədəni irs kimi tanınsa da, bu sənət də tədricən sıradan çıxmaqdadır. Xalça toxuyan qadınların sayı azalıb, gənc nəsil isə bu sənətə maraq göstərmir.

Sosioloqların fikrincə, peşələrin itməsinin əsas səbəbləri urbanizasiya, texnologiya və iqtisadi rentabellikdir. Əl işləri ilə hazırlanan məhsullar zaman və əmək baxımından baha başa gəlir. İnsanlar isə daha ucuz və sürətli alternativləri seçirlər.