Valideynlər həmişə müəllimlərə hədiyyə verməyə meyli olub EKSPERT

Bu, bəzən spontan, bəzən də təşkilatlanmış, düşünülmüş, planlaşdırılmış halda olur

Bəzən məktəb tərəfindən də təşkil edilir. Məktəb kollektivinin əksəriyyətini xanımlar təşkil etdiyindən, belə bir ənənə formalaşıb

İllərdir, təhsil sahəsinə cavabdeh qurumlar əlamətdar günlərdə, xüsusən də 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günü öncəsi bəyanatlar vermək, xəbərdarlıq etməklə məşğuldur. Ki, məktəblərdə bayram pulu yığılmasın, direktora, sinif müəllimlərinə bahalı hədiyyələr təqdim edilməsin.  

Biz, sadə el dilində, hamının anlaya biləcəyi formada yazdıq. “Arşın mal alan” filmindəki Cahan xalanın “mən türkəsaya arvadam, ərəb dilini hardan bilim”, iradına yer qalmasın. Təbii ki, Elm və Təhsil Nazirliyi və ya Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliyinin məlumatları Azərbaycan ədəbi dil normaları çərçivəsində tərtib edilir. Bu il də istisna olmadı. MÜTDA-nın növbəti 8 mart xəbərdarlığında qeyd olunur ki,   Beynəlxalq Qadınlar Günü münasibətilə valideyn və şagirdlərin müəllimləri təbrik etməsi prosesinin idarə edilməsi ilə bağlı yerli təhsil idarəetmə bölmələrinə və tabeli müəssisələrə təlimat göndərib, müvafiq tapşırıqlar verib. Qeyd olunub ki, 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günü münasibətilə valideynlər və şagirdlər tərəfindən müəllimlərə hər hansı formada maddi və qeyri-maddi nemətlərin, qiymətli hədiyyələrin verilməsi, bu məqsədlə pul yığılması və sair halların baş verməsi yolverilməzdir. Məsələyə ciddi nəzarət edilməsi, hər hansı neqativ hallara yol verilməsinin qarşısının dərhal alınması və müvafiq tədbirlərin həyata keçirilməsi təmin ediləcək.

Məktəb direktorlarından biri vəzifəsindən azad edilib artıq. 231 saylı məktəbin direktorunun sosial şəbəkələrdə səs yazısı yayıldıqdan sonra Agentlik onunla bağlı lazımi ölçü götürüb. Bu barədə Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliyinin məlumatında bildirilir ki, Bakı şəhəri, 231 nömrəli tam orta məktəb direktorunun müəllimlərə qarşı davranışı və səs yazısı ilə bağlı araşdırma aparılıb. Araşdırma nəticəsində fəaliyyətində yol verdiyi nöqsanlara görə Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliyinin müvafiq əmri ilə təhsil müəsissəsinin direktoru vəzifəsindən azad edilib. "Bildiririk ki, təhsil müəssisələrində sağlam işgüzar mühitin təmin olunması, vətəndaşların təhsil müəssisəsinə etimadının, təhsil müəssisələrinin fəaliyyətində səmərəliliyin və şəffaflığın artırılması əsas prioritetlərdəndir. Təhsil müəssisələrində hər hansı neqativ halların baş verməsi yolverilməzdir", - məlumatda qeyd edilir.

Vəzifəsindən sui-istifadə edən, işində nöqsanlara yol verən direktor və ya direktor müavinlərinin, həmçinin bəzən müəllimlərin də təhsil müəssisələrindən kənarlaşdırılması halları ilə yanaşı, təəssüf ki, məktəblərdə şagirdlərdən – valideynlərdən pul yığılması halları da davam edir. Ola bilsin, azdır, amma var. Həm də təkcə 8 mart, Bilik Günü ilə bağlı olsa, dərd yarıdır. Tədris ili başlanandan taki sonadək müxtəlif zamanlarda pul yığımı kampaniyaları aparılır. Bilik Günü, ardınca Müəllimlər Günü, sonra Yeni il, 8 Mart, sonra Novruz bayramı, sonda da Son zəng. Bütün bu əlamətdarların arasında daha əlamətdarı - sinif rəhbərinin, direktorun ad günü oldusa, vay valideynlərinin halına. Hələ biz övladı məktəbə gəlməyib repetitor yanına getsin deyə valideynlərin məktəb rəhbərliyi, sinif rəhbəri ilə rüşvət müqabilində “iş birliyi”ndən danışmırıq. Uzun sözün qısası, illərdir “məktəblərdə pul yığılmasın” tapşırığı verilsə də, nəticə yoxdur. Bunu ara-sıra üzə çıxan rüşvət, məktəb direktorlarına, sinif müəllimlərinə çox bahalı hədiyyələrin təqdim edilməsinin üzə çıxması göstərir.         

Təhsil məsələləri üzrə ekspert Elçin Süleymanov Sherg.az-a açıqlamasında qeyd etdi ki, məktəblərdə Bilik Günü, 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günü kütləvi şəkildə valideynlərin müəllimlərə hədiyyə vermək meyli var: 

- Bu, bəzən spontan, bəzən də təşkilatlanmış, düşünülmüş, planlaşdırılmış halda olur. Bəzən məktəb tərəfindən də təşkil edilir. Məktəb kollektivinin əksəriyyətini xanımlar təşkil etdiyindən, belə bir ənənə formalaşıb. 8 Mart günü müəllimlərə, məktəbin xanım əməkdaşlarına hədiyyə verilir, oğlanlar sinif yoldaşları qızlara nələrsə hədiyyə edir. Burada məsələ hədiyyənin nədən ibarət olmasıdır. Əgər hədiyyə “Korrupsiya haqqında” qanunda göstərilən, yol verilən məbləğin üstündədirsə, bu hədiyyə tədris prosesinə təsir göstərəcək səviyyədədirsə, bu, korrupsiya elementi hesab edilir və cinayətdir. Hədiyyənin dəyəri bəlli bir məbləği aşmamalıdır. Limit, məbləğ bəllidir, bu haqda “Korrupsiya haqqında” qanunda qeyd edilib. Əgər valideyn övladına fərqli, xüsusi münasibət olsun niyyətiylə müəllimə bahalı hədiyyə təqdim edirsə, bu, əlbəttə yanlışdır. Müəllimlər də buna yol verməməlidir. Elm və Təhsil Nazirliyi, eləcə də MÜTDA-nın məktəblərə hər il bu məsələ ilə bağlı xəbərdarlıq etməsinin səbəbi budur ki, əlamətdar günlərdə belə hallar baş verə bilər, ona görə də xüsusən valideynlərə bunun arzuolunmaz hal olduğu bildirilir. 

E.Süleymanov qeyd etdi ki, məktəbdə şəffaf idarəetmə olmalıdır: 

- Dövlət müəllimlərə kifayət qədər diqqət göstərir, sertifikasiyadan keçənlərin əməkhaqqı artırılır. Şagirddən bahalı hədiyyə alan müəllim onun qarşısında gözükölgəli olacaq. Ən yaxşı, bəyənilən, qəbul olunacaq hədiyyə gül buketidir. Müəllim korrupsiya həddindən aşağı məbləğdə şagirdlərdən səmimi şəkildə hədiyyə alırsa, bu, həmin müəllimə hörmətin, sevginin təzahürü hesab edilir. Hədiyyə qiymətlə ölçülməməlidir. Bir təbrik açıqcası da hədiyyə sayılır. Səmimi ortamda təqdim edilən hədiyyə məqbuldur. Amma bahalı, məcburən alınan hədiyyədən qaçınmalıdır. Valideyn nəsə alıb sinifə bağışlaya bilər. Məsələn, iş dünyası, hər hansı şirkət məktəblə əməkdaşlıq edib tədris prosesi ilə bağlı hansısa köməklik göstərə, avadanlıq hədiyyə edə bilər. Bunlar məktəb rəhbərliyi tərəfindən açıq bildirilməli, elan edilməlidir. Amma şəxsən müəllimə, rəhbərliyə fərdi qaydada qiymətli hədiyyə vermək qanun pozuntusudur, məktəbin ab-havasına da uyğun deyil. Son zamanlar bu cür neqativ hallara qarşı sosial şəbəkələrdə aktivlik var. Hesab edirəm ki, ictimai qınaq təsirini göstərir və belə hallar getdikcə azalır. Fərdi hallarsa həmişə olub. Çalışmaq lazımdır ki, azalsın bu cür hallar.