Yaxın Şərq Tədqiqatları Mərkəzinin rəhbəri: Prezident İlham Əliyevin təbriki türk birliyinə dair strateji siqnaldır

Moskva, 16 may, AZƏRTAC

Yaxın Şərq Tədqiqatları Mərkəzinin prezidenti, Yaxın Şərq üzrə ekspert Murad Sadıqzadə AZƏRTAC-a müsahibəsində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin PKK terror qruplaşmasının özünü ləğv etməsi ilə bağlı təbrikinin əhəmiyyətini şərh edib.

O, söhbət əsnasında bu addımın Türkiyə üçün əhəmiyyəti, regional güc balansında mümkün nəticələri və Azərbaycanın terrorizmlə mübarizədəki rolu ilə bağlı sualları da cavablandırıb.

- Prezident İlham Əliyevin PKK-nın özünü ləğv etməsi ilə bağlı təbrikini necə qiymətləndirirsiniz?

- Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin PKK terror qruplaşmasının özünü ləğv etməsi münasibətilə təbrikini düşünülmüş, çoxşaxəli diplomatik gediş kimi qiymətləndirmək lazımdır. Bu, sadəcə olaraq həmrəylik deyil, həm də Türkiyə ilə strateji birliyin nümayişidir. Bakı ilə Ankara arasında sıx siyasi, hərbi və iqtisadi əlaqələri nəzərə alsaq, belə bir bəyanat müttəfiqlik xəttinin təbii davamına çevrilir. Bu, həmçinin təhlükəsizlik məsələlərində Türkiyə-Azərbaycan vahid mövqeyinin mövcudluğuna dair regiona verilən siqnal rolunu oynayır.

Qarabağ münaqişəsini yaşayan Azərbaycan üçün separatizm və silahlı qeyri-qanuni strukturlarla mübarizə mövzusu dərin məna kəsb edir. Prezident İlham Əliyev Türkiyəyə dəstəyini ifadə edərək, zorakılığın legitim siyasi proseslə əvəz olunduğu bütün region üçün sabitlik və asayiş modeli kimi “Terrorsuz Türkiyə”nin əhəmiyyətini vurğulayır.

- Bu dəstək jesti Türkiyə və şəxsən Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan üçün nə dərəcədə önəmlidir?

- Bu bəyanatın yüksək rəmzi və strateji əhəmiyyəti var. Birincisi, bu, xüsusən də Ankaranın PKK ilə bağlı siyasətinə Qərbin müxtəlif reaksiyaları fonunda Türkiyənin hərəkətlərinin əsas müttəfiqləri tərəfindən müsbət qarşılandığını təsdiqləyir. İkincisi, legitimliyini terrorla effektiv mübarizə aparan lider obrazı üzərində quran Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan üçün Azərbaycan dövlətinin başçısının bəyanatı qazanılan uğurun xaricdən təsdiqidir. Bu, başqalarının uğursuz olduğu məqamda nəticələr əldə edə bilən lider kimi onun imicini gücləndirir.

Üstəlik, bu jest Ankaranın fəal şəkildə irəli sürdüyü “türk birliyi” konsepsiyasına dəstək kimi də qiymətləndirilə bilər. Beləliklə, Prezident İlham Əliyevin təbriki həm ikitərəfli əlaqələri, həm də Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsində çoxtərəfli koordinasiya formatlarını gücləndirir.

- Bu yeni reallıq Türkiyənin regional lider kimi daha da güclənməsi üçün hansı imkanlar yaradır və Azərbaycanın maraqlarına necə təsir edə bilər?

- PKK-nın özünü ləğv etməsi və bu hadisəyə diplomatik dəstək Türkiyəyə regional liderliyini gücləndirmək üçün unikal şans verir. Daxili terror təhlükəsinin azaldılması Ankaraya daha fəal şəkildə xarici siyasətə - Suriya, İraq, Qafqaz və Mərkəzi Asiyaya diqqət ayırmağa imkan verəcək.

Türkiyə üçün bu, “mənəvi kapitalın” toplanması anıdır; o, özünü uzun sürən münaqişənin öhdəsindən uğurla gəlmiş dövlət kimi təqdim edə bilər. Bu, Ankaranın müsəlman dünyasında və daxili təhlükələrlə üzləşən ölkələr arasında mövqeyini gücləndirir.

Azərbaycan isə Türkiyənin bütün sahələrdə güclənməsindən faydalanır. Yəni, hərbi sahədə, texnologiya, logistika, iqtisadiyyat, nəqliyyat və enerji dəhlizlərinin inkişafı istiqamətlərində və diplomatiyada Türkiyə ilə müttəfiqlik müstəvisində dolayı təsir vasitəsilə güclənir. Üstəlik, Şərqlə Qərb arasında əsas aktor olan Bakının Türk Dövlətləri Təşkilatındakı mövqeyi də möhkəmlənir.

- Regionda terrorizmlə mübarizənin yeni mərhələsində Azərbaycanın rolunu necə görürsünüz?

- Azərbaycan terrorizmlə mübarizənin böhrandan sonrakı dövründə əsas rol oynaya bilər. Rəsmi Bakının ölkənin ərazi bütövlüyünün uğurla bərpa edilməsini, hərbi, diplomatik və humanitar yanaşmaları birləşdirən öz təcrübəsi var. Bu, İraq və ya Suriya kimi digər böhran bölgələrində faydalı ola bilər.

Azərbaycan, həmçinin KTMT, MDB və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi strukturlar vasitəsilə kəşfiyyat məlumatlarının mübadiləsi və səylərin əlaqələndirilməsi üzrə mühüm platformaya çevrilə bilər. Moskva, Ankara və digər regional paytaxtların yüksək etimadı sayəsində Bakı “təhlükəsizlik habı” qismində çıxış etməyə qadirdir.

Nəhayət, Azərbaycan radikal təşkilatların rəqəmsal təbliğatının artması fonunda xüsusilə aktual olan ərazi bütövlüyü, dünyəvi dövlət və siyasi dialoq gündəliyini təbliğ etməklə terrorizmlə ideoloji mübarizəyə töhfə verə bilər.

Fəridə Abdullayeva

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Moskva