153 alimdən dünya liderlərinə açıq məktub: Vaxt daralır
153 Nobel və Dünya Ərzaq Mükafatı laureatı alim dünya liderlərinə və qərar qəbul edənlərə açıq məktub yazaraq qlobal aclıq böhranına qarşı təcili tədbirlər görməyə çağırıb.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, məktubda artan əhali və iqlim dəyişikliyinin yaratdığı risklərlə mübarizə üçün kənd təsərrüfatı istehsalı və qida paylama sistemlərinin təkmilləşdirilməsinin vacibliyi vurğulanıb.
Hazırda təxminən 700 milyon insanın qida çatışmazlığı və yoxsulluqla mübarizə apardığını xatırladan alimlər, 2050-ci ilə qədər dünya əhalisinə 1,5 milyard insanın əlavə olunması ilə bu rəqəmin daha da arta biləcəyinə diqqət çəkiblər.
Mövcud tendensiyanın dayanıqlı olmadığı vurğulanan bəyanatda “Gələcək ərzaq ehtiyaclarını ödəmək yolunda deyilik və heç bir yerə yaxın deyilik” deyilir.
Alimlər qlobal aclıq böhranında bəzi üsullar inkişaf etdirərək mühüm addımların atıla biləcəyini bildiriblər.
Fotosintez sürətini artıran əsas qidalar: Buğda və düyü kimi məhsullarda məhsuldarlığın artırılması.
Kimyəvi gübrəyə ehtiyacı olmayan bitkilər: Torpağın dayanıqlığını artıracaq yeni əkinçilik üsullarının hazırlanması.
Daha uzun raf ömrü olan məhsullar: Meyvə və tərəvəzlərdə israfı azaltmaq üçün yeniliklər.
Torpağın deqradasiyası və su qıtlığı kimi problemlərin daha da ağırlaşacağı xəbərdar edilsə də, bu çətinliklərin öhdəsindən gəlmək üçün kollektiv səyin vacibliyi qeyd edilib.
2011-ci il Fizika üzrə Nobel Mükafatı laureatı Brayan Şmidt məktubla bağlı bunları deyib: “Bu, tez həll oluna bilən problemdir. 25 il ərzində milyardlarla insana təsir edə bilər. Həll edilsə, heç kim itirməyəcək. Hamımızın həll etməyi lazımdır”.
Şmidt bildirib ki, ABŞ kimi böyük dövlətlər və Qeyts Fondu kimi qeyri-hökumət təşkilatları bu mövzuda öncül ola bilərlər.
Orxan Saffari