2025ci il müəyyən risklərlə müşahidə oluna bilər MÜNASİBƏT BİLDİRİLDI

"Azərbaycanda 2025-ci ilin iqtisadi gözləntiləri keçən ildən elə də ciddi fərqlənməyək. Ötən il minimum əmək haqqı və pensiya sabit saxlanılmışdı, amma bu il minimum əmək haqqı 280 manatdan 300 manata, daha sonra isə 345 manatdan 400 manata qaldırıldı. Minimum əmək haqqının artırılması vahid ştat cədvəlində aşağı səviyyədən birinci yerdədir. Məsələn 5-ci kateqoriya keçən il heç 400 manata çatmırdısa, indi 1-ci kateqoriya 400 manata çatıb və artıq 5 ci kateqoriya 450-460 manata çatmalıdır. Dövlət büdcəsindən əmək haqqı alan bütün vətəndaşlarımız üçün 12-14 faiz arası artım gözlənilən olacaq. Bunlar olmalıdır ki, minimum əmək haqları birinci yerdə qala bilsin". Bu sözləri Liberal İqtisadçılar mərkəzinin sədri Akif Nəsirli SİA-ya açıqlamasında deyib.Onun sözlərinə görə, biz digər ştat cədvəlindəki kateqoriyalara əlavələr etməsək, o zaman əmək haqqı 6-7-ci kateqoriyalara gedib çıxacaq: "Bu isə ümumiyyətlə metodologiyanın dəyişməsinə gətirib çıxaracaq. Hesab edirəm ki, büdcə təşkilatlarından əmək haqqı alan vətəndaşlarımız üçün 12-14 faiz artacaqdır. Digər tərəfdən əmək pensiyalarının indeksasiyası ötən ilə nisbətən bir qədər aşağı rəqəmlərlə müşahidə olunacaq. Keçən il indeksasiya 11 faizə bərabər idi, amma bu il 8 faizə bərabər olması gözlənilir. Çünki bu orta aylıq əmək haqqının artım tempinə əsasən hesablanır, son 1 ildə orta aylıq əmək haqqı 8 faiz artıb. Digər göstəricilərdən minimum ehtiyac meyarı və səbətidə müəyyən qədər artıb. Bu göstəricilərin artması ünvanlı sosial yardımın orta məbləğinin yüksəlməsinə gətirib çıxaracaq.Bununla yanaşı qarşıdakı 2025-ci il müəyyən risklərlə müşahidə oluna bilər. Dövlət büdcəsində neftin qiyməti 70 dollar götürülüb, hal-hazırda isə qiymət 70 dolların üzərindədir. Büdcə müzakirələri zamanı neftin qiyməti 73 dollar idi, indi isə 78 dollara qalxıb. Amma məsələ burasındadır ki, dünyada gedən geosiyasi proseslər bu rəqəmin, yəni dövlət büdcəsində neftin qiymətinin 70 dollar götürülməsi riskini artırır. Hesab edirəm ki, ilin ikinci rübündən sonra yaxud sonlarına yaxın neftin qiyməti kəskin ucuzlaşa bilər. Bu da dünyada gedən geosiyasi proseslərdən asılı olacaqdır".İqtisadçı onu da fikirlərinə əlavə edib ki, ilin büdcədən asılı olmayan, iqtisadiyyata təsir edən amillərdən biri qışın zəif keçməsidir: "Yəni qışın mülayim keçməsi torpaqda zərərvericilərin artmasına səbəb olur və erkən yazda dərhal bitkiçiliyə zərər vuracaq. Qarşıdakı həftələrdə və aylarda qar yağmasa, şaxta düşməsə kənd təsərrüfatı üçün imtahan ilinə çevriləcək. Bu da məhsuldarlığın aşağı olmasına, kənd təsərrüfatı məhsullarının qıtlığına səbəb ola bilər. Bunlardan başqa Azərbaycan iqtisadiyyatında hər hansı bir yeniliyin olacağına ümid etmirəm. Amma bir məsələni də qeyd edim ki, ötən il keçirilən Cop29-dan sonra alternativ enerji mənbələrinə meyil, onların inkişaf etdirilməsi hiss olunur. Bu il büdcədən həmin məsələyə xeyli vəsait ayrılıb".

Müəllif: Xeyrənsə Piriyeva