45 qəpiyin girovuna düşən vətəndaş: Banklar kredit vermir!

Bakı sakini Fidan Məmmədova şəxsi sosial media hesabında bank kredit tarixçəsi ilə bağlı yaşadığı çətinliyi ictimailəşdirib. AzPost.az xəbər verir ki, vətəndaş “Kontakt Home” mağazasından kreditlə alış etdiyi zaman cəmi 45 qəpik borc qaldığı üçün ona 135 gün gecikmə qeydi düşüb. Şikayətlərindən sonra gecikmə günləri silinsə də, kredit müqaviləsinin bitmə tarixi 2024-cü il olduğu halda, son ödəniş tarixi 2025-ci il göstərilib. Bu isə hazırda vətəndaşın digər banklardan kredit götürməsinə ciddi maneə yaradır.

Bəs bu halda vətəndaş nə etməlidir? Hüquqi baxımdan çıxış yolları nələrdir?

Kredit tarixçəsi nədir və necə düzəlir?
Azərbaycanda vətəndaşların kredit tarixçəsi Mərkəzi Bankın tabeliyində fəaliyyət göstərən “Azərbaycan Kredit Bürosu” (AKB) tərəfindən aparılır. Burada hər bir şəxsin ödəniş gecikmələri, vaxtında və gecikmə ilə bağlanmış kreditləri qeydə alınır.

Çıxış yolları:

Azərbaycan Kredit Bürosuna (akb.az) müraciət edərək şəxsi kredit tarixçəsini rəsmi şəkildə əldə edin. AKB bu məlumatı 1 iş günü ərzində təqdim etməlidir.

Əgər kredit tarixçəsində səhv və ya artıq gecikmə qeydləri varsa, həmin bank və ya kredit təşkilatına rəsmi ərizə ilə müraciət edib düzəliş tələb edin.

Ərizə 10 iş günü ərzində cavablandırılmalıdır. Əgər bank düzəliş etməzsə, Mərkəzi Bankın şikayət portalına və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi İdarəsinə müraciət etmək olar.

Hüquqşünaslar bildirir ki, cüzibəlli məbləğlər üçün (məsələn, 45 qəpik) gecikmə qeydi düşməsi və bu səbəbdən kredit tarixçəsinin korlanması istehlakçı hüquqlarının pozulması kimi qiymətləndirilə bilər.

Əgər problem hüquqi yolla həll olunmazsa, vətəndaş məhkəməyə müraciət edib kredit tarixçəsindəki yanlış qeydin silinməsini tələb edə bilər.

Vətəndaş hansı banklara müraciət edə bilər?
Hazırda bəzi banklar kredit qərarlarını yalnız Mərkəzi Bankın reyestrinə əsasən deyil, daxili qiymətləndirmə və alternativ scoring sistemləri ilə verirlər. Misal üçün:

ABB Bank

Kapital Bank (Birbank kreditləri)

Yelo Bank

Unibank

Rabitəbank

Bu banklar bəzi hallarda vətəndaşın iş yeri, əməkhaqqı və digər faktorları nəzərə alaraq fərdi qərar çıxara bilir.

Nəticə olaraq:
Bu cür hallarla üzləşən vətəndaşlara ilk növbədə kredit tarixçəsini yoxlamaq, bank və ya kredit təşkilatına rəsmi düzəliş ərizəsi göndərmək, ehtiyac olduqda AKB və Mərkəzi Banka müraciət etmək tövsiyə olunur.

Eyni zamanda, vətəndaşların az məbləğdə qalıq borc və ya texniki səhvlər səbəbindən kredit tarixçəsinin zədələnməsinin qarşısını almaq üçün dövlət qurumlarının da bu məsələni nəzarətdə saxlaması vacibdir.

Paylaş