Icma.az
close
up
RU
525ci qəzet Bakının prinsipiallığı, operativ reaksiyası və Rusiyanın üzrxahlığı...

525ci qəzet Bakının prinsipiallığı, operativ reaksiyası və Rusiyanın üzrxahlığı...

Icma.az, 525.az saytına istinadən bildirir.

Pərvanə SULTANOVA
[email protected]

2024-cü ilin son günlərində Azərbaycan çox kədərli, faciəli bir hadisə yaşadı. Dekabrın 25-də səhər saatlarında Azərbaycan Hava Yollarına məxsus Bakı-Qroznı istiqamətində uçan “Embraer 190” təyyarəsi Aktau şəhəri yaxınlığında kənar müdaxiləyə məruz qalaraq qəzaya uğradı. Hadisə nəticəsində təyyarənin göyərtəsində olan 67 nəfərdən 38-i həlak oldu, 29 nəfər isə sağ qaldı. Sərnişinlərdən 42-si Azərbaycan, 16-sı Rusiya, 6-sı Qazaxıstan, 3-ü isə Qırğızıstan vətəndaşı olub. 

Hadisə ilə bağlı ilk anlarda müxtəlif versiyalar səslənsə də, daha sonra təyyarənin Rusiya səmasında zərbə aldığı məlum oldu. Azərbaycan hökumət mənbələrindən “Euronews”a bildirildi ki, araşdırmanın ilkin nəticələrinə əsasən, müəyyən edilib ki, Bakı-Qroznı marşrutu üzrə hərəkət edən AZAL təyyarəsi Qroznı şəhərinə yaxınlaşarkən Rusiyanın “Pantsir-S” hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən hücuma məruz qalıb.
Azərbaycan hökumət mənbələri “Euronews”a təsdiq edib ki, təyyarənin Aktau şəhərində qəzaya uğramasının səbəbi Rusiyanın zenit raketidir. Həmin mənbələrə əsasən, raket Qroznı üzərində pilotsuz uçuş aparatlarının aktivliyi zamanı 8432 saylı reysi yerinə yetirən təyyarəyə atılıb və onun qəlpələri təyyarənin yaxınlığında havada partlayaraq sərnişinlərə və ekipaj üzvlərinə zərər yetirib.

Hökumət mənbələri, həmçinin bildirib ki, zərər görmüş təyyarənin pilotlarının məcburi eniş üçün etdiyi sorğulara baxmayaraq, Rusiya hava limanlarında təyyarəyə eniş icazəsi verilməyib. Əksinə, ekipaja Xəzər dənizi üzərindən Qazaxıstanın Aktau şəhərinə uçmaları əmr olunub.
Məlumata görə, təyyarənin GPS naviqasiyası dəniz üzərindəki bütün marşrut boyunca bloklanıb.

Bundan sonra təbii ki, Azərbaycan Rusiya tərəfindən baş verənlərə yüksək səviyyədə reaksiyasını, üzrxahlıq edəcəyi, eyni zamanda, məsələyə aydınlıq gətirəcəyini gözləyirdi.

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin dekabrın 28-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevə zəng edərək Bakı-Qroznı marşrutu üzrə uçuş yerinə yetirən AZAL-a məxsus sərnişin təyyarəsinin Rusiyanın hava məkanında fiziki-texniki xarakterli kənar müdaxiləyə məruz qalması və nəticədə baş vermiş faciəvi hadisə ilə bağlı üzrxahlığını ifadə edib. Rusiya lideri qəzada həlak olanların ailələrinə və yaxınlarına dərin və ən səmimi başsağlığını bir daha çatdırıb, xəsarət alanların tezliklə şəfa tapmasını dilədiyini deyib.

Prezident İlham Əliyev “Azərbaycan Hava Yolları”na məxsus sərnişin təyyarəsinin Rusiyanın hava məkanında olan zaman kənar fiziki-texniki müdaxiləyə məruz qaldığını və idarəetməsini tam itirdiyini, Qazaxıstanın Aktau şəhərinə doğru yönləndirildiyini, yalnız pilotların şücaəti və peşəkarlığı sayəsində qəza enişi edə bildiyini qeyd edib. Dövlət başçısı təyyarənin gövdəsində çoxsaylı dəliklərin olmasının, hələ havada olarkən sərnişinlərin və heyət üzvlərinin təyyarənin göyərtəsini dəlib içəri daxil olan yad hissəciklərlə yaralanmalarının, bu xüsusda, sağ qalan təyyarə bələdçilərinin və sərnişinlərin ifadələrinin kənar fiziki-texniki müdaxilə faktını təsbit etdiyini vurğulayıb.

Prezident İlham Əliyev bildirib ki, Azərbaycan tərəfinin təklifi ilə bu qəzanın səbəblərinin hərtərəfli araşdırılması üçün beynəlxalq ekspertlərdən ibarət heyət təşkil edilib və bu heyət artıq fəaliyyətə başlayıb.

Rusiya tərəfinin üzr istəməsi ilk növbədə Azərbaycan Prezidentinin qətiyyəti və prinsipiallığının nəticəsi kimi qiymətləndirilməlidir. Çünki hadisə baş verdiyi ilk andan Azərbaycan dövləti bütün gərəkən addımları atdı. Yerli və beynəlxalq mətbuat operativ şəkildə informasiya ilə təmin edildi.

Prezident İlham Əliyev Rusiyaya səfərini yarımçıq qoyub ölkəyə qayıtdı. Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportunda müşavirə keçirən dövlət başçısı Azərbaycan xalqına böyük faciə üz verdiyini bildirdi: “Mən bu gün səhər MDB Zirvə görüşündə iştirak etmək üçün Bakıdan Sankt-Peterburqa təyyarə ilə uçurdum və uçuş zamanı bu qəza ilə, bu faciə ilə bağlı mənə məlumat verildi. Dərhal göstəriş verdim və təyyarə geriyə – Bakıya döndü. Hələ havada ikən mənim tərəfimdən müvafiq göstərişlər verildi, Baş nazirlə danışdım, onun rəhbərliyi ilə komissiya yaradıldı”. 

Dövlət başçısı faciə ilə bağlı səbəblərə toxunaraq deyib: “Mənə verilən məlumata görə, Bakı-Qroznı marşrutu ilə hərəkət edən AZAL şirkətinə məxsus təyyarə havanın pisləşməsi ucbatından istiqamətini dəyişmiş və Aktau hava limanına tərəf uçmağa başlamış, eniş zamanı qəza baş vermişdir. Mediada, sosial şəbəkələrdə təyyarənin qəzaya uğraması anları mövcuddur. Ona görə onu hər kəs görə bilər. Ancaq qəzanın səbəbləri bizə bəlli deyil. Müxtəlif versiyalar var. Hesab edirəm ki, hələ bu barədə danışmaq tezdir. Məsələ tam araşdırılmalıdır. Baş Prokurorluq tərəfindən cinayət işi açılıb və təbii olaraq, Azərbaycan ictimaiyyəti həm komissiyanın işinin nəticələri, həm də cinayət işinin gedişatı ilə bağlı müntəzəm olaraq məlumatlandırılacaq”.

Azərbaycan dövlətinin hadisəyə ilk andan reaksiyası, bütün lazımi addımları atması, qərarları qəbul etməsi onu göstərdi ki, faciə tam dəqiqliyi ilə araşdırılacaq, hər hansı kənar müdaxiləyə, informasiya yanlışlığına imkan verməyəcək. 

Rusiya ilə Azərbaycan müttəfiq dövlətlərdir, Moskvanın susması, bu faciəyə görə üzərinə düşəndən yayınması təbii ki, münasibətlərin soyumasına səbəb olacaqdı. Ona görə də Rusiya birinci mərhələdə üzərinə düşəni etdi, üzr istədi. İndi qalır qaranlıq məqamlara aydınlıq gətiriləndən sonra Moskvanın növbəti addımları atması - yəni günahkarların cəzalandırılması və təzminatın ödənilməsi.

Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin telefon danışığının davamı olaraq, xarici işlər nazirləri Ceyhun Bayramov ilə Sergey Lavrov arasında telefon danışığı aparılıb.

Nazir Ceyhun Bayramov təyyarəyə ilkin baxışın, təyyarə gövdəsində çoxsaylı dəliklərin olmasının, bələdçilərin və sərnişinlərin ifadələrinin təyyarənin fiziki-texniki xarakterli müdaxilə nəticəsində qəzaya uğradığı faktını təsbit etdiyini vurğulayıb. Nazir ən qısa müddət ərzində beynəlxalq ekspertlərdən ibarət heyətin də iştirakı ilə qəzanın səbəblərinin araşdırılması istiqamətində aparılan işin yekunlaşdırılması, qəzanın səbəblərinin ciddi və hərtərəfli şəkildə müəyyənləşdirilərək elan olunması istiqamətində Azərbaycan tərəfinin gözləntilərini qarşı tərəfin diqqətinə çatdırıb.

Təbii ki, araşdırmalar, istintaq hərəkətləri hələ davam edir. Yekun nəticə açıq qalan suallara aydınlıq gətirəcək. İndi cəmiyyəti düşündürən əsas suallardan biri havada zərbə almış təyyarənin Rusiya aeroportlarından birinə enişinə nə üçün icazə verilməməsi və dənizə yönləndirilməsidir. Bəlkə bu qərarı verənlər Azərbaycan pilotlarından belə cəsarət, peşəkarlıq gözləmirlərmiş. İstintaq prosesi gedir və ümid edək ki, şəffaf şəkildə araşdırma aparılacaq, bu cinayətdə əli olanlar öz cəzasını alacaqlar. Rəsmi Bakı istintaqın şəffaf şəkildə aparılmasının əhəmiyyətini dəfələrlə vurğulayıb. 

Prezidentlərin telefon danışığı zamanı da dövlət başçılarının faciə ilə bağlı başlanmış istintaq prosesinin tam şəffaf şəkildə aparılacağını və mütəmadi qaydada ictimaiyyətə məlumat veriləcəyini vurğulamaları da Prezident İlham Əliyevin qətyyətli, prinsipial mövqeyinin ifadəsi kimi dəyərləndiriməlidir. 

Qeyd edək ki, ölkə vətəndaşlarının təhlükəsizliyi məqsədilə Azərbaycandan Rusiyanın 10 şəhərinə - Qroznı, Mahaçqala, Mineralnıye Vodı, Soçi, Volqoqrad, Ufa, Samara, Nijni Novqorod, Vladiqafqaz və Saratova uçuşlar dayandırılıb.

Mövzu ilə bağlı politoloq İlyas Hüseynov bildirib ki, Rusiya Prezidenti Putinin zəngi və üzr istəməsi Prezident İlham Əliyevin siyasi iradəsinin, qətiyyətinin nətisəsi kimi qiymətləndirilməlidir. Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın haqlı iradarını, tövsiyələrini nəzərə almaq önəmlidir: “Eyni zamanda, bu, vacib bir gedişatı da formalaşdırır. Azərbaycanın qətiyyəti, cənab Prezidentin burada mühüm siyasi iradəsi, hesab edirəm ki, həlledicidir və xüsusi anlam kəsb edir”. 

Politoloqa görə, prosesin davamı olaraq Rusiya tərəfinin dəymiş ziyana görə kompensasiya ödəməsi, eləcə də bu faciəli hadisədə məsuliyyət daşıyan şəxsləri cəzalandırması hazırda atılmalı olan addımlardır: “Eyni zamanda, hesab edirəm ki, bu hadisəyə hüquqi qiymət veriməli, Rusiya tərəfinin özü də prosesə ciddi şəkilidə cəlb olunmalı və istintaqın gedişi ilə bağlı koordinasiyalı fəaliyyət təşkil olunmalıdır”.

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:74
embedMənbə:https://525.az
archiveBu xəbər 06 Yanvar 2025 10:04 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see230

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see195

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see168

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see161

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see158

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see147

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see144

Xaçmaz Rayon Prokurorluğunda “Açıq Qapı” Günü Keçirilib

17 Oktyabr 2025 11:35see136

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see136

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see135

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see134

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see134

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see131

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see128

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see127

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see126

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see126

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see126

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see124

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri