ABŞ Çin qarşıdurması: İnkişaf etməkdə olan ölkələr ərzaq böhranı ilə üz üzə qala bilər

ABŞ Prezidenti Donald Tramp bəzi istiqamətlərdə Çinlə ticarətin dayandırıla biləcəyini bildirib.
O, Çinin ABŞ-dən soya alışı ilə bağlı qəsdən maneələr yaratdığını və bunun “düşmənçilik xarakterli iqtisadi addım” olduğunu vurğulayıb.
Tramp əlavə edib ki, ABŞ bitki yağı və digər məhsulların istehsalını daxili imkanlarla təmin edə bilər.
Bəyanatdan dərhal sonra ABŞ fond bazarı 7 dəqiqə ərzində 450 milyard dollar dəyərində itkiyə məruz qalıb.

Maraqlıdır, bu proses dünya üzrə ərzaq qiymətlərinə necə təsir edə bilər?

Çin bu kimi ritorikalara cavab olaraq hansı iqtisadi və ya siyasi addımları ata bilər?

Ümumiyyətlə, ABŞ və Çin dünyada kənd təsərrüfatı məhsullarının, xüsusilə də soya, qarğıdalı və bitki yağlarının əsas istehsalçı və istehlakçılarıdır. Əgər Trampın bəyanatları real iqtisadi addımlara çevrilərsə və Çin ABŞ-dən məhsul idxalını daha da məhdudlaşdırarsa, bu, bir neçə zəncirvari reaksiyaya səbəb ola bilər.
İlk növbədə, ərzaq qiymətlərindən qeyri-sabitlik yaranar.

Daha sonra isə yeni tədarükçülər formalaşa bilər. Məsələn, Çin Braziliya, Argentina və Rusiya kimi ölkələrdən alternativ tədarük yolları axtaracaq. Bu isə həmin ölkələrin daxili bazarlarında qiymət artımına səbəb ola və digər ölkələrin ərzaq təminatını çətinləşdirə bilər.
Ən əsası, proses qlobal bazarda qiymət artımı, xüsusilə ərzaq idxalından asılı olan inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün ciddi sosial və iqtisadi təzyiqlər yarada bilər.

Çinin isə bunlardan xilas olmaq üçün edəcəyi addımlar var. Məsələn, Çin son illərdə Asiya, Latın Amerikası və Afrikadakı bazarlarla ticarət əlaqələrini gücləndirməyə çalışır. ABŞ-dən asılılığı azaltmaq üçün bu strategiyanı sürətləndirə bilər.
O cümlədən ABŞ-Çin ticarət gərginliyi Çini daxili istehsal və texnoloji müstəqillik sahələrində daha aqressiv addımlar atmağa sövq edə bilər. Pekin, “Made in China 2025” strategiyasını yenidən gündəmə gətirə və Qərb texnologiyalarına alternativlər yaratmağa cəhd edə bilər.

Elmar

Gununsesi.info