Icma.az
close
up
RU
ABŞ NATO və BMT ilə münasibətləri soyudur? AÇIQLAMA

ABŞ NATO və BMT ilə münasibətləri soyudur? AÇIQLAMA

Icma.az, Sfera.az saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

ABŞ Prezidenti Donald Trampın administrasiyası Dövlət Departamentinin və USAID-in 2026-cı maliyyə ili üçün birgə büdcəsini təxminən yarıya qədər azaltmağı planlaşdırır.

Sfera.az xəbər verir ki, bu təklif, ABŞ-nin BMT və NATO kimi beynəlxalq təşkilatlara ayırdığı vəsaitlərə də əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərə bilər.

Təklif olunan büdcə planı, Dövlət Departamenti və USAID-in birgə büdcəsini 54,4 milyard dollardan 28,4 milyard dollara endirməyi nəzərdə tutur. Bu plan, ABŞ-nin BMT və NATO kimi beynəlxalq təşkilatlara ayırdığı vəsaitlərin əhəmiyyətli dərəcədə azaldılmasını da əhatə edir. Xüsusilə, BMT-nin sülhməramlı missiyaları və digər beynəlxalq proqramlar üçün ayrılan vəsaitlərin kəsilməsi planlaşdırılır.

Tramp administrasiyasının Dövlət Departamentinin büdcəsini azaltmaq planı ABŞ-nin beynəlxalq təşkilatlarla, xüsusilə BMT və NATO ilə münasibətlərinə hansı təsirləri göstərə bilər?

Bununla bağlı Sfera.az-a açıqlama verən deputat Hikmət Babaoğlu ABŞ dünyanın ən çox borclanan ölkələrindən biri olduğunu deyib.

Millət vəkilinin sözlərinə görə, hazırda ABŞ-nin müxtəlif maliyyə qurumlarına, kommersiya və digər banklara, xüsusilə də kredit təşkilatlarına olan borcu 34 trilyon dollardan çoxdur:

“ABŞ prezidenti iqtisadi təfəkkürə malik bir şəxs olduğu üçün bu məsələ ilə yaxından maraqlanır və bir neçə dəfə fərqli yollarla problemin həlli üçün təşəbbüslər göstərib. Bu, onun sahibkarlıq təfəkküründən irəli gəlir və əgər bu borc məsələsinin öhdəsindən gələ bilsə, Donald Tramp təkcə imza sahibi deyil, həm də ABŞ tarixində əhəmiyyətli bir siyasətçi kimi tanına bilər. Lakin bu, asan məsələ deyil. Qeyd etmək lazımdır ki, ABŞ büdcəsinin əsas hissəsini müxtəlif elmi qurumlar və beynəlxalq təşkilatlar təşkil edir. Buraya həm NATO, həm də Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) müxtəlif strukturları daxildir”. 

H.Babaoğlu qeyd edib ki, NATO mövzusuna gəlincə, bu təşkilat birbaşa Avropanın təhlükəsizliyi ilə əlaqəlidir və bu məsələ də ABŞ üçün prioritet hesab olunur.

"Məlumdur ki, NATO-nun büdcəsinin uzun müddət 70%-dən çoxu ABŞ tərəfindən qarşılanıb. Lakin bu yükün də bir sərhədi var. Məhz buna görə də bu gün Avropada yeni təhlükəsizlik arxitekturasının qurulmasından danışılır. Avropalılar anlayırlar ki, təhlükəsizliklərinin 70%-i ABŞ tərəfindən təmin olunursa, bu, müəyyən asılılıq yaradır və onların müstəqilliyini şübhə altına alır. Lakin mənə elə gəlir ki, NATO və BMT ilə bağlı məsələ göründüyü qədər sadə deyil. Doğrudur, ABŞ, xüsusilə də Tramp dövründə, bu beynəlxalq və regional təşkilatlar haqqında bəzən sərt bəyanatlar verib. Amma ABŞ anlayır ki, bu qurumlar xüsusilə də BMT onun üçün mühüm alətlərdir”. 

Deputat ABŞ-nin bu təşkilatlardan bəzən öz dövlət strukturlarının bir qolu kimi istifadə etdiyini vurğulayıb. O bildirib ki, hazırda ABŞ-nin qlobal hegemoniyasını təmin edən əsas vasitələrdən biri NATO-dur:

“Bu, ABŞ-nin maraqlarına uyğun olmayan təşkilatlara qarşı təzyiq və cəza mexanizmi kimi çıxış edir. BMT və onun ixtisaslaşmış qurumları da ABŞ-nin iradəsinə qarşı çıxan ölkələrə təzyiq vasitəsi kimi istifadə oluna bilər. ABŞ bəzən öz məqsədlərinə çatmaq üçün bu qurumların adından çıxış edir və hədəflərini bu vasitə ilə həyata keçirməyə çalışır. Bütün bunları nəzərə alaraq demək olar ki, vəziyyət təqdim edildiyi qədər radikal deyil". 

Müsahibimizin sözlərinə əsasən, ABŞ nə BMT-dən, nə də NATO-dan birdən-birə imtina edəcək:

“Lakin bu münasibətlərin keyfiyyət baxımından dəyişməsi zəruridir. Bu, həm də qlobal ictimaiyyətin tələbatıdır. Heç kim istəmir ki, BMT yalnız ABŞ-dən asılı bir təşkilata çevrilsin. Əks halda, bu qurum Vaşinqtondan idarə olunan bir struktur kimi qəbul ediləcək. Eyni qaydada, əgər NATO da tamamilə ABŞ-ə bağlı bir qurum olarsa, o da sırf ABŞ mərkəzli siyasi təşkilata çevriləcək. Bu baxımdan, hazırkı proseslərə yeni dünya düzəninə doğru gedən bir tarazlaşdırma və yenilənmə mərhələsi kimi baxmaq lazımdır”.

Fidan Hacızadə

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:76
embedMənbə:https://sfera.az
archiveBu xəbər 15 Aprel 2025 15:17 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see252

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see222

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see213

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see209

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see206

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see170

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see155

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see154

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see153

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see146

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see143

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see140

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see135

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see134

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see134

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see131

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see131

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see130

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see127
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri