ABŞ nin Çin planı iflasa uğradı: hərbçilər məqsədlərinə çatmadı

Pentaqonun Çinlə mümkün münaqişəyə hazırlıq məqsədilə minlərlə qabaqcıl pilotsuz vasitəni (dron) yerləşdirmək planı uğurla reallaşmayıb və amerika hərbçiləri bu sistemlərin bəzilərini praktikada necə istifadə edəcəklərini hələ də dəqiq müəyyənləşdirə bilməyiblər.

Ölkə.Az-ın "The Wall Street Journal"a istinadən məlumatına görə, iki il əvvəl başlanmış təşəbbüs ucuz və avtonom silahların sürətlə satın alınması yolu ilə Çinin artan hərbi potensialına qarşı qəfil reaksiya vermək niyyəti ilə təqdim edilmişdi. Lakin mənbələrin bildirdiyinə görə, bu təşəbbüs gözlənildiyi kimi irəliləmir və indi onun üzərində iş yeni struktura təhvil verilir — proqramın çox yavaş inkişaf etdiyi ilə bağlı narahatlıqlar səbəbindən.

Bu narahatlıq "Replicator" proqramının uğursuzluğu ilə bağlıdır (Bayden administrasiyası dövründə start verilmiş flaqman layihə). 2025-ci ilin avqustuna qədər minlərlə quru, dəniz və hava sisteminin yerləşdirilməsini nəzərdə tuturdu.

O vaxtlar Pentaqonun sabiq nazir müavini Ketlin Hiks (Kathleen Hicks) proqramı 2023-cü ildə elan edərək, texnologiyanın “kiçik, ağıllı və ucuz” olacağını vəd etmişdi. Hiks proqram üçün iki il ərzində 1 milyard dollar ayırılmasını xahiş etmişdi. Bəzi qanunvericilər isə uğurun təminatı üçün daha bir neçə milyardın lazımlı olduğunu bildirirdilər.

Mənbələrin sözlərinə görə, "Replicator"un bəzi sistemləri etibarsız çıxıb və ya istehsalı o qədər bahalı və yavaş olub ki, onları tələb olunan sayda almaq mümkün olmayıb.

Pentaqon həmçinin müxtəlif istehsalçılardan olan çoxsaylı dronları effektiv idarə edə biləcək proqram təminatı tapmaqda çətinliklərlə üzləşib — bu dronların birlikdə sinxron işləyərək hədəfləri aşkarlayıb zərərsizləşdirməsi proqramın reallaşması üçün vacib şərt sayılır.

Nəticədə Pentaqon "Replicator" üzərində aparılan işi Xüsusi Əməliyyatlar Qüvvələrinin (Special Operations Forces) tabeliyindəki yeni bölməyə — "Defense Autonomous Warfare Group" (DAWG) həvalə edib. Bu addım proqramı sürətləndirmək və ən uyğun silah nümunələrinə fokuslanmaq məqsədi daşıyır.