Alimlər bütün uzunömürlülərin ortaq cəhətlərini kəşf ediblər...

...90 ildən çox yaşayan insanlar nadir hallarda əsas qan biomarkerlərinin çox yüksək və ya aşağı səviyyələrinə malikdirlər.

SİA-nın məlumatına görə, bu, Karolinska İnstitutunun alimlərinin 64-99 yaş arası 44.000 isveçlinin məlumatlarını təhlil etdikdən sonra gəldiyi nəticədir.

İştirakçılar 35 il izlənilib və onlardan 1224-ü (2,7 faiz) 100 yaşa qədər yaşayıb, bu qrupun 85 faizi qadınlar olub. Tədqiqatçılar iltihab, maddələr mübadiləsi, qaraciyər və böyrək funksiyası, həmçinin anemiya və qidalanma ilə əlaqəli 12 biomarkerləri tədqiq ediblər.

Onların arasında qlükoza, xolesterin, kreatinin, sidik turşusunun səviyyəsi, həmçinin ALT, AST, ALP, GGT, albumin və digər göstəricilər var.

Məlum oldu ki, yaşı 60-dan yuxarı olan yüzilliklər, bir qayda olaraq, daha az yaşayan həmyaşıdlarına nisbətən daha az qlükoza, kreatinin və sidik turşusuna malikdirlər.

Məsələn, 100 ilədək yaşayanlarda nadir hallarda qlükoza səviyyəsi 6,5 mmol/L-dən və ya kreatinin 125 mkmol/L-dən çox olur.

Maraqlıdır ki, çox aşağı səviyyələr də uzunömürlülük üçün əlverişli deyildi. Ən aşağı xolesterin və dəmir səviyyəsi olan insanların 100-ə qədər yaşama ehtimalı daha az idi.

Eyni zamanda həddindən artıq yüksək qlükoza, kreatinin, sidik turşusu və qaraciyər fermentləri də 100-ə çatma ehtimalını azaldır.

Müəlliflərin fikrincə, fərqlər bəzən kiçik idi, lakin onlar ölümdən çox əvvəl nəzərə çarpırdı və bu, həm genetikanın, həm də həyat tərzinin təsirini göstərir. Alimlər pəhriz, spirt istehlakı və ümumi metabolik sağlamlığın mühüm rol oynaya biləcəyini təklif edirlər.

Buna baxmayaraq, tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, hətta optimal qan səviyyələri ilə təsadüfi amil ömrün uzunluğuna əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərə bilər.

Bununla belə, yaşlandıqca qaraciyər funksiyası, böyrək funksiyası, qlükoza və sidik turşusu səviyyələrinin müntəzəm monitorinqi sağlamlığı qorumaq üçün yaxşı bir strategiyadır.

Nazlı Almuradova