Analıq məzuniyyətinə çıxmaq istəyən qadınların NƏZƏRİNƏ: Bu vacib məqamları mütləq bilməlisiniz… KONKRET

İşçinin analıq məzuniyyətinə çıxması, analıq məzuniyyəti ödənişinin hesablanması, müavinətlərin verilməsi ilə bağlı müəyyən suallar doğuran məqamlar var.

Mövzu ilə bağlı hüquqşünas Aqşin İsgəndərzadə KONKRET.az-a müsahibə verib və bir çox açıq suallara aydınlıq gətrib.

Müsahibəni oxuculara təqdim edirik:

-Aqşin bəy, analıq məzuniyyəti nə qədər davam edir?

-Hamımızın analıq məzuniyyəti olaraq tanıdığı məzuniyyət əslində hamiləliyə və doğuşa görə verilən istirahətdir. Hamiləlik dövründə və doğuşdan sonrakı dövr üçün işləyən qadınlara 126 təqvim günü (doğuşdan əvvəl 70 təqvim günü və doğuşdan sonra 56 təqvim günü) müddətində ödənişli məzuniyyət verilir. Doğuş çətin olduqda, iki və daha çox uşaq doğulduqda doğuşdan sonrakı məzuniyyət 70 təqvim günü müddətində verilir. Yəni ümumi olaraq 140 gün müddətində məzuniyyət verilə bilər.

-Analıq məzuniyyətinə necə müraciət etmək olar?

-İşçi hamiləliyə və doğuşa görə məzuniyyətindən istifadə etmək üçün işəgötürənə xəstəlik vərəqəsi təqdim etməlidir.

-Analıq məzuniyyəti dövründə nə qədər ödəniş alınır?

-Bu dövrdə işçiyə məzuniyyət haqqı ödənilir. Qeyd edək ki, işçiyə hamiləliyə və doğuşa görə məzuniyyət hesablanması işəgötürən tərəfindən həyata keçirilsə də, ödənişlər Dövlət Sosial Müdafiə Fondu tərəfindən verilir. Həmçinin məzuniyyətə görə ödəniş edilməsi üçün işçinin minimum 6 ay sığorta stajı olmalıdır.

-Həmin müddət ərzində iş yeri hamilə qadını işdən çıxara bilərmi?

-Xeyr. Hamilə, habelə üç yaşınadək uşağı olan qadınların məzuniyyətdə olduğu müddət ərzində (kişi və ya qadın olmasından asılı olmayaraq) əmək müqaviləsinin işəgötürən tərəfindən ləğv edilməsi qadağandır.

-Analıq məzuniyyətindən sonra işə qayıtmaq hüququ varmı?

-Bəli. Məzuniyyət müddəti bitdikdən sonra işçi işə geri qayıda bilər. Ümumiyyətlə, məzuniyyətdə olduğu müddət ərzində işçinin iş yeri və vəzifəsi (peşəsi) saxlanılır.

-Uşağa qulluq üçün əlavə məzuniyyət götürülə bilərmi?

-Uşağa bilavasitə qulluq edən valideynlərdən biri, yaxud ailənin başqa üzvü (məsələn nənə, baba) uşağın 3 yaşı tamam olanadək ona qulluq etməkdən ötrü qismən ödənişli sosial məzuniyyət almaq hüququna malikdir.

-Analıq məzuniyyəti ilə bağlı qadının digər hüquqları nələrdir?

-Hamilə və üç yaşına çatmamış uşağı olan qadınlara əmək müqaviləsi bağlanarkən sınaq müddəti təyin edilmir. Hamilə qadınların, habelə uşağının üç yaşınadək sosial məzuniyyətdə olan və həmin məzuniyyət bitdikdən sonra bir ildən az müddətdə müvafiq vəzifədə (peşədə) çalışan qadınların attestasiyası (sertifikasiyası) keçirilmir. Hamilə, 14 yaşınadək uşağı olan, həmçinin 18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş uşağı olan qadınların gecə vaxtı yerinə yetirilən işlərə, iş vaxtından artıq işlərə, istirahət, iş günü hesab edilməyən bayram və digər günlərdə işə cəlb edilməsinə və ezamiyyətə göndərilməsinə yalnız onların yazılı razılığı ilə (hamilə və 3 yaşınadək uşağı olan qadınlara münasibətdə onların, habelə uşağın həyat və ya sağlamlığına təhlükə yaranmaması barədə həkim rəyi olduqda) yol verilir. Hamilə və ya 3 yaşına çatmamış uşağın olması səbəbinə görə qadınla əmək müqaviləsinin bağlanmasından imtina etmək yolverilməzdir.

Aynurə İsmayıl

KONKRET.az