Icma.az
close
up
RU
Azərbaycan sevdalı rus aktrisa

Azərbaycan sevdalı rus aktrisa

Xalq qazeti saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

Vera Şirye – 110

Səməd Vurğunun adını daşıyan Dövlət Rus Dram Teatrının aktrisası, “Xalqlar dostluğu” və “İstiqlal” ordenli Xalq artisti Vera Şirye oynadığı bütün rollara öz möhürünü vurmuş sənətkarlardan olub.

O, 31 yanvar 1915-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. Onun atası Karl Petroviç Şirye milliyətcə latviyalı idi, Birinci Dünya Müharibəsində həyatını itirmiş, qızını heç görməmişdi. Vera onu əziz balası kimi sevən ögey atası Mirzə Səttarovun ailəsində böyüyüb. Sonra onun Leyla adlı bir bacısı da olub (Əməkdar həkim, respublikada ilk qadın-Ali Sovet deputatı Leyla Tağızadə).

Vera Karlovna tez-tez etiraf edirdi ki, onun teatra gedən yolunu atalığı çəkib, çünki həvəskar teatrda oynayıb-oxuyurdu və həmişə onu məşqlərə özü ilə aparırdı. Vera Şirye səhnə fəaliyyətinə 18 yaşında Bakı İşçi Teatrı (sonrakı Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrı) nəzdindəki studiyada başlayıb və bir neçə ildən sonra həmin teatrın aktrisası olub. İkinci Dünya müharibəsi zamanı cəbhələrdə əsgərlərin qarşısında dəfələrlə çıxış edib və buna görə 1945-ci ildə “Qırmızı Ulduz” ordeninə layiq görülüb. Hətta bir dəfə əfsanəvi İosip Broz Tito (Yuqoslaviyann prezidenti) onu əsgərlər qarşısında çıxış edərkən görüb və aktrisaya Yuqoslaviyada qalıb Belqraddakı “Zabitlər evi”nə rəhbərlik etməyi təklif edib. O isə dogma Bakıdan ayrı qala bilmədiyini deyərək, təklifi qəbul etməyib.

Vera Karlovnaya Moskvada qələbə bayramında çıxış etmək xoşbəxtliyi də nəsib olub. Ancaq həmin çıxış vaxtı, göz yaşları ilə sevinc onun çöhrəsində bir-birinə qarışıb, çünki o ərəfədə Vera sevgilisi Petyanın qara kağızını alıbmış. Qələbəsini yaşadığı müharibə onu ən sevimli adamından edibmiş.

Sonra heç kəsə qəlbini verməyən aktrisa uzun səhnə həyatı boyu Vera Şirye 200-ə yaxın rol oynayıb. Mirandolina (“Mehmanxana sahibəsi”, K.Qoldoni), Maşa (“Canlı meyit”, L.Tolstoy), Melanya (“Günəşin övladları”, M.Qorki), Anna İliniçna (“Ailə”, İ.Popov), Qızyetər (“Xanlar”, S.Vurğun), Nataşa (“Şərqin səhəri”, Ə.Məmmədxanlı), Ledi Hef (“Oğruların şənliyi”, J.Anuy), Tereza (“Terezanın ad günü”, G.Mdivani), Pori xala (“Sən no üçün yaşayırsan?”, İ.Qasımov və H.Seyidbəyli), Elizaveta (“Mariya Stüart”, F.Şiller), Kuraj ana (“Kuraj ana və uşaqları”, B.Brext) və sair rolları canlandırıb. “Mahnı belə yaranır”, Mən səni xatırlayıram, müəllim”, “Muğam” kimi filmlərdə də çəkilib.

Biz onu həm də gözəl bədii qiraət ustası kimi də tanıyırıq. Onun oynadığı heç bir rola baxmayanlar belə, Xalq şairi Süleyman Rüstəmin “Ana və poçtalyon” şeirini televiziyada Vera Şiryenin ifasında, özü də Azərbaycan dilinin bütün koloriti ilə maraqla dinləyərək əsl istedad sahibi kimi tanıyıb, pərəstişkarına çevriliblər. Çünki şeirdə olduğu kimi, səslənməsində də yalançı patetika, oxuculara zorla sırınan ritorika və saxta pafos yox idi. Ana intizarı rəsmlənirdi.

Dörd ay vardı, ananın gözləri yol çəkirdi,
Başqa bir dərdi yoxdu, oğul dərdiydi dərdi.
Sorurdu: – “Balam hanı?” – hər cəbhədən gələndən,
Ondan xəbər gəlməyir, xəbər gəlir öləndən…

Vera Şiryenin 80–90-cı illərdə də tez-tez oxuduğu bu şeiri, bəlkə də Süleyman Rüstəm məhz onun üçün yazıbmış. Bu da deyilir ki, təkcə cəbhə bölgələrində çıxışlarla kifayətlənməyən aktrisa özü də bir növ poçtalyonluq edir, azərbaycanlı əsgərlərin yazıb evlərinə çatdırmaq üçün ona verdikləri məktubları Bakıya qayıdan kimi ünvanına çatdırırmış.

Xalq artisti həm sovet vaxtı, həm də ittifaq dağıldıqdan sonra Moskvadan və başqa teatrlardan dəvətlər alsa da, özünü doğma bakılı və azərbaycanlı hesab etdiyi üçün heç yerə getməyib. Bakıda yaşamağa davam edib.

Ümummilli lider Heydər Əliyev ona böyük sənətkar kimi daim layiq olduğu dəyəri verib, ilklər sırasında Prezidentin fərdi təqaüdünə layiq görüb. Vera Şiryenin 85 yaşı tamam olanda Ulu öndər ona zəng vuraraq bütün dövrlərin ən böyük aktrisası adlandırıb və təbrik edib. Sonra teatr sənətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə “İstiqlal” ordeni verib.

Vera Şiryenin Azərbaycan sevgisi çoxsaylı pərəstişkarlarının onu sevməsinə vəsilə olmuşdu.

Ə.ƏLİYEV
XQ

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az-ı izləyin.
seeBaxış sayı:85
embedMənbə:https://xalqqazeti.az
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Dekabrda qarət olunub, xəbəri indi çıxır...

02 Mart 2025 12:08see167

Sabirabadda şəhid adı verilən küçə acınacaqlı halda

02 Mart 2025 01:40see135

ABŞ nin maliyyə naziri: Kiyev iqtisadi sazişi qəbul etmək üçün sülh müqaviləsini imzalamalıdır

03 Mart 2025 01:15see133

Model alışdı, dördotaqlı ev külə döndü

02 Mart 2025 19:06see126

Baş katib Ukraynada atəşkəs hazırlığına çağırış edib

03 Mart 2025 00:13see121

Günün canlı yayımlanacaq matçları TV AFİŞA

02 Mart 2025 10:59see120

ABŞ Ukrayna ilə nadir torpaq metalları üzrə müqaviləni imzalayacaq? Nazirdən AÇIQLAMA

03 Mart 2025 09:41see117

Bakıda narkokuryerlikdə şübhəli bilinən şəxsdən 4 kq tiryək və marixuana aşkarlanıb

03 Mart 2025 14:34see116

Miroslav Kloze: “Mahirə qarşı kin saxlamıram”

03 Mart 2025 01:39see116

Nüvə təhlükəsi azalır, amma Rusiyanın Avropa ilə müharibə riski artır

03 Mart 2025 00:26see115

Maskın ixtisar etdiklərini Moskva ilə Pekin TOPLAYIR

03 Mart 2025 14:36see114

Suriya təhlükəsizlik qüvvələri Dəməşq ətrafında silahlı dəstələrlə toqquşub

02 Mart 2025 11:26see113

Tez hazırlanan sıyıq və pürelərin sağlamlığa TƏHLÜKƏSİ KONKRET

02 Mart 2025 19:41see113

“Bu söhbətlərlə Çimnazın atasına zərbə vurursuz, ailəsi aciz deyil ki...” ÖZƏL

02 Mart 2025 07:58see112

Buz bağlayan şəlalələr Nağıllar dünyasına bənzəyən Laza kəndi

03 Mart 2025 01:13see111

Londonda Ukrayna üzrə Avropa Zirvə Toplantısı başlayıb

02 Mart 2025 19:01see110

İngiltərə Kuboku: Mançester Siti sürprizə imkan vermədi

02 Mart 2025 03:10see109

Messi niyə son matçda oynamayıb? Baş məşqçisi səbəbi dedi

03 Mart 2025 13:31see109

Volodimir Zelenski Kral Çarlsla görüşdü

03 Mart 2025 00:21see107

22 ildən sonra ikinci Oskar ını qazandı Gecənin digər qalibləri

03 Mart 2025 09:34see107
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri
..