Icma.az
close
up
RU
Azərbaycan sevdalı rus aktrisa

Azərbaycan sevdalı rus aktrisa

Xalq qazeti saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

Vera Şirye – 110

Səməd Vurğunun adını daşıyan Dövlət Rus Dram Teatrının aktrisası, “Xalqlar dostluğu” və “İstiqlal” ordenli Xalq artisti Vera Şirye oynadığı bütün rollara öz möhürünü vurmuş sənətkarlardan olub.

O, 31 yanvar 1915-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. Onun atası Karl Petroviç Şirye milliyətcə latviyalı idi, Birinci Dünya Müharibəsində həyatını itirmiş, qızını heç görməmişdi. Vera onu əziz balası kimi sevən ögey atası Mirzə Səttarovun ailəsində böyüyüb. Sonra onun Leyla adlı bir bacısı da olub (Əməkdar həkim, respublikada ilk qadın-Ali Sovet deputatı Leyla Tağızadə).

Vera Karlovna tez-tez etiraf edirdi ki, onun teatra gedən yolunu atalığı çəkib, çünki həvəskar teatrda oynayıb-oxuyurdu və həmişə onu məşqlərə özü ilə aparırdı. Vera Şirye səhnə fəaliyyətinə 18 yaşında Bakı İşçi Teatrı (sonrakı Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrı) nəzdindəki studiyada başlayıb və bir neçə ildən sonra həmin teatrın aktrisası olub. İkinci Dünya müharibəsi zamanı cəbhələrdə əsgərlərin qarşısında dəfələrlə çıxış edib və buna görə 1945-ci ildə “Qırmızı Ulduz” ordeninə layiq görülüb. Hətta bir dəfə əfsanəvi İosip Broz Tito (Yuqoslaviyann prezidenti) onu əsgərlər qarşısında çıxış edərkən görüb və aktrisaya Yuqoslaviyada qalıb Belqraddakı “Zabitlər evi”nə rəhbərlik etməyi təklif edib. O isə dogma Bakıdan ayrı qala bilmədiyini deyərək, təklifi qəbul etməyib.

Vera Karlovnaya Moskvada qələbə bayramında çıxış etmək xoşbəxtliyi də nəsib olub. Ancaq həmin çıxış vaxtı, göz yaşları ilə sevinc onun çöhrəsində bir-birinə qarışıb, çünki o ərəfədə Vera sevgilisi Petyanın qara kağızını alıbmış. Qələbəsini yaşadığı müharibə onu ən sevimli adamından edibmiş.

Sonra heç kəsə qəlbini verməyən aktrisa uzun səhnə həyatı boyu Vera Şirye 200-ə yaxın rol oynayıb. Mirandolina (“Mehmanxana sahibəsi”, K.Qoldoni), Maşa (“Canlı meyit”, L.Tolstoy), Melanya (“Günəşin övladları”, M.Qorki), Anna İliniçna (“Ailə”, İ.Popov), Qızyetər (“Xanlar”, S.Vurğun), Nataşa (“Şərqin səhəri”, Ə.Məmmədxanlı), Ledi Hef (“Oğruların şənliyi”, J.Anuy), Tereza (“Terezanın ad günü”, G.Mdivani), Pori xala (“Sən no üçün yaşayırsan?”, İ.Qasımov və H.Seyidbəyli), Elizaveta (“Mariya Stüart”, F.Şiller), Kuraj ana (“Kuraj ana və uşaqları”, B.Brext) və sair rolları canlandırıb. “Mahnı belə yaranır”, Mən səni xatırlayıram, müəllim”, “Muğam” kimi filmlərdə də çəkilib.

Biz onu həm də gözəl bədii qiraət ustası kimi də tanıyırıq. Onun oynadığı heç bir rola baxmayanlar belə, Xalq şairi Süleyman Rüstəmin “Ana və poçtalyon” şeirini televiziyada Vera Şiryenin ifasında, özü də Azərbaycan dilinin bütün koloriti ilə maraqla dinləyərək əsl istedad sahibi kimi tanıyıb, pərəstişkarına çevriliblər. Çünki şeirdə olduğu kimi, səslənməsində də yalançı patetika, oxuculara zorla sırınan ritorika və saxta pafos yox idi. Ana intizarı rəsmlənirdi.

Dörd ay vardı, ananın gözləri yol çəkirdi,
Başqa bir dərdi yoxdu, oğul dərdiydi dərdi.
Sorurdu: – “Balam hanı?” – hər cəbhədən gələndən,
Ondan xəbər gəlməyir, xəbər gəlir öləndən…

Vera Şiryenin 80–90-cı illərdə də tez-tez oxuduğu bu şeiri, bəlkə də Süleyman Rüstəm məhz onun üçün yazıbmış. Bu da deyilir ki, təkcə cəbhə bölgələrində çıxışlarla kifayətlənməyən aktrisa özü də bir növ poçtalyonluq edir, azərbaycanlı əsgərlərin yazıb evlərinə çatdırmaq üçün ona verdikləri məktubları Bakıya qayıdan kimi ünvanına çatdırırmış.

Xalq artisti həm sovet vaxtı, həm də ittifaq dağıldıqdan sonra Moskvadan və başqa teatrlardan dəvətlər alsa da, özünü doğma bakılı və azərbaycanlı hesab etdiyi üçün heç yerə getməyib. Bakıda yaşamağa davam edib.

Ümummilli lider Heydər Əliyev ona böyük sənətkar kimi daim layiq olduğu dəyəri verib, ilklər sırasında Prezidentin fərdi təqaüdünə layiq görüb. Vera Şiryenin 85 yaşı tamam olanda Ulu öndər ona zəng vuraraq bütün dövrlərin ən böyük aktrisası adlandırıb və təbrik edib. Sonra teatr sənətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə “İstiqlal” ordeni verib.

Vera Şiryenin Azərbaycan sevgisi çoxsaylı pərəstişkarlarının onu sevməsinə vəsilə olmuşdu.

Ə.ƏLİYEV
XQ

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:134
embedMənbə:https://xalqqazeti.az
archiveBu xəbər 01 Fevral 2025 03:53 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see252

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see241

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see232

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see206

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see189

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see181

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see171

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see171

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see153

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see152

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see151

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see142

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see141

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see136

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see134

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see132
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri