“Azərbaycan vətəndaşlarının bu əməli ciunayətdir...” Niyə Rusiya ordusuna qoşulmaq olmaz?

Polad Mehdiyev: “Azərbaycan vətəndaşının başqa dövlətin müharibəsində iştirakı qəbuledilməz prinsip kimi qalmalıdır”

“Azərbaycan vətəndaşlarının Rusiya ordusu tərkibində Ukraynaya qarşı müharibəyə cəlb olunması həm cinayət hüququ, həm də dövlət təhlükəsizliyi və milli maraqlar baxımından olduqca həssasdır. Azərbaycan qanunvericiliyi bu sahədə kifayət qədər aydın mövqe ortaya qoyur”.

Bunu “AzPolitika”ya şərhində hüquqşünas Polad Mehdiyev bildirib. Xatırladaq ki, ictimailəşən məlumatlara görə, xeyli sayda Azərbaycan vətəndaşı müxtəlif vasitələrlə Rusiya ordusu ilə müqavilə bağlayaraq Ukraynaya qarşı hərbi əməliyyatlara cəlb edilib. Bu proses postsovet ölkələrində də davam edir və Qazaxıstan hüquq mühafizə orqanları bu əmələ yol verən 700-dən artıq vətəndaşına cinayət işi açıb.

Polad Mehdiyev qeyd edib ki, Azərbaycan Respublikası vətəndaşı xarici dövlətin silahlı qüvvələrinin tərkibində, xüsusilə də müharibə və silahlı münaqişədə iştirak edərsə, bu hal Azərbaycan Cinayət Məcəlləsi üzrə cinayət məsuliyyəti yaradır. Hüquqşünas bildirib ki, Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 114-cü maddəsi muzdlu iştirakçılıq məsələsini tənzimləyir və həmin maddəyə əsasən xarici münaqişədə döyüşmək, silahlı birləşmələrə cəlb olunmaq və hərbi əməliyyatlarda birbaşa iştirak etmək cinayət əməli sayılır. O vurğulayıb ki, belə hallarda 5 ildən 10 ilədək azadlıqdan məhrumetmə ilə cəzalandırılma nəzərdə tutulur.

Polad Mehdiyev bildirib ki, əgər şəxs bunu maddi maraq müqabilində, müqavilə və ya vəd edilən imtiyazlar (vətəndaşlıq, maaş, amnistiya və s.) əsasında edibsə, məsuliyyət daha da ağırlaşır. O qeyd edib ki, bu məsələ beynəlxalq hüquqda da aydın çərçivələr daxilində tənzimlənir və Azərbaycan qanunvericiliyinin mövqeyi ümumi beynəlxalq yanaşma ilə uyğundur.

Hüquqşünas deyib ki, birinci əsas sənəd – BMT-nin 1989-cu il “Muzdlu döyüşçülərin cəlb edilməsi, maliyyələşdirilməsi və istifadəsinə qarşı Konvensiyası”dır və bu Konvensiya muzdlu döyüşçülərin istənilən silahlı münaqişədə iştirakını qanunsuz hesab edir. O əlavə edib ki, dövlətlərə belə şəxslərin cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması öhdəliyi qoyulur və maddi maraq, vətəndaşlıq vədi, maaş və sosial təminat beynəlxalq hüquqda legitim əsas sayılmır.

Polad Mehdiyev həmçinin Cenevrə Konvensiyaları və onların Əlavə Protokollarını xatırladaraq bildirib ki, muzdlu döyüşçülər qanuni kombatant statusuna malik deyillər və hərbi əsir kimi müdafiə olunmurlar. O deyib ki, belə şəxslər tutulduqda dövlətlər onları cinayət məsuliyyətinə cəlb edə bilər.

Hüquqşünas vurğulayıb ki, Azərbaycan vətəndaşı başqa dövlətin maraqları naminə, xüsusilə də mübahisəli və işğalçı siyasət aparan müharibədə iştirak etməməlidir. Polad Mehdiyev bildirib ki, bu yalnız hüquqi məsələ deyil, həm də milli mövqe məsələsidir və dövlətin sərt, lakin ədalətli yanaşması həm vətəndaşları qoruyur, həm də Azərbaycanı beynəlxalq hüquq müstəvisində prinsipial mövqedə saxlayır.

O qeyd edib ki, dövlətin yanaşması balanslı olmalıdır: “Bir tərəfdən vətəndaşların xaricdə müharibəyə cəlb olunmasının qarşısı alınmalı, digər tərəfdən isə hər bir fakt fərdi qaydada araşdırılmalıdır. Könüllü qoşulma ilə məcburi cəlbetmə arasında fərq qoyulmalı, lakin Azərbaycan vətəndaşının başqa dövlətin müharibəsində iştirakı qəbuledilməz prinsip kimi qalmalıdır. Bu, həm hüquqi məsuliyyət, həm də milli mövqe məsələsidir”.

Rasim

“AzPolitika.info”