Icma.az
close
up
RU
Azərbaycanın ŞƏT də yüksələn rolu və Çin amilinin önəmi Deputat AÇIQLADI

Azərbaycanın ŞƏT də yüksələn rolu və Çin amilinin önəmi Deputat AÇIQLADI

Redaktor.az saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

Çin sədri Si Cinpin Azərbaycanı Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına (ŞƏT) üzv olması üçün dəstəklədiyini bildirib. O, Azərbaycanla ikitərəfli əməkdaşlığı davam etdirmək və Qlobal Cənubun maraqlarını qorumağa töhfə verməyə hazır olduqlarını vurğulayıb. Hazırda Azərbaycan ŞƏT-də dialoq üzrə tərəfdaşdır və müşahidəçi statusu üçün rəsmi müraciət edib.

Azərbaycanın Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına tam üzvlüyü regionda ticarət, investisiya və enerji əməkdaşlığı üçün hansı iqtisadi imkanlar və çağırışlar yarada bilər?

Mövzu ilə bağlı Redaktor.az-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Əli Məsimli bildirdi ki, Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı (ŞƏT) 15 iyun 2001-ci ildə Çin, Rusiya, Qazaxıstan, Tacikistan, Qırğızıstan və Özbəkistan tərəfindən təsis edilmiş beynəlxalq təşkilatdır:

"Hindistan və Pakistan bu təşkilata 9 iyun 2017-ci ildə, İran 4 iyul 2023-cü ildə, Belarus isə 4 iyul 2024-cü ildə üzv olub. ŞƏT-də Əfqanistan və Monqolustan müşahidəçi, Azərbaycan, Türkiyə, Kamboca, Nepal, Ermənistan, Misir, Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Bahreyn, Maldiv Respublikası, Myanma, BƏƏ, Küveyt və Şri-Lanka isə Dialoq üzrə tərəfdaş ölkələrdir.
ŞƏT-in əsas məqsədləri arasında mehriban qonşuluq və dostluq münasibətlərinin qurulması, qarşılıqlı etimadın güclənməsi, regionda sülhün, sabitliyin və təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün birgə səylərin dəstəklənməsi, terrorizm, separatizm, ekstremizm, narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi ilə mübarizə, siyasi, iqtisadi, ticarət, ekoloji, mədəni, elmi-texniki, təhsil, enerji, nəqliyyat, maliyyə-kredit və ümumi maraq doğuran digər sahələrdə səmərəli əməkdaşlığın təşviq edilməsi və sair bu kimi məsələlər xüsusi yer tutur.
Azərbaycan öz fəaliyyətində çoxşaxəli əməkdaşlıq siyasəyinə üstünlük verir. Bu kontekstdə beynəlxalq və regional təşkilatlarda fəal iştirak edən Azərbaycanın son illər ŞƏT ilə əlaqələri genişlənir. Bu işdə Çinin Azərbaycanla münasibətlərindəki müsbət dinamika aparıcı rol oynayır. ŞƏT-in 2015-ci ilin iyulunda Ufada keçirilən Zirvə görüşündə Azərbaycana dialoq tərəfdaşı statusunun verilməsinə dair qərar qəbul edilib. Azərbaycanla ŞƏT arasında mövcud əməkdaşlıq sahələri 2016-cı ildə tərəflər arasında imzalanmış memorandumda öz əksini tapıb. Azərbaycan ŞƏT-də müşahidəçi statusu üçün rəsmi müraciət edib".

Deputat əlavə etdi ki, ŞƏT-də Qazaxıstan, Tacikistan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Pakistan, Belarus kimi Azərbaycanla qarşılıqlı hörmət və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq prinsiplərinə əsaslanan kifayət qədər isti və konstruktiv münasibətləri olan ölkələr, Çin kimi əməkdaşlıq münasibətləri artan xəttlə inkişaf edən ölkə ilə yanaşı, Azərbaycana münasibətdə açıq düşmənçılık yolu tutmuş Hindistan və son vaxtlar münasibətlər korlanmış Rusiya kimi dövlət də var ki, onların Azərbaycana münasibəti ölkəmizin ŞƏT-də olub-olmamasından yox, həmin dövlətlərin mahiyytindən, ambisiyasından, xislətlərindən və digər amillərdən asılıdır:

"Ona görə də təbii surətdə Azərbaycanın ŞƏT-lə münasibətlərində ənənəvi münsibətləri olan ölkələrdən əlavə Çinlə olan əməkdaşlıq münasibətləri daha böyük çəkiyə malikdir, getdikcə də artacaq və ağırlıq mərkəzi bu yöndə olacaq. Azərbaycan Prezidentinin bu ilin aprelində Çinə olan dövlət səfəri və budəfəki səfəri göstərdi ki, iki dövlətin başçılarının əsasında formalaşmış sıx dialoq, qarşılıqlı hörmət və etimad Azərbaycan-Çin əməkdaşlığının dərinləşməsində mühüm rol oynayır. Səfər zamanı müzakirə olunan məsələlərin dairəsi və məzmunu göstərir ki, Azərbaycan Çin üçün, Çin də Azərbaycan üçün çox önəmli tərəfdaşlardır".

Müsahibimiz əlavə etdi ki, Çin bütün sahə və istiqamətlərdə Azərbaycanla hərtərəfli strateji tərəfdaşlıq əlaqələrinin genişləndirmək və dərinləşdirməkdə çox maraqlıdır.

"İki ölkə arasındakı əlaqələr qarşılıqlı etimad əsasında inkişaf edir, sağlam və sabit inkişaf dinamikası qoruyub saxlamaqla, son illər həm də geniş vüsət almağa başlayıb. Bu gün Azərbaycan Çinlə demək olar ki, bütün istiqamətlərdə sıx əlaqələrə malikdir. Azərbaycanla Çin arasında ticari-iqtisadi, sənaye, investisiya və digər sahalərdə əməkdaşlıq getdikcə daha çox dərəcədə genişlənir və dərinləşir. Bu özünü ticarət əlaqələrinin dinamikasında daha əyani göstərir. Əgər 2018-ci ildə Azərbaycanla Çinin xarici ticarət dövriyyəsi 1,3 milyard dollar idisə, ötən il 3,7 milyard dolları ötüb. Bu da müvafiq surətdə 2018-ci illə müqayisədə 2,4 milyard dollar və ya 2,4 dəfə çoxdur. Təkcə ötən ildə ticarət dövriyyəsinə 2023-cü illə müqayisdə 21 faizə yaxın artım olub. Bu cür yüksək dinamika nəticəsində Çin Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşlarından birinə çevrilib. Əgər 2018-ci ildə Çin Azərbaycanın 6-cı ticarət tərəfdaşı idisə, indi 4-cü iri ticarət tərəfdaşıdır. İdxalımızda isə Çin 2018-2022-ci illərdəki 3-cü, 2023-cü ildəki 2-ci yerdən 2024-cü ildə 1-ci mövqeyə keçib. Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsində Çinin payı 8 faizə çatıb, idxlımızdakı payı isə 18 faizə yaxın  olub. Bu rəqəmlərin müqayisəsi göstərir ki, son illərdə ticari-iqtisadi sahədə artan xətlə davam edən əməkdaşlığın möhkəm əsası qoyulub. Bu, digər sahə və istiqamətlərdə də əlaqələrin genişlənməsinin möhkəm bazası kimi çıxış edir.

Digər tərəfdən isə Azərbaycanın coğrafi mövqeyi, iqtisadi potensialı, nəqliyyat-logistika infrastrukturu və digər keyfiyyətləri ölkəmizi ŞƏT üçün cazibədar edir və bu qurum üçün vacib tərəfdaşa çevirib. Bütün bunlar göstırir ki, ŞƏT-lə əməkdaşlığını inkişaf etdirən Azərbaycan bu qurumdakı statusunu yüksəltmək niyyətindədir.
Bu kontekstdə Azərbaycanın ŞƏT-lə münsibətlərinin əsas məqamları və perspektivləri Azərbaycan Prezidentinin Çinin Tiencin şəhərində “ŞƏT plyus” formatında görüş zamanı çıxışında daha əyanı şəkildə öz əksini tapıb", - deyə Əli Məsimli yekunlaşdırdı.

Xədicə BAXIŞLI

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:101
embedMənbə:https://redaktor.az
archiveBu xəbər 02 Sentyabr 2025 17:34 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see169

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see149

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see139

Kreml Tramp Putin danışıqlarını dəyərləndirib

16 Oktyabr 2025 23:31see137

Tramp Putinə təzyiqləri artırmağa hazırdır Britaniyalı ekspert

16 Oktyabr 2025 18:31see135

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see134

Yanacaqdoldurma məntəqələri benzini qatqılarla kəsməyə başlayıb...

16 Oktyabr 2025 18:26see133

“Trampla 2 saatlıq danışıq zamanı Putin Moskvanın sülhün əldə edilməsində maraqlı olduğunu vurğulayıb” Uşakov

16 Oktyabr 2025 23:19see131

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see129

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see127

Finlandiyalı aktyor İsa Məsih obrazını canlandıracaq...

16 Oktyabr 2025 22:45see127

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see126

Tramp: ABŞ Tomahawk raketlərinin ehtiyatlarını tükədə bilməz

17 Oktyabr 2025 01:09see126

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see123

Səhiyyə Nazirliyində İsrailin ölkəmizdəki səfiri ilə görüş keçirildi FOTO

16 Oktyabr 2025 16:50see122

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see120

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see119

Rusiya 4 bölgə üzərində 23 Ukrayna PUA sını vurub

17 Oktyabr 2025 04:22see119

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see118

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see116
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri