Icma.az
close
up
RU
Baş barmaq beynin sirrini alimlərə açır...

Baş barmaq beynin sirrini alimlərə açır...

Icma.az bildirir, Sia Az portalına istinadən.

...Yüzə yaxın primat növünü əhatə edən yeni araşdırma ilk dəfə baş barmağın uzunluğu ilə beyin ölçüsü arasında birbaşa təkamül əlaqəsini tapıb.

SİA-nın məlumatına görə, bu iş göstərir ki, çevik əllər və qabaqcıl zəka milyonlarla il ərzində bütün primatlar üçün ortaq bir ssenari əsasında birlikdə təkamül keçirib.

Böyük Britaniyadan olan beynəlxalq alimlər qrupu həm nəsli kəsilmiş, həm də canlı olan yüzə yaxın primat növünü tədqiq edərək, birbaşa əlaqə tapdılar: nisbətən uzun baş barmaqları olan canlıların, bir qayda olaraq, daha böyük beyinləri var idi. Bu, beynin təkamülünün və əl bacarıqlarının soy ağacımızın tarixi boyunca ayrılmaz şəkildə bağlı olduğuna dair ilk birbaşa sübutdur.

Əsərin müəlliflərinin qeyd etdiyi kimi, ənənəvi olaraq insanlara texnologiya, mədəniyyət yaratmağa və müxtəlif yaşayış yerlərini koloniyalaşdırmağa imkan verən əsas amillər hesab edilən böyük beyin və çevik əllərdir.

Ancaq indiyə qədər bu əlamətlər arasında təkamül əlaqəsinin hər hansı bir sübutu dolayı və spekulyativ olmuşdur. İndi ilk dəfə olaraq elm adamları əlaqənin birbaşa sübutunu tapdılar. Antropoloq Robert Barton, "Biz insanın ən fərqli xüsusiyyətlərindən ikisini birləşdirə bildik: əl anatomiyası və beyin ölçüsü"...

Digər barmaqların yastıqlarına fırlanmağa və toxunmağa qadir olan əks baş barmağın təkamülü əvvəlcə ağacda yaşayan əcdadlarımıza budaqları etibarlı şəkildə tutmağa kömək edib. Müasir insanların baş barmağı digər primatlardan daha uzundur.

Tədqiqatçılar əcdadlarımızın əvvəlcə əl bacarıqlarını inkişaf etdirdiyini və bu da öz növbəsində daha böyük, daha mürəkkəb beyinlərin inkişafını katalizlədiyini irəli sürürlər. Primatların obyektləri manipulyasiya etmək qabiliyyəti yaxşılaşdıqca, onların beyinləri daha mürəkkəb tapşırıqların öhdəsindən gəlmək və hərəkəti koordinasiya etmək üçün böyüməli idi.

Təkamülçü bioloq Coanna Baker izah edir: “Nəhayət, hər ikisi əl-ələ verməlidir”.

Xüsusilə vacib olan odur ki, müəyyən edilmiş nümunə hətta elm adamları insanları analizdən kənarlaşdıranda belə qaldı ki, bu da onun bütün primatlar sırası üçün universallığını sübut edir.

Bundan əlavə, tədqiqat daha uzun baş barmaqların təkamülünün yalnız alətlərin istifadəsi ilə birbaşa əlaqəli olduğu fərziyyəsini təkzib etdi - birbaşa əlaqə tapılmadı. Bioloq və antropoloq Fotios Aleksandros Karakostisin qeyd etdiyi kimi, araşdırma açıq şəkildə göstərir ki, beyin və əllərin uyğunlaşması yəqin ki, birlikdə inkişaf edib və tək başına nə beynin ölçüsü, nə də baş barmağın uzunluğu bizim təkamül uğurumuzu tam izah edə bilməz.

Alimlər yeni beyin xəstəliyinin mövcudluğunu təkzib ediblər Komandanın özü üçün ən gözlənilməz kəşf beynin hansı sahəsinin barmağın uzunluğu ilə əlaqəli olması idi.

Elm adamları baş barmaqların uzadılmasının hərəkət və koordinasiyadan məsul olan serebellumun böyüməsi ilə əlaqəli olacağını proqnozlaşdırdılar.

Bununla belə, əslində əlaqə neokortekslə - daha yüksək idrak funksiyalarından məsul olan böyük bir sahə ilə ortaya çıxdı: düşüncə, şüur ​​və sensor məlumatların emalı...

...Biz həmişə bilirdik ki, bizim böyük beyinlərimiz və çevik barmaqlarımız bizi fərqləndirir, lakin indi görürük ki, onlar ayrı-ayrılıqda deyil, bütün primatlar üçün ümumi olan proseslərin bir hissəsi kimi təkamül keçiriblər.

Bunu Coanna Baker deyir.

Nazlı Almuradova

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:42
embedMənbə:https://sia.az
archiveBu xəbər 30 Avqust 2025 19:06 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya hakimiyyəti Vəfa Quluzadəni haqlı çıxardı KONKRET

16 Oktyabr 2025 15:04see287

Ağsuda yollar təmir ediləcək

16 Oktyabr 2025 14:54see182

İlk etimadsızlıq səsverməsi Lekornyu üçün uğurlu oldu

16 Oktyabr 2025 14:42see170

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see166

Erkən ölüm riskini artıran əsas amillər BƏLLİ OLDU TERAPEVT AÇIQLADI

16 Oktyabr 2025 16:17see151

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see147

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see138

Xəstəxanada əməkdar artistə infeksiya keçib Durumu ağırdır

16 Oktyabr 2025 15:58see138

Kreml Tramp Putin danışıqlarını dəyərləndirib

16 Oktyabr 2025 23:31see136

Məktəblərdə məktəb psixoloqlarının sayı niyə azdır? EKSPERT AÇIQLADI

16 Oktyabr 2025 15:18see134

Tramp Putinə təzyiqləri artırmağa hazırdır Britaniyalı ekspert

16 Oktyabr 2025 18:31see133

Yanacaqdoldurma məntəqələri benzini qatqılarla kəsməyə başlayıb...

16 Oktyabr 2025 18:26see131

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see131

“Qqlobal savaş baçlaya bilər” ŞƏRH

16 Oktyabr 2025 14:56see130

“Trampla 2 saatlıq danışıq zamanı Putin Moskvanın sülhün əldə edilməsində maraqlı olduğunu vurğulayıb” Uşakov

16 Oktyabr 2025 23:19see130

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see127

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see125

Finlandiyalı aktyor İsa Məsih obrazını canlandıracaq...

16 Oktyabr 2025 22:45see125

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see124

Tramp: ABŞ Tomahawk raketlərinin ehtiyatlarını tükədə bilməz

17 Oktyabr 2025 01:09see124
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri