Icma.az
close
up
RU
BAZAR GÜNÜ OXULARI! Sabiq millət vəkilinin yeni layihəsi

BAZAR GÜNÜ OXULARI! Sabiq millət vəkilinin yeni layihəsi

Icma.az, Azpolitika.az saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

"Kitabdan yayınmağa cəhd etməyin!"

Sabiq millət vəkili, təhsil eksperti Etibar Əliyev internetdə "Bazar günü oxuları" adlı layihə təşkil edib. Bu barədə o, öz "Facebook" səhifəsində paylaşdığı yazıda məlumat verib. Həmin yazını təqdim edirik:

"Nəhəng italyan yazıçısı, filosof, semiotik Umberto Eko ilə məşhur fransız yazıçısı, tarixçi, ssenarist, Fransa kinematoqrafiyasının patriarxı Jan-Klod Karyer arasında baş tutmuş dialoq bestsellerə çevrilib. "Kitabdan yayınmağa cəhd etməyin!" adlı kitabda onlar olduqca maraqlı və aktual mövzu ətrafında fikir mübadiləsi aparırlar:

"Biz kompüter ekranından, mobil telefondan oxumağa vərdiş etmişik. Ekrandan oxumaq kitabı əvəz edəcəkmi? Biz bu kiçik ekrandan istifadə etməklə itiririk, yoxsa qazanırıq?"

Onların gəldiyi qənaət belədir: elektron kitablar (e-book) ənənəvi kitabı sıradan çıxara bilməyəcək. Qutenberqin dahiyanə ixtirası – çap kitabı – əlyazmaları, kino isə rəssamlığı məhv edə bildimi? Yaxud televiziya kinonu sıradan çıxara bildimi? Hər ikisi vurğulayır: Kitabdan qurtulmaq mümkün deyil!
Umberto Eko deyir: "1500 səhifəlik 'Don Kixot'u kompüter ekranından oxuya bilərsinizmi? Gözləriniz tennis topuna çevrilə bilər!"

Müəlliflər həmçinin bilik və mədəniyyətin ötürülməsində papirusun və mnemotexnikanın rolundan da danışırlar.

Jan-Klod Karyer: “Mənim atamın həyat yoldaşı nəhəng İran alimi olub. Onun əsərlərindən biri X əsrdə Bağdadda yaşamış Əl-Nadim haqqındadır. Bilirsiniz ki, kitab cildləmə İranda icad olunub. Bu cür cildlər səhifələri tam örtür və qoruyurdu. Əl-Nadim zəmanəsinin oxumuş adamlarından biri, kalliqrafiyanı gözəl bilən şəxs idi. O, cildləmə üçün verilən kitabları oxuyar və konspektləşdirərmiş. Bu gün həmin kitabların böyük əksəriyyəti itib. Bizə isə onun konspektləri və kataloqları qalıb. Bunlar o kitablar haqqında müfəssəl məlumat verir.”

Umberto Ekonun “dərslik müəllim rolunda” essesindən:

Hökumətin məktəb dərsliklərini internetdəki materiallarla əvəz etməsi təklifi birmənalı qarşılanmadı. Nəşriyyatlar və kitab satıcıları bunu minlərlə insanın çalışdığı sahəyə vurulan öldürücü zərbə kimi qiymətləndirdilər. Mən nəşriyyatları və kitab satanları başa düşürəm. Ancaq bu da faktdır ki, texnologiyanın inkişafı əsasında bir çox sahələrdə dəyişikliklər baş verib. Onda belə çıxır ki, vaxtilə karet istehsal edənlər, atabaxanlar və faytonçular buxar maşınına, toxucular isə tikiş maşınlarına qarşı çıxmalı idilər.

İkinci etiraz belədir: əgər bu baş verərsə, hər bir şagirdə kompüter vermək lazım olacaq. Çətin ki, hökumət bu qədər xərcin altına girsin. Valideynlərin üzərinə düşəcək xərclər isə dərsliyə nisbətən daha çox olacaq. Digər tərəfdən, hər sinfə yalnız bir kompüterin verilməsi fərdi axtarış imkanlarını məhdudlaşdıra bilər.

Əslində problem başqadır: İnternet dərsliyi əvəz etməməlidir. O, onu tamamlamalı və şagirdi daha çox oxumağa təşviq etməlidir. Kitab biliyin ötürülməsi və yayılmasının əsas vasitəsi kimi qalmalı, məktəb dərslikləri uşaqların kitabdan istifadə imkanlarını artırmalıdır. İnternet rəngarəng informasiyalar təqdim etsə də, bu informasiyaların seçimində süzgəc funksiyasını yerinə yetirmir. Təhsilin məqsədi təkcə informasiya ötürmək deyil, həm də seçim meyarlarını formalaşdırmaqdır. Bu vəzifəni isə yalnız müəllim və dərsliklər yerinə yetirə bilər.

Əgər biz uşağa mədəniyyətin yığılmış informasiya deyil, seçilmiş və mənalandırılmış bilik olduğunu başa salmasaq, təhsil deyil, yalnız psixoloji gərginlik əldə etmiş olarıq.

Dərslik həm də bu baxımdan əvəzolunmazdır ki, o, müəllimin diqqətindən yayınan (tənbəllikdən və ya vaxt çatışmazlığından irəli gələn) məsələləri üzə çıxarmağa imkan verir. Bundan əlavə, dərsliklər məktəb illərinin daha yaddaqalan və faydalı şəkildə xatırlanmasına xidmət edir.

Əlbəttə, rəngli illüstrasiyalı kitabları sadələşdirsək, onlar daha yüngül və ucuz ola bilər. Məsələn, tarix dərsliyində Yuli Sezar haqqında oxuyun, sonra kompüterdə "Google Images"də axtarış verin, Sezarın təsviri, o dövrdə Romanın rekonstruksiya olunmuş görünüşü və diaqramları ilə tanış olun. Əgər dərsliklərdə faydalı saytların ünvanları qeyd olunsa və əlavə materiallarla tanışlıq imkanı yaradılsa, bu, şagird üçün fərdi maarifçi səfərə çevrilə bilər.

Müəllim şagirdinə başa salmalıdır: Necə bilmək olar ki, bir sayt ciddi və etibarlıdır, səthi materiallarla bizi aldatmır? Kitab və internet – kitab və tüfəngdən daha üstündür (qeyd: "Kitab və tüfəng" – faşist dövründə könüllü tələbə hərbi dəstələrinin şüarı olmuşdur).

Sonda:: Məktəb dərsliyini ləğv etmək olmaz. İnternet, bəli, şagird çantalarına sığmayan ağır lüğətləri əvəz edə bilər. Ödənişsiz latın, yunan və digər lüğətləri internetdən qısa müddətdə əldə etmək mümkündür.

Əsas odur ki, kitab qalmalıdır.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:127
embedMənbə:https://azpolitika.info
archiveBu xəbər 01 İyun 2025 20:06 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Avropa ölkələrinin yeraltı anbarlarında qazın həcmi 71 mlrd. kubmetri ötüb

22 İyul 2025 14:02see200

Bu saatlarda gəzinti xərçəng riskini azaldır

23 İyul 2025 01:01see149

Zəngəzur dəhlizi: İrəvan fürsəti niyə əldən verir?

23 İyul 2025 10:01see139

Qızmar Günəş altında: İşçilərdən şikayət var?

22 İyul 2025 20:37see136

İşə getməyə həvəsi olmayanları müalicə edəcəklər

22 İyul 2025 19:29see134

Günün qoroskopu: ruhunuz narahat ola bilər

23 İyul 2025 00:02see132

AMB uçot dərəcəsini azaldıb

23 İyul 2025 10:14see132

ABŞ nin də iştirakı ilə Bakıda iki ölkə arasında danışıqlar aparılacaq

23 İyul 2025 10:50see131

Şörzingerin Azərbaycanca öyrəndiyi söz…

24 İyul 2025 01:29see130

Rusiyalı məşhur reper psixiatriya xəstəxanasına yerləşdirildi

22 İyul 2025 16:09see130

Bu kuba baş məsqçi təyin olundu

23 İyul 2025 16:25see129

reklamlarla satdıqları ehtiyat hissələrinin saxtalığını ört basdır edir EKSPERT VİDEO

22 İyul 2025 19:00see128

Şəmkirdə 15 yaşlı qızın ehtiyatsızlığı faciə ilə nəticələndi

24 İyul 2025 01:38see128

İllər əvvəl Vağzalı ilə gəlin köçən azərbaycanlı məşhurlar FOTO

23 İyul 2025 00:16see126

General Motors un mənfəəti Trampın tariflərinə görə üç ayda 1 milyard dollardan çox azalıb

23 İyul 2025 03:40see125

Kürdəmirdə 8 nəfər qidadan zəhərlənib

23 İyul 2025 03:45see125

Şimali Makedoniyada meşə yanğınları baş verib

22 İyul 2025 20:27see121

Qurban Qurbanov: Qələbəni unudub cavab oyununa ciddi hazırlaşacağıq

24 İyul 2025 01:30see121

Xankəndi şəhərində “Sarı gəlin” abidəsi belə ola bilər

23 İyul 2025 17:48see120

ABŞ da qırmızı ət qiymətləri rekord həddə çatdı

23 İyul 2025 20:13see115
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri