Icma.az
close
up
RU
Bəşər tarixinin ən uzun ili: hiylənin nə olduğu izah edildi

Bəşər tarixinin ən uzun ili: hiylənin nə olduğu izah edildi

Icma.az, Lent az portalına istinadən məlumat verir.

Yuli Sezar Yulian təqvimini təqdim etməzdən əvvəl il hər biri 31 gündən ibarət cəmi 4 aydan ibarət çox fərqli görünüb.

Lent.az-ın xarici mediaya istinadla məlumatına görə, elm adamları eramızdan əvvəl 46-cı il olduğunu müəyyən ediblər. 445 gün davam edib ki, bu da normal bir ildən 80 gün çoxdur.

Bu il, Yerin Günəş ətrafında bir dövrə tamamlaması və bəşəriyyətin yeni ilin başlanğıcı olaraq təyin etdiyi nöqtəyə qayıtması üçün nə qədər vaxt lazımdır.
Qeyd olunur ki, müasir təqvimlər çox aydın şəkildə qeyd olunur, lakin bu, həmişə belə olmayıb. Əvvəlki təqvimlər o qədər də effektli deyildi.

Yuli Sezar Yulian təqvimini təqdim etməzdən əvvəl il çox fərqli görünüb və hər biri 31 gündən ibarət cəmi 4 aydan (mart, iyul, oktyabr və may) ibarət olub. Fevral 28 gün istisna olmaqla, digərləri daha qısa, hər biri 29 gündən ibarət olub.

Nəticədə təqvim Yerin Günəş ətrafında hərəkəti ilə tez bir zamanda sinxronlaşıb və təxminən eramızdan əvvəl 200-cü ildə o qədər qarışıq olub ki, bizim indi 14 mart adlandırdığımız vaxtda baş verən demək olar ki, tam tutulma iyulun 11-də baş vermiş kimi qeydə alınıb.

Hesablamada çaşqınlığın qarşısını almaq üçün bir neçə ildən bir Mersedonius adlı "süni ay" əlavə edilməli olub.

Bu, təqvim tutmağın ən yaxşı yolu deyildi. Mersedonius təqvimi illə uyğunlaşdırmaq üçün istifadə edilsə də, o, həm də siyasi sui-istifadəyə məruz qalıb. Fakt budur ki, pontifiklər kollegiyası təqvimi dəyişdirmək hüququna malik olub və bəzən siyasi məqsədlər üçün, məsələn, kiminsə səlahiyyət müddətini uzatmaq üçün istifadə edib.

Yuli Sezar sonra eramızdan əvvəl 45-ci ildə Yulian təqvimini tətbiq edərək qarşıqlığı düzəldib, il ərzində günlərin ümumi sayını 365-ə çatdırmaq üçün qısa aylara (fevraldan başqa) bir və ya iki gün əlavə edilməklə.

"Sonra dövlətin yenidən qurulmasına diqqət yetirərək təqvimi islah edib... və ili Günəşin gedişatına uyğunlaşdırıb, onu 365 gündən ibarət edib, açılan ayı ləğv etdi və hər dördüncü ildə bir gün əlavə etdi", - Roma tarixçisi Suetonius "Yuli Sezarın həyatı"nda təsvir edib.

“Sonra diqqətini dövlətin yenidən qurulmasına yönəldərək təqvimdə islahat etdi... və ili günəşin gedişatına uyğunlaşdırdı, onu 365 gündən ibarət etdi, süni ayı ləğv edib və hər dördüncü ilə bir gün əlavə edib”, - Roma tarixçisi Svetoniy “Yuli Sezarın həyatı" əsərində yazıb.

Amma... hələ də həll edilməli olan bir problem qalıb - il hələ fəsillərlə uyğun gəlməyib və bunu düzəltmək üçün Sezar eramızdan əvvəl 46-cı ilə bir neçə ay əlavə edib.

Svetoniy yazıb: "Mövsümlərin düzgün hesablanmasının növbəti yanvar təqvimləri ilə başlaya bilməsi üçün o, noyabr-dekabr ayları arasına iki ay qoyub, bu səbəbdən bu dəyişikliklərin edildiyi il, əvvəlki adətə görə bu ilə aid olan əlavə ay da daxil olmaqla 15 aylıq bir il olub".

Nəticədə eramızdan əvvəl 46-cı il qeydə alınmış tarixdə ən uzun il olub - 445 gün və bəzən annus confusedis və ya "çaşqınlıq ili" adlanır.

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:85
embedMənbə:https://lent.az
archiveBu xəbər 08 Mart 2025 20:16 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Toğrul Allahverdiyev hekayəsi Sadıqlının “video əməliyyatı” başqa mətləbləri üzə çıxardı

10 İyun 2025 12:42see195

Mançester Siti Şerkini transfer etdiyini açıqladı

11 İyun 2025 06:45see126

Bütün günahları bayquşda görənlər...

10 İyun 2025 10:02see123

Obyektlərin layihələndirilməsi üzrə hüquqlar müəyyənləşir

10 İyun 2025 15:08see120

Trabzonspor dan BƏƏ yə yollandı

11 İyun 2025 00:27see116

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev bəzi qanunlarda əsaslı dəyişiklər edib. KONKRET

10 İyun 2025 20:21see116

“Sabah” macarlarla əməkdaşlığa başladı

10 İyun 2025 21:09see116

Ukrayna 700 yaşayış məntəqəsinin adını dəyişdirəcək

10 İyun 2025 07:32see114

Fransa çempionu rus futbolçu ilə maraqlanır

10 İyun 2025 13:52see114

Rusiya hərbçilərinin ikinci qrupu Ukrayna ərazisindən QAYITDI

10 İyun 2025 18:42see114

ABŞ dan şok: İranı vurmaq üçün Trampa təklif verildi

10 İyun 2025 23:46see113

Alimlər vulkanların ən təhlükəli püskürmələrini proqnozlaşdırmağı öyrəndi

10 İyun 2025 23:32see113

Turistlər ən gözəl yerlərdə gecələmək üçün pul ödəməli olacaqlar..?

10 İyun 2025 20:13see113

Almaniya kəşfiyyatının rəhbəri: Ukrayna Putin üçün yalnız ilk addımdır

10 İyun 2025 14:04see113

İndi yalnız əsəb və ağrı hiss edirəm Robert Levandovski

10 İyun 2025 16:50see113

İsrailli nazirdən “Madlin”də saxlanılan aktivistlərlə bağlı maraqlı təlimat: Onlara videonu izlədin...

10 İyun 2025 08:43see112

İyun ayında qarpız yemək olar? Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir

10 İyun 2025 10:02see112

Çirklənmiş kondisioner pnevmoniyaya səbəb ola bilər

11 İyun 2025 03:43see112

Tehran hakimiyyəti arxasında dayanan böyük güclər artıq ABŞ ilə müəyyən məsələlərdə razılaşırlar

10 İyun 2025 18:47see112

Ekspert: Maskla münaqişə ABŞ ın orbit qruplaşmasını yerləşdirməsini çətinləşdirə bilər

10 İyun 2025 07:41see112
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri