Icma.az
close
up
RU
Menu

Azərbaycanın kosmik ailədə mövqeyi güclənir

Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin Mərkəzləşdirilmiş İnformasiya və Rəqəmsal Analitika Sisteminin yaradılması və bununla əlaqədar bir sıra məsələlərin tənzimlənməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

Dərman əvəzinə ZƏHƏR: Öskürək siropundan onlarla uşaq həyatını itirdi

Zelenski ABŞ nin 28 bəndlik sülh planını ləyaqətsiz adlandırdı Xalqa çağırış

Hilton Baku Hotelində GLC FAIR 2025 Beynəlxalq Təhsil Sərgisi baş tutacaq FOTO

Keçmiş məcburi köçkünlər növbəti dəfə maarifləndirildi FOTOLAR

Qarabağ Kadini ÇL in iştirak ərizəsindən çıxardı Dəyişiklik

İdeyalar müstəvisində strateji dərinlik

YAP 33 il Xalqın inam və etimad ünvanı

“Müəllimimizin oturmağa yeri belə yoxdur”

“Miss Universe 2025” qalmaqallarla yadda qaldı

Tramp: Ukrayna ABŞ ın sülh planını noyabrın 27 nə qədər qəbul etməlidir

Evində işlətdiyi şəhid xanımın adına texnika alıbmış SOCAR AQS İŞİNDƏ ADI KEÇƏN RAFİQ İSAYEV MƏSULİYYƏTDƏN NECƏ YAYINIB?

Ukraynalı deputat Trampın sülh planını açıqladı

Ramiz Mehdiyevlə Rəqsanəni birləşdirən məqam Axtarılan cavab gəldi

Forbes: Azərbaycan ABŞ ın strateji tərəfdaşına çevrilir

Azərbaycan futbolunda kuryoz hadisə Futbolçu meydandan çıxmadı FOTO/VİDEO

“Bu gün məktəblərdə müəllimin oturmağa yeri yoxdur” VİDEO

Anomal hava ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ Bu şəxslər xüsusi risk altındadır

Latviya Respublikasının elan olunmasının 107 ci ildönümü münasibətilə Bakıda rəsmi qəbul keçirilib

Böyük faciənin balaca qurbanları nasistlər konslagerdə minlərlə uşağı məhv ediblər

Böyük faciənin balaca qurbanları nasistlər konslagerdə minlərlə uşağı məhv ediblər

Icma.az, Tribuna portalından verilən məlumatlara əsaslanaraq xəbər verir.

Tribunainfo.az xəbər verir ki,  Polşanın Lodz şəhərində keçmiş SS müəssisəsi olan “Kinder” uşaq konsentrasiya düşərgəsinin çox az hissəsi qalıb. Halbuki, II dünya müharibəsi dövründə buraya Polşanın, Çexoslovakiyanın, Yuqoslaviyanın, Sovet İttifaqının bir çox şəhərindən 1 yaşdan 14 yaşa qədər valideynlərindən zorla alınan, edam edilmiş partizanların və hərbçilərin uşaqları gətirilib.

Uşaq seçimi

Mavi gözlü və sarı saçlı uşaqların kəllələri ölçülüb, “ali irq”ə uyğun gələnlər Almaniyada ailələrə övladlığa verilib. Yəhudi uşaqlarını isə görünüşündən asılı olmayaraq mərmi fabrikində ağır işlər gözləyib. Əziyyətə dözə bilməyənləri qaz kameralarına göndəriblər. Düşərgə 10 min uşaq üçün nəzərdə tutulub.

Lodzda hələ də böyük köhnə qırmızı kərpicdən tikilmiş bina qalıb. Düşərgədə sağ qalan uşaqlar bildirib ki, SS tibb məntəqəsinin fəaliyyət göstərdiyi binadan gecələr dəhşətli qışqırıqlar və fəryadlar eşidilib. Şərq cəbhəsində yaralanan alman əsgərlər üçün qanı Polşa və SSRİ uşaqlarından burada alıblar. Həyətdə isə yüzlərlə meyit basdırılıb. Düşərgədə ana dilində deyilən sadəcə bir sözə görə körpələr ölümcül döyülüb.
Krım sakini Saşa Litov həmin hadisələri belə xatırlayır: “1943-cü ildə Lodza gətirildim. Mənim başımı necə ölçdüklərini, “sınaqdan” keçməyən uşaqların hıçqırıqlarını dəqiq xatırlayıram. Onlar izsiz yoxa çıxdılar və biz onları bir daha görmədik. Gözüm uzun müddət və çox pis ağrıyırdı.

Hamburqda alman ailəsi tərəfindən övladlığa götürüləndən sonra tibbi müayinədən keçdim. Həkimlər bunun yumruqla vurulan güclü zərbənin nəticəsi olduğunu müəyyən etdilər. Yalnız 18 yaşım olanda övladlığa götürüldüyümü və SSRİ-də doğulduğumu öyrəndim”.

Hazırda Çexiya vətəndaşı olan 84 yaşlı Mariya Dolezalova-Şupikova isə bildirib ki, 1942-ci ildə yaşadıqları Lidice kəndi yandırıldıqdan sonra 23 uşaqla birgə Lodz düşərgəsinə aparılıb.

“Heç bir kazarma-filan yox idi. Çılpaq yerdə, cır-cındır və bitlər içində yatırdıq. Yanımızda iki həftəlik bir körpə və bir yaşlı uşaq var idi. Mən bu yaşda uşağın əsl həbsxanaya salına bilinəcəyini təsəvvür edə bilmirdim”.

Reyx üçün qullar

Avropadan uşaqlar tikanlı vaqonlarla Radegast stansiyasına gətirilib və daha sonra düşərgəyə aparılıblar. Vaqonların içərisinə yüzdən çox azyaşlı salınıb və bəzən dar şəraitdə balaca əsirlərin üçdə biri yolda ölüb. Lodz yəhudi gettosunda dəhşətli soyuqda nə odun olub, nə də su. İnsanlar suyu quyu qazaraq əldə ediblər. İlk qışda minlərlə insan ölüb, lakin onlar uşaqları bədənləri ilə isitməyə çalışıblar və son tikə çörəklərini onlara veriblər.

Bunu görən nasistlər başqa addım atıblar. 4 sentyabr 1942-ci ildə 20 min uşaq valideynlərindən alınıb. Əksəriyyəti Auşvitsə göndərilib, bəziləri isə qonşu silah fabriklərində gecə-gündüz işləmək üçün “Kinder”də qalıb. SS-çi iş adamları hesab edib ki, uşaqların əlləri silah hissələrini düzəltmək üçün yaxşıdır.

Lodz yaxınlığında həmçinin 8-16 yaşlı polşalı qızlar (deportasiya edilmiş polyakların və partizanların qızları) üçün ayrıca düşərgə tikilib. Orada 1 600 məhbus sürətlə kənd təsərrüfatı işlərinə öyrədilib, sonra isə kütləvi şəkildə Almaniyanın yerli fermerlərin tarlalarında qul kimi işlədilib.

Mühafizəçilər xüsusi qəddarlığı ilə seçilən SS-i qadınlardan olub. Nəzarətçi Sidomiya Bayer 13 yaşlı Urzula Kaçmareki digər uşaqların gözü qarşısında qamçılayaraq öldürüb.

Hələ də neçə uşağın öldürüldüyü bilinməyən “Kinder” düşərgəsi “Lebensborn” sığınacaq şəbəkəsi üçün geniş istifadə olunub. Nasistlərin planı işğal olunmuş ölkələrdən (ilk növbədə Polşa və SSRİ) körpələri valideynlərindən qoparıb alman ailələrində analarının Almaniya, atalarının isə Adolf Hitler olduğuna inanan nasional-sosializm fanatikləri olaraq “əsl arilər” kimi böyütmək olub.

“Sınaq”dan keçməyən uşaq daha sonra ağır işlərə, Auşvitz və SS-in tibbi təcrübələri üçün Buhenvalda göndərilib. “Lebensborn” layihəsindən olan uşaqların yalnız dörddə biri ailələrinə və qohumlarına qayıda bilib, digərlərini tapmaq mümkün olmayıb. Məlumdur ki, onların sənədləri məhv edilib.

Lodz gettosunun divarları içərisində “Kinder” uşaq konsentrasiya düşərgəsini 200 min gənc polyak, SSRİ-dən 50 min uşaq, Çexoslovakiya və Yuqoslaviyadan olan minlərlə uşağın gördüyü təxmin edilir. On minlərlə yəhudi uşağı buradan Maydanek, Treblinka, Bergen-Belzen, Ştuttqof və başqa həbs düşərgələrinə ölümə göndərilib. Çoxları burada aclıqdan və qışda soyuqdan donaraq ölüb. Polşadakı fabrikində 1200 yəhudini xilas etməyi bacaran alman sənayeçisi Oskar Şindler üçün məhbusların çoxu məhz bu düşərgədən gətirilib. SSRİ ordusu 19 yanvar 1945-ci ildə Lodza daxil olaraq 900 məhbusu, böyükləri və uşaqları yəhudi gettosundan azad edib.

Musavat.com

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:97
embedMənbə:https://tribunainfo.az
archiveBu xəbər 31 Mart 2025 14:39 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Azərbaycanın kosmik ailədə mövqeyi güclənir

21 Noyabr 2025 00:48see235

Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin Mərkəzləşdirilmiş İnformasiya və Rəqəmsal Analitika Sisteminin yaradılması və bununla əlaqədar bir sıra məsələlərin tənzimlənməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

21 Noyabr 2025 16:22see224

Dərman əvəzinə ZƏHƏR: Öskürək siropundan onlarla uşaq həyatını itirdi

21 Noyabr 2025 15:01see218

Zelenski ABŞ nin 28 bəndlik sülh planını ləyaqətsiz adlandırdı Xalqa çağırış

22 Noyabr 2025 00:03see198

Hilton Baku Hotelində GLC FAIR 2025 Beynəlxalq Təhsil Sərgisi baş tutacaq FOTO

21 Noyabr 2025 13:38see188

Keçmiş məcburi köçkünlər növbəti dəfə maarifləndirildi FOTOLAR

21 Noyabr 2025 09:52see170

Qarabağ Kadini ÇL in iştirak ərizəsindən çıxardı Dəyişiklik

21 Noyabr 2025 11:00see149

İdeyalar müstəvisində strateji dərinlik

21 Noyabr 2025 00:20see140

YAP 33 il Xalqın inam və etimad ünvanı

20 Noyabr 2025 21:04see132

“Müəllimimizin oturmağa yeri belə yoxdur”

21 Noyabr 2025 03:12see130

“Miss Universe 2025” qalmaqallarla yadda qaldı

21 Noyabr 2025 13:15see129

Tramp: Ukrayna ABŞ ın sülh planını noyabrın 27 nə qədər qəbul etməlidir

21 Noyabr 2025 20:29see128

Evində işlətdiyi şəhid xanımın adına texnika alıbmış SOCAR AQS İŞİNDƏ ADI KEÇƏN RAFİQ İSAYEV MƏSULİYYƏTDƏN NECƏ YAYINIB?

21 Noyabr 2025 15:07see127

Ukraynalı deputat Trampın sülh planını açıqladı

21 Noyabr 2025 01:17see127

Ramiz Mehdiyevlə Rəqsanəni birləşdirən məqam Axtarılan cavab gəldi

21 Noyabr 2025 16:16see126

Forbes: Azərbaycan ABŞ ın strateji tərəfdaşına çevrilir

20 Noyabr 2025 21:34see126

Azərbaycan futbolunda kuryoz hadisə Futbolçu meydandan çıxmadı FOTO/VİDEO

21 Noyabr 2025 15:13see125

“Bu gün məktəblərdə müəllimin oturmağa yeri yoxdur” VİDEO

21 Noyabr 2025 00:55see125

Anomal hava ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ Bu şəxslər xüsusi risk altındadır

22 Noyabr 2025 13:21see125

Latviya Respublikasının elan olunmasının 107 ci ildönümü münasibətilə Bakıda rəsmi qəbul keçirilib

20 Noyabr 2025 21:47see124
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri