Bu gün Qasım bəy Zakirin doğum günüdür

1784-cü ilin 11 fevralında Azərbaycanın maarifçi və böyük satirik şairi Qasım bəy Zakir dünyaya gəlib. 

Missiya.Az xəbər verir ki, onun əsli Qarabağda məşhur olan Cavanşirlər nəslindəndir. Ulu babası Kazım ağa Şuşa şəhərinin əsasını qoyan Pənahəli xanın doğma qardaşıdır. Zakir ilk təhsilini Şuşada mollaxanada alıb, ərəb, fars dillərini öyrənib. Şairin dilləri bilməsi ona Yaxın Şərqin Firdovsi, Nizami, Sədi, Hafiz kimi məşhur söz ustadlarının əsərləri ilə tanış olmaq imkanı verib.

Qasım bəy Zakir Azərbaycan ədəbiyyatında realizmin görkəmli nümayəndəsi, maarifçi realist satiranın banisidir. Dahinin satiraları Azərbaycan ədəbiyyatında realizmin formalaşması və inkişafında böyük rol oynayıb. Ədəbiyyat tarixində xüsusi mərhələ təşkil edən Zakir satiraları feodalizm cəmiyyətinin qüsurlarını aşkara çıxaran, zəhmətkeş xalqın hüquqlarını müdafiə edən sənət nümunələridir. Sözügedən əsərlər əsas etibarilə çar hakimləri və çarizmin müstəmləkəçi qanun və qaydaları əleyhinə çevrilib. İfşaçılıq, kəskin tənqid və kinayəli gülüş şairin satiralarının əsas xüsusiyyətlərindəndir. O, ictimai nöqsanları sadəcə təsvir etməklə kifayətlənməyib, eyni zamanda onlara qarşı özünün kəskin tənqidi münasibətini, nifrət və qəzəbini də bildirib.

Zakirin "Bax", "Xəbər alsan bu vilanın əhvalın", "Qarabağ qazisi" adlı satirik şeirləri, "Ağlaram", "Öyrənib", "Ay mədəd" və s. rədifli qoşmaları və xeyli sayda ölməz əsərləri var.

Böyük maarifçi 1857-ci ildə Şuşada vəfat edib.

Zərintac Mayisqızı
Missiya.Az