Bu xəstəliyin izləri qulaq kirində tapıla bilər

Çinin Zhejiang Universitetinin mütəxəssisləri qulaq kirinin qoxusunu təhlil edərək Parkinson xəstəliyini (PX) erkən mərhələdə aşkar etməyə imkan verən skrininq sistemi hazırlayıblar.

Redaktor.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri Analytical Chemistry (AChemrep) jurnalında dərc olunub.

Əvvəlki araşdırmalarda alimlər müəyyən etmişdilər ki, Parkinson xəstəliyindən əziyyət çəkən şəxslərin dəri vəzilərinin ifraz etdiyi piyin tərkibi, o cümlədən onun qoxusu dəyişir. Bu qoxu uçucu üzvi birləşmələrin (UÜB) ifrazı ilə bağlıdır. Lakin dəri piyinin səthdə yerləşməsi onu nəmə, toza və ultrabənövşəyi şüalara qarşı həssas edir və bu, analizlərin dəqiqliyini azaldır. Qulaq kiri isə dərinlikdə əmələ gəlir, eyni piyin tərkib hissəsidir, lakin ətraf mühit təsirlərinə daha az məruz qalır.

Tədqiqatçılar 209 nəfərin qulaq kirindən nümunələr götürüblər. Onlardan 108 nəfərdə Parkinson xəstəliyi diaqnozu qoyulmuşdu. Qaz xromatoqrafiyası və kütlə spektrometriyası vasitəsilə bu nümunələr analiz edilib və xəstələrdə 4 əsas tilbenzol, 4 etiltoloul, pental və 2-pentadekil-1,3-dioksolan — fərqli şəkildə təzahür etdiyi aşkar edilib.

Daha sonra tədqiqatçılar süni intellektə bu uçucu birləşmələrin Parkinsona xas profilini tanımağı öyrədiblər. Hazırlanan alqoritm sağlam şəxslərlə xəstələrin qulaq kiri nümunələrini 94% dəqiqliklə bir-birindən ayırd edə bilib.

Müəlliflərin sözlərinə görə, bu metod genişmiqyaslı skrininq və erkən diaqnoz üçün ucuz, qeyri-invaziv və rahat vasitə ola bilər. Lakin onun müxtəlif ölkələrdə, xəstəliyin fərqli mərhələlərində və müxtəlif etnik qruplar arasında da test edilməsi tələb olunur.

Xədicə BAXIŞLI