Dünyanın ən qədim məbədi tapılıb

İsraildə 35 min illik ritual zalı aşkar edilib. Bu ölkə ərazisindəki Manot mağarasında son daş dövrünün ritual adətlərinin izləri tapılıb. Alimlər deyiblər ki, bu tapıntılar qədim insanların həyatının mədəni, sosial aspektlərinə işıq sala bilər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Amerikanın Keys Vestern Universitetinin tədqiqatçıları və israilli alimlərin əməkdaşlığı sayəsində Qaliley adlı qədim məkanda, Manot mağarasında təxminən 35.000 il əvvələ aid ictimai ayinlərlə bağlı sübutlar ortaya çıxıb. Elm adamları yeni üzə çıxan bu arxeoloji kəşfin kontinental Asiyada ən qədim və ilk tarixi fakt hesab olunduğu deyiblər.
Arxeoloji tapıntıların əhəmiyyəti barədə əldə edilmiş nəticələr Milli Elmlər Akademiyasının prosedurları səhifəsində dərc olunub.
Manot mağarasında kəşf edilən, əvvəllər diqqəti cəlb etməyən bu boşluq öncədən kəşf edilmiş Neandertal yaşayış sahəsinə bitişik, lakin mağaranın ən dərin və eləcə də ən qaranlıq hissəsindədir. Alimlərin fikrincə, bunun ictimai birliyi gücləndirən rituallar üçün istifadə olunması ilə bağlı fərziyyələr ən inandırıcı elmi ehtimaldır.
Arxeoloq Omri Barzilai bu kəşf barəsində deyib: "Gündəlik fəaliyyətlərdən uzaqda yerləşməsi bu qədim ritual zalının ibadət obyekti olduğunu göstərir".
Alimlərin sözlərinə görə, qədim mağara zalının təbii akustikası belə dini məclislər üçün tamamilə uyğundur. Stalaqmitlərin üzərindəki odun külü izləri isə məşəllərin mərasimlər üçün məkanı işıqlandırdığını göstərir.
Qədim Manot mağarası müxtəlif dövrlərdə həm Neandertalların, həm də Homo sapienslərin sığınacağı olub. Bundan öncə, 2015-ci ildə isə elm adamları bu qədim mağarada 55 min illik hibrid kəllə sümüyünü tapmışdılar və həmin arxeoloji tapıntı bu canlı növlərin arasında elmi baxımdan çarpazlaşmanın sübutu kimi qəbul olunmuşdu.
Alimlər vurğulayırlar ki, bu kəşflər Manot mağarasının qədim Üst Paleolit dövrünə aid olan mədəni, həm də sosial aspektləri haqqında bilik mənbəyi kimi elmi, eləcə də tarixi baxımdan çox əhəmiyyətlidir.
Oqtay QORÇU

Ana səhifəyə dön