Əliyev Qafqazın gələcək taleyini təkbaşına yazır: Rəsmi Bakı regionu qaranlıq keçmiş dən uzaqlaşdırır

Rəsmi Bakının müəllifi olduğu geoiqtisadi layihələrin sayəsində və məhz Azərbaycanın birbaşa iştirakı ilə Ermənistan da tranzit ölkəyə çevrilmək imkanı qazanır... Bu baxımdan, ABŞ-ın da iştirakı ilə reallaşdırılacaq Beynəlxalq Sülh və Rifah üçün Tramp Marşrutu (TRIPP) bütövlükdə Cənubi Qafqaz üçün genişmiqyaslı inkişaf perspektivləri vəd edir...

Ölkə.az "Yeni Müsavat"a istinadən xəbər verir ki, Cənubi Qafqazın gələcək taleyinin müəyyən olunması istiqamətində strateji addımlar atılmaqdadır. Belə ki, Azərbaycan, ABŞ və Ermənistan arasında bu regionu yeni inkişaf perspektivlərinə qovuşdura biləcək önəmli sənədlər imzalanıb. Ona görə də, bundan sonra Cənubi Qafqazda geopolitik şərtlərin dəyişib, yeni dövrün başlanma ehtimalı kifayət qədər yüksəkdir. Və Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin açıqlamaları da əslində, Cənubi Qafqazı gözləyən strateji dəyişikliyin anonsu da sayıla bilər.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki,  Prezident ilham Əliyevin Ağ Ev sahibi Donald Trampın dəvəti ilə ABŞ-a işgüzar səfəri Azərbaycan-ABŞ münasibətləri üçün çox böyük önəm daşıyır. Belə ki, yaxın gələcəkdə Azərbaycan-ABŞ ikitərəfli münasibətləri yeni əməkdaşlıq mərhələsinə keçməklə, strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə qədər inkişaf edə bilər. Və bu baxımdan, hazırda Azərbaycanın milli maraqlarının qorunması üçün ABŞ ilə yüksək səviyyədə münasibətlər qurulur və inkişaf etdirilir.

Azərbaycan və ABŞ prezidentlərinin görüşünün səmimi şəraitdə keçməsi isə dövlətimizin başçısının liderliyinə və ölkəmizə verilən böyük önəmin açıq göstəricisidir. Eyni zamanda, Azərbaycan və ABŞ arasında Strateji Tərəfdaşlıq Xartiyasını hazırlanması üçün Strateji İşçi Qrupunun yaradılmasına dair sənədin imzalanması böyük əhəmiyyət daşıyır. Həmin sənəddə yer alan gələcək əməkdaşlıq istiqamətləri - qarşılıqlı sərmayə qoyuluşu, energetika, nəqliyyat, tranzit, təhlükəsizlik, süni intellekt, müdafiə sənayesi və s. sahələrdə fəaliyyət Azərbaycanın qarşısında böyük imkanların açıldığını göstərir.

Təbii ki, Bayden administrasiyası dövründə əvvəlki illərdə qazanılmış nailiyyətlər və potensial dondurulmuş vəziyyətə salındığı üçün Azərbaycan bu istiqamətdə vaxt itirmək istəmir. Ona görə də, Prezidentin ABŞ-a səfəri çərçivəsində ABŞ-ın bir neçə aparıcı şirkəti ilə görüşlər keçirilib. Və bu, yaxın gələcəkdə həm Azərbaycan, həm də Cənubi Qafqaz üçün geniş inkişaf potensialı aça bilər.

Digər tərəfdən, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin ABŞ-a səfəri çərçivəsində Azadlığa Dəstək Aktına 907-ci düzəlişin ləğv olunması və strateji əməkdaşlıq formatına başlanması tarixi hadisədir. Bu, onu göstərir ki, Prezident İlham Əliyev və ABŞ lideri Donald Tramp arasında münasibətlər həmişəki kimi yüksək səviyyədədir. Və ABŞ prezidenti Donald Trampın 907-ci düzəlişi ləğv etməsi də məhz bu yüksəksəviyyəli münasibətilərin təzahürüdür.

Onu da nəzərə almaq lazımdır ki, ikinci Qarabağ müharibəsi başa çatanda Ermənistan və Azərbaycanın gələcək əlaqələri sahəsində ciddi vakuum yaranmışdı. Onilliklər boyu münaqişənin həllinə nail ola bilməyən ATƏT-in Minsk Qrupu isə iflic vəziyyətinə düşmüşdü. Çünki Azərbaycan mövcud problemləri məhz beynəlxalq hüquq çərçivəsində özü həll etmişdi. Və rəsmi Bakı elə həmin vaxt bu boşluğun çox davam edə bilməyəcini də bəyan etmişdi.

Bu səbəbdən də, rəsmi Bakı Ermənistanla sülh müqaviləsinin təşəbbüskarı və müəllifi rolunu da öz üzərinə götürdü. Azərbaycan beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində beş əsas prinsip üzrə yekun sülh sazişinin mətnini də hazırladı. Və həmin sənədin bütün maddələrinin razılaşdırılması indi Cənubi Qafqaz üçün çox önəmli tarixi hadisədir. Və rəsmi İrəvan Ermənistan konstitusiyasında Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları olan müddəaları ləğv etdikdən sonra yekun sülh sazişinin imzalanması qarşısında heç bir əngəl qalmayacaq.

Hələlik isə Azərbaycan və Ermənistan arasında artıq razılaşdırılmış sülh sazişinin mətninin məhz Ağ Evdə paraflanəması Cənubi Qafqaz üçün sabitliyin və təhlükəsizliyin təminatıdır. Çünki həm Azərbaycan-ABŞ ikitərəfli münasibətlərinin inkişafında, həm Azərbaycan-Ermənistan normallaşma prosesiində Birgə Bəyannamənin imzalanması, dünyanın superdövlətinin isə buna şahidlik etməsi strateji əhəmiyyət daşıyır.

Göründüyü kimi, Azərbaycan onilliklər boyu davam etmiş ədalətsizliyi hərbi yolla təkbaşına aradan qaldırılmağa nail oldu. Prezident İlham Əliyevin ABŞ-a səfəri çərçivəsində isə Cənubi Qafqazın inkişaf perspektivləri qarşısında əsas əngəl rolunu oynayan bu problem hüquqi-siyasi cəhətdən də sona çatdırılmış oldu. Və indi bu məsələdə yekun nöqtənin qoyulması məhz Ermənistanın nə qədər operativ davrana biləcəyindən birbaşa asılıdır.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, rəsmi Bakının Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməsi ilə bağlı tələbi bu ölkənin daxili işlərinə qarışmaq demək deyil. Çünki Ermənistan konstitusiyasında Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları olduğundan ona düzəliş edilmədən yekun sülh sazişinin imzalanması qeyri-mümkündür. Və bu baxımdan, prinsipial, ardıcıl mövqeyə malik olan rəsmi Bakı Ermənistan qarşısında heç vaxt onun qəbul edilə bilməyəcəyi şərtlər irəli sürməyib.

Prezident İlham Əliyevin ABŞ-a səfəri çərçivəsində əldə olunan daha bir önəmli uğur məhz Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə birbaşa bağlıdır. Belə ki, Ağ Evdə imzalanmış Birgə Bəyannamədə Azərbaycanın əsas hissəsindən Naxçıvan Muxtar Respublikasına maneəsiz çıxışın Ermənistanın suverenliyi çərçivəsində təmin edilməsi öz əksini tapıb. Və bu baxımdan, rəsmi Bakının bu məsələdə yeganə hədəfi məhz Azərbaycanın bir hissəsindən digər hissəsinə maneəsiz keçidin yaradılmasıdır.

Digər tərəfdən, rəsmi Bakının müəllifi olduğu geoiqtisadi layihələrin sayəsində və məhz Azərbaycanın birbaşa iştirakı ilə Ermənistan da tranzit ölkəyə çevrilmək imkanı qazanmış olacaq. Bu baxımdan, ABŞ-ın da iştirakı ilə reallaşdırılacaq Beynəlxalq Sülh və Rifah üçün Tramp Marşrutu (TRIPP) bütövlükdə Cənubi Qafqaz üçün genişmiqyaslı inkişaf perspektivləri vəd edir. Və bütün bunlar məhz Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin geopolitik, geoiqtisadi, geostrateji uğurlarıdır.