Ətirin tarixi ilə bağlı ŞOK MƏLUMATLAR: Qədim sivilizasiyalar gözəllik sirrini necə qoruyurdu?

Bu gün gündəlik həyatımızın ayrılmaz hissəsinə çevrilən ətir məhsullarının tarixi min illər əvvələ - qədim sivilizasiyalara qədər gedib çıxır. Ətir ilk dəfə Misir, Hindistan və Mesopotamiya kimi mədəniyyətlərdə istifadə olunub.

Milli.Az-ın məlumatına görə, tarixi araşdırmalar göstərir ki, Misirdə ətir yalnız şəxsi qulluq vasitəsi deyil, həm də dini ayinlərin, kralların mumiyalanma mərasimlərinin və saray protokollarının ayrılmaz tərkib hissəsi olub.

Hindistanda isə təbii yağlar və otlardan hazırlanan ətirlər Ayurvedik təbabət və ruhani təmizlənmə rituallarında tətbiq olunurdu. Mesopotamiyada isə əttarlar xüsusi sənətkar kimi qəbul olunurdu - bəzi qadınlar bu sahədə ad çıxararaq ilk "əttar kimyaçılar" hesab ediliblər.

"Parfüm" sözü də latınca "per fumum" - yəni "tüstü ilə" ifadəsindən yaranıb ki, bu da qədim dövrdə ətirlərin əsasən tütsü formasında istifadəsini təsdiqləyir.

"Ətir sadəcə qoxu deyil, mədəniyyətin özü və yaddaşın daşıyıcısıdır"

Mövzu ilə bağlı tanınmış əttar və parfümeriya mütəxəssisi Türkan Alixanova bildirir ki, ətriyyat sənəti yalnız kosmetik məhsul hazırlamaq deyil, həm də mədəniyyətin, estetik dəyərlərin və tarixi yaddaşın bir növ daşıyıcısıdır:

"Ətir, qədimdən bəri insanlar üçün emosional, dini və sosial dəyər daşıyıb. Misirdə məbədlərdə yandırılan tütsülər tanrılarla ünsiyyət vasitəsi sayılırdı. Bu gün biz ətri bədənimizə vururuq, amma əslində bu, bizim hisslərimizi ifadə etdiyimiz bir sənət formasıdır. Hər bir ətir notu keçmişə bir yol, bir hekayədir".

T.Alixanova əlavə edir ki, müasir dövrdə texnologiyanın inkişafı ilə parfümeriya sənətində çoxsaylı sintetik komponentlər istifadə olunsa da, təbiətdən gələn və tarixi köklərə bağlı olan qoxular hələ də insanların duyğularına daha dərindən təsir edir.

"Gələcəkdə parfümeriya sahəsində texnoloji tərəqqi artsa belə, insanlar yenə də qədim qoxulara - misal üçün, ədviyyatlar, gül, ağac, qənd, müşk kimi notlara geri dönəcəklər. Çünki qoxu yaddaşı vizual yaddaşdan daha güclüdür", - deyə o, vurğulayıb.

Qeyd edək ki, bu gün ətriyyat sənayesi qlobal miqyasda milyardlarla dollarlıq iqtisadi bazara çevrilib. Lakin bu sahənin əsl kökləri, tarix və mədəniyyətin dərin qatlarında gizlənir.

Kənan
Milli.Az