Icma.az
close
up
RU
Menu

Mədəniyyət Nazirliyində yoxlamalar: 8 milyon vəsait...

Sebastian Lekörnünün yenicə formalaşdırılmış hökuməti parlamentdə senzura təhlükəsi ilə üz üzədir

Türkiyədə tarixi qərar: Türk soylular artıq vətəndaş kimi işləyə biləcək ŞƏRH

Rusiya pensiyaların maaşlara həqiqi nisbətini açıqlayıb...

Qadınlar 50 yaşdan sonra niyə boşanır? Səbəb məlum oldu

Media: Pakistan ordusu Əfqanıstanla sərhəddə 19 nəzarət buraxılış məntəqəsini ələ keçirib

Tərkibində buz olan komet Günəş sisteminə daxil olur

Rusiyada Türkiyə təyyarəsi ilə mikroavtobus toqquşdu

Hava ilə bağlı xəbərdarlıq edildi: Leysan, dolu...

Nigeriya millisini daşıyan təyyarə Anqolaya məcburi eniş edib

Taliban milyardlarla dollarlıq hərbi texnikanı ələ keçirib

Sükut andı : Bəşər Əsəd saatlarla “Moskva Siti”də onlayn oyunlar oynayır

Ukrayna yeni raketlərlə hansı əraziləri vuracaq?

Təkcə gənclər yox: Yaşlılar da ölümcül dozadan ÖLÜR

Mingəçevirdə zirzəmidə tapılan körpə ilə əlaqədar araşdırma aparılır

“Ədalət yalnız qanunun tələbi deyil, müstəqilliyimizin də əsasını təşkil edir”

Dünyadakı aviaşirkətlər sərnişinlər üçün qaydaları dəyişdirdi ekspertlər nədən qorxurlar?

Səhər yeməyində yeyənin zehni açılır: Alzheymer və demans riskini azaldır

Günün qoroskopu: daxili alovunuz kənardan sakit görünsə də

“Liverpul” Almaniya millisinin müdafiəçisi ilə danışıqlar aparır

Heyvanlar bizdən çox daha mürəkkəb bir şəkildə ünsiyyət qururlar...

Heyvanlar bizdən çox daha mürəkkəb bir şəkildə ünsiyyət qururlar...

Sia Az portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.

Quşların regional dialektləri, sperma balinalarının isə öz fonetik əlifbası var...

...Heyvanlarla ünsiyyət bizim düşündüyümüzdən daha mürəkkəbdir. Biz tez-tez itlərin insan sözləri ilə düymələri basması videolarına heyran oluruq və ya onların oyuncaqları məqsədinə görə necə fərqləndirdiyini öyrənirik.

Bu sevimli və maraqlıdır, lakin o, yalnız heyvanların ünsiyyət dünyasında baş verənlərin səthini cızır.

SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə New Voice yazır.

Tədqiqatlar göstərir ki, bəzi heyvanların bir-birinə müraciət etmək üçün istifadə etdikləri adlar var.

Məsələn, fillər öz podlarının xüsusi üzvlərini çağırmaq üçün aşağı tezlikli harmonik səslərdən istifadə edirlər.

Delfinlər öz adlarına çevrilən unikal "imza fitləri" yaradırlar və ana delfinlər emosional bağ yaratmaq üçün səslərinin hündürlüyünü və tezliyini dəyişdirərək, körpələri ilə "analıq üslubunda" ünsiyyət qururlar.

Quşların regional dialektləri, sperma balinalarının isə kliklərinin ritmi, tempi və müddətindən istifadə edərək formalaşan öz fonetik əlifbası var.

Bu, onlara insan sözlərinə bənzər mürəkkəb səs birləşmələri yaratmağa imkan verir. Bu cür kəşflər çox vaxt sürpriz olur, lakin əslində məntiqlidir: bu heyvanlar ünsiyyətin sağ qalmağın açarı olduğu mürəkkəb sosial strukturlarda yaşayırlar.

Məsələn, sperma balinaları "vokal klanlar" yaradır, birlikdə ovlanır, balalarına qulluq edir və yırtıcılardan qorunur. Heyvan dilini insan gözü ilə qiymətləndirməyə çalışmaq səhvdir.

Biz onu zorla tanış çərçivəyə salmağa çalışırıq, lakin bu, kvadrat mıxı yuvarlaq bir çuxura yerləşdirməyə çalışmaq kimidir. Biz onların dilini tam deşifrə edə bilməyəcəyik, çünki o, fərqli prinsiplər üzərində qurulub.

Mürəkkəb balığının insan istehzasını başa düşmədiyi kimi, biz də onun dəri rəngi və naxışlarında dəyişiklikləri ehtiva edən mürəkkəb siqnallar sistemini tam dərk edə bilmirik. Heyvanlar təkcə səsdən deyil, həm də qoxulardan, elektrik impulslarından, titrəyişlərdən və hətta rəqslərdən də istifadə edirlər.

Biz tez-tez bu siqnalları görmürük, çünki uyğun hisslərimiz və ya başqa düşüncə tərzinə açıqlığımız yoxdur. İnsan dili ünsiyyət problemlərinin həllinin yalnız bir yolu, növümüzün təkamül seçimidir.

Digər heyvanlar müxtəlif problemlərlə üzləşir və özlərinə xas həllər tapırlar. Heyvanların nə dediyini həqiqətən başa düşmək üçün onları öz şərtləri ilə dinləməyi öyrənməlisiniz. Ceyn Quddol bunu şimpanzenin şifahi olmayan ünsiyyətinin zənginliyini aşkar edəndə başa düşdü.

Kat Hobaiter kimi müasir tədqiqatçılar təsdiq edirlər ki, şimpanzelər insan mənasında sözlər olmasa da, konkret mənaları çatdıran çevik jestlər sisteminə malikdirlər.

Belə ki, itin "oyun" düyməsini basmasına təəccüblənmək əvəzinə, onun digər itlərlə necə ünsiyyət qurduğuna diqqət yetirməyə dəyər.

İt dost görəndə onun hərəkətləri yüngülləşir, oynaq əyilir, quyruğunu bulayır, burnunu çəkir. Bu, şeir deyil, amma dildir - səmimi, canlı və dərin...

Nazlı Almuradova

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:87
embedMənbə:https://sia.az
archiveBu xəbər 13 Oktyabr 2025 20:46 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Mədəniyyət Nazirliyində yoxlamalar: 8 milyon vəsait...

12 Oktyabr 2025 08:18see311

Sebastian Lekörnünün yenicə formalaşdırılmış hökuməti parlamentdə senzura təhlükəsi ilə üz üzədir

13 Oktyabr 2025 02:05see194

Türkiyədə tarixi qərar: Türk soylular artıq vətəndaş kimi işləyə biləcək ŞƏRH

12 Oktyabr 2025 21:27see179

Rusiya pensiyaların maaşlara həqiqi nisbətini açıqlayıb...

12 Oktyabr 2025 21:16see172

Qadınlar 50 yaşdan sonra niyə boşanır? Səbəb məlum oldu

12 Oktyabr 2025 00:17see171

Media: Pakistan ordusu Əfqanıstanla sərhəddə 19 nəzarət buraxılış məntəqəsini ələ keçirib

12 Oktyabr 2025 06:59see165

Tərkibində buz olan komet Günəş sisteminə daxil olur

13 Oktyabr 2025 09:32see151

Rusiyada Türkiyə təyyarəsi ilə mikroavtobus toqquşdu

12 Oktyabr 2025 19:48see141

Hava ilə bağlı xəbərdarlıq edildi: Leysan, dolu...

12 Oktyabr 2025 17:28see136

Nigeriya millisini daşıyan təyyarə Anqolaya məcburi eniş edib

12 Oktyabr 2025 02:10see136

Taliban milyardlarla dollarlıq hərbi texnikanı ələ keçirib

12 Oktyabr 2025 02:49see134

Sükut andı : Bəşər Əsəd saatlarla “Moskva Siti”də onlayn oyunlar oynayır

11 Oktyabr 2025 23:40see127

Ukrayna yeni raketlərlə hansı əraziləri vuracaq?

13 Oktyabr 2025 00:17see125

Təkcə gənclər yox: Yaşlılar da ölümcül dozadan ÖLÜR

12 Oktyabr 2025 17:00see125

Mingəçevirdə zirzəmidə tapılan körpə ilə əlaqədar araşdırma aparılır

12 Oktyabr 2025 11:47see124

“Ədalət yalnız qanunun tələbi deyil, müstəqilliyimizin də əsasını təşkil edir”

12 Oktyabr 2025 19:16see124

Dünyadakı aviaşirkətlər sərnişinlər üçün qaydaları dəyişdirdi ekspertlər nədən qorxurlar?

13 Oktyabr 2025 12:50see121

Səhər yeməyində yeyənin zehni açılır: Alzheymer və demans riskini azaldır

13 Oktyabr 2025 08:09see121

Günün qoroskopu: daxili alovunuz kənardan sakit görünsə də

13 Oktyabr 2025 00:03see120

“Liverpul” Almaniya millisinin müdafiəçisi ilə danışıqlar aparır

12 Oktyabr 2025 08:12see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri