Hindistanla Pakistan arasında nə baş verir Faktların ardınca

Və ya bu iki böyük dövlət arasındakı münaqişəni kim qızışdırdı?

Mayın 3-də Pakistan 450 km-ə qədər uçuş məsafəsi olan "Abdali" ballistik raketini sınaqdan keçirib. “Associated Press” xəbər verir ki, bu, Kəşmir bölgəsində yerləşən Pahalqam kurort şəhərində terror aktından sonra Hindistanla münasibətlərin kəskin şəkildə pisləşməsi fonunda baş verib. Pakistan ordusu açıqlama yayıb ki, sınaq ordunun döyüş hazırlığını və raketin əsas texniki parametrlərini, o cümlədən naviqasiya sistemlərini və manevr qabiliyyətini yoxlamaq məqsədi daşıyır.

Prezident Asif Əli Zərdari və Baş nazir Şahbaz Şərif tərtibatçıları uğurlu sınaq münasibətilə təbrik edib. Atış Hindistanla sərhədə doğru deyil, Ərəbistan dənizi və ya Bəlucistan səhraları istiqamətində həyata keçirilib. Lakin bu, Hindistan və Pakistan arasındakı münaqişənin yalnız müxtəlif formalar alaraq böyüyəcəyini göstərən yeganə sübut deyil.

Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) Hindistanın Pakistana maliyyə yardımını dayandırmaq tələbini rədd edərək, İdarə Heyətinin mayın 9-na planlaşdırılan iclasının planlaşdırıldığı kimi baş tutacağını təsdiqləyib. “Samaa.tv” xəbər verir ki, iclasda Pakistana maliyyə yardımı, o cümlədən 2,3 milyard dollarlıq əhəmiyyətli yardım paketi ilə bağlı müraciətlərinə baxılacaq.

BVF-nin sözçüsü Mahir Benisi görüşün təxirə salınmadan mayın 9-da baş tutacağını və Pakistanın yardım tələbinin müzakirə olunacağını açıqlayıb. Hindistanın etirazları barədə soruşduqda, Benisi BVF-nin digər ölkələrin narahatlıqlarına münasibət bildirə bilməyəcəyini vurğulayıb.

Pakistan Maliyyə Nazirliyinin rəsmiləri görüş zamanı ölkənin mühüm maliyyə dəstəyi alacağına əminliklərini ifadə ediblər. Onlar iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə yönəlmiş 1,3 milyard dollarlıq Dayanıqlıq və Davamlılıq Mexanizmi (RSF) proqramının təsdiqini, həmçinin 7 milyard dollar dəyərində hazırkı Genişləndirilmiş Fond Mexanizmi (EFF) proqramına 1 milyard dollar əhəmiyyətli əlavəni gözləyirlər. Bu vəsaitlərin 28 ay ərzində hissə-hissə ödənilməsi gözlənilir.

Və burada əsasları xatırlamaq məntiqlidir. Milliyyətçi ideologiya: Modi və onun Bharatiya Janata Partiyası (BJP) Hindistanın ilk növbədə hindu dövləti olması ideyası olan Hindutva ideologiyasını təşviq edir. Bu, ölkənin çoxkonfessiyalı və dünyəvi təbiətini təhdid edir. Müsəlmanları dini qaçqınlar siyahısından çıxaran İslamla Vətəndaşlıq Karnataka Qanunu (CAA) və müsəlman əhaliyə qarşı hərəkətlər (məsələn, qırğınlar və məscidlərin sökülməsi) etnik-dini ayrı-seçkiliyə misaldır.

Nəticədə, 2024-cü ildə müsəlmanlar Lok Sabhanın (Hindistan parlamentinin aşağı palatası) cəmi 4,4%-ni təşkil edirdi ki, bu da son 60 illərin ən aşağı göstəricisidir. Müsəlmanlar ölkə əhalisinin təxminən 14%-ni təşkil edir. Parlamentdəki 543 yerdən yalnız 24-nü müsəlmanlar tutur, onların heç biri Bharatiya Janata Partiyasının (BJP) rəhbərlik etdiyi hakim koalisiyanı təmsil etmir.

Müsəlman deputatların böyük əksəriyyəti Konqres, Trinamool Konqresi, Samajvadi və digər partiyaların daxil olduğu müxalifət HİNDİA alyansından seçilir. Baş nazir Narendra Modinin rəhbərlik etdiyi BJP-nin parlamentdə bir dənə də müsəlman deputatı yoxdur. 2024-cü ildə partiya seçkilərdə məğlub olan yalnız bir müsəlman namizəd irəli sürüb.

Eyni zamanda, Modi cəmiyyəti parçalayan “əsl” hindlilər və “satqınlar” bölgüsündən istifadə edir. Modinin tərəfdarları da öz növbəsində onun siyasətinin ölkənin suverenliyini, sabitliyini və inkişafını gücləndirdiyini iddia edirlər.

Fakt faktlığında qalır ki, 2014-cü ildə hakimiyyətə gəldikdən sonra Narendra Modi hökuməti və BJP ölkənin müsəlman əhalisinə əhəmiyyətli təsir göstərən hindu millətçiliyi siyasətini təbliğ edib.

Amma başqa vaxtlar da olub. Hindistan dinindən asılı olmayaraq bütün vətəndaşlara bərabər hüquqlar təmin edən konstitusiyaya malik dünyəvi dövlətdir. 2002-2007-ci illərdə Hindistan Prezidenti Əbdül Kalam müsəlman olub. 1967-1969 və 1984-1987-ci illərdə Hindistanın vitse-prezidentləri də müsəlman olublar - Zahir Hüseyn və Şankar Dayal Şarma.

Hazırda Hindistanda Narendra Modi hakimiyyətdədir. Təəccüblü deyil ki, məhz onun dövründə Hindistan ilə Pakistan arasında münaqişə belə təhlükəli həddə çatıb.